Ecoduct Hulshorst 15 februari open: een samenvatting van alle standpunten 

Het ecoduct Hulshorst (officieel: ecoduct over de A28 bij Hierden) is één van een tiental ecoducten dat de Veluwe moet verbinden met omringende natuurgebieden. 

De opening van ecoduct Hulshorst is vertraagd, omdat er veel maatschappelijke commotie ontstond over een afspraak van de Provincie Gelderland met agrariërs ten noorden van het ecoduct, die inhield dat slechts een beperkt aantal edelherten de tocht van de voedselarme Veluwe naar de voedselrijke Hierdense gronden zou mogen overleven; dit in verband met angst van de agrariërs voor schade aan hun landbouwgewassen.

Dit artikel beoogt om een samenvatting te geven van de standpunten van de meeste betrokken partijen.

De commotie begon in begin november, toen in een aantal kranten berichten verschenen over het afschot van de “overtollige” herten. Zo berichtte NRC-Handelsblad op 15 september 2012 over dit probleem en  de Stentor schreef op 8 november 2012:

HULSHORST – De provincie Gelderland laat herten afschieten om te voorkomen dat er anders te veel herten het ecoduct over de A28 bij Hulshorst oversteken.

Het ecoduct is weliswaar speciaal voor de dieren gemaakt, maar bewoners van Hulshorst en Hierden wilden de bouw ervan alleen toestaan als het aantal herten dat er gebruik van zal maken beperkt blijft. Zij vrezen anders overlast en schade aan landbouwgewassen. De provincie ging daar in mee. 

 

Naar aanleiding van het bericht in NRC stelde Statenlid Luuk van der Veer van de Partij voor de Dieren op 5 november 2012 o.a. de volgende schriftelijke vragen aan provinciale Staten:

In het artikel “Let op, overstekend wild” in de NRC van 15 september wordt beschreven dat er plannen bestaan om voor de ingebruikname van ecoduct Hulshorst eerst 15 van de 25 edelherten die nu ten zuiden van het ecoduct leven af te schieten. Dit is een bizarre situatie. Het is de bedoeling dat door het aanleggen van ecoducten de situatie voor de dieren verbetert, doordat gescheiden populaties verbonden worden, of doordat er meer leefgebied ontstaat, maar níét dat er meer dieren worden afgeschoten !

1.  Kunt u deze situatie uitleggen ? 

Op deze vraag kwam van de gedeputeerde Jan Jacob van Dijk (CDA) het antwoord:

Er is geen relatie tussen de bouw, dan wel openstelling van de ecoducten en het wildbeheer dat momenteel plaatsvindt. De terreinbeherende organisaties zijn gehouden aan de afspraken zoals deze zijn vastgelegd in het Faunabeheerplan Veluwe. In zijn algemeenheid kan gezegd worden dat de hertenstand op dit moment nog altijd te hoog is en afschot dus noodzakelijk. De terreineigenaren hebben als wildbeheerders een verantwoordelijkheid in dezen. Deze situatie geldt met name op de noordwest Veluwe. De stelling dat door de openstelling van ecoduct Hulshorst er meer herten worden geschoten dan in het Faunabeheerplan is vastgelegd, is derhalve onjuist.

Het lijkt er op dat de vraag van Luuk van der Veer door de gedeputeerde werd omzeild.

Ook in de tweede kamer kreeg de kwestie aandacht; fractievoorzitter Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren stelde Kamervragen die in hoofdzaak werden beantwoord door naar de provincie Gelderland te verwijzen, die voor het wildbeheer verantwoordelijk is.

De provincie Gelderland vond dat het gewenst was om over het afschot een verklaring uit te geven. Deze verklaring werd op 12 november op de website van de provincie gepubliceerd en luidde aldus:

De afgelopen dagen is een onjuist beeld van het wildbeheer op de Veluwe geschetst. Bovendien wordt het wildbeheer onterecht in relatie gebracht met de bouw van negen ecoducten in Gelderland. De provincie Gelderland hecht aan een juiste berichtgeving en brengt daarom deze verklaring uit.

De gebieden direct rond de ecoducten zijn bij uitstek rustgebieden. Hier mag absoluut niet gejaagd worden. Mensen mogen deze gebieden niet betreden, noch op het ecoduct komen. Het beeld dat op het ecoduct edelherten worden geschoten zodra ze een ecoduct betreden is dus een volstrekt onjuist beeld.

Gedeputeerde Jan Jacob van Dijk: ”Het is fantastisch dat op de Veluwe  edelherten leven. De dieren zijn een trekpleister voor  toerisme op de Veluwe.  Dat willen we zo houden. Daarom kiezen we voor balans.”

Ecoducten
Ook onterecht is de relatie die gelegd wordt tussen afschot en de bouw van de negen Gelderse ecoducten. De ecoducten zijn gebouwd om het leefgebied van alle dieren en planten te vergroten waarmee de biodiversiteit wordt versterkt. Essentieel voor een goede en gezonde natuur. De ecoducten zijn gebouwd in samenwerking en samenspraak met Rijk, Prorail, en tereinbeherende organisaties.

Hulshorst
Ecoduct Hulshorst verbindt het natuurgebied (Leuvenumse bos) en het agrarisch gebied en een paar natuurgebiedjes aan de noordkant met elkaar.  Om te voorkomen dat er landbouwschade ontstaat wordt aan de edelhertenstand in het Leuvenumse bos extra aandacht besteed, binnen de geldende afspraak van het faunabeheerplan voor de Veluwe.  De verspreiding van de edelherten wordt bij alle ecoducten gemonitord. Conform afspraken met diverse partijen in het gebied waaronder de agrariërs.

Jacht
Wildbeheer vindt sinds jaar en dag plaats op de Veluwe en wordt toegepast  in combinatie met andere maatregelen zoals  afrastering en bermmaatregelen.  Het wildbeheer gebeurt door gespecialiseerde jagers en volgens strikte wettelijke regels.

Deze publicatie slaagde er niet in om de commotie weg te nemen en op 26 november werd door de provincie in Hulshorst een inloopbijeenkomst georganiseerd, waar de belangrijkste belangenorganisaties aanwezig waren. Prominent aanwezig aldaar was de Faunabescherming, die sterk tegen het afschot is gekant. Door middel van een petitie “Geen geweren om herten te keren” en een actie die op 17 november bij het ecoduct had plaatsgevonden, tracht de Faunabescherming te voorkomen dat herten die het ecoduct willen passeren, aan de Hierdense kant gaan worden afgeschoten.

Harm Niesen, voorzitter van de Faunabescherming:

Dit ecoduct is dus in de allereerste plaats bedoeld voor soorten als ree, wild zwijn en edelhert. Dat die niet overal in ons land een geschikt leefgebied vinden en niet overal welkom zijn, ligt voor de hand. Niemand legt zo’n ecoduct aan tussen een groot natuurgebied en een grote stad. We mogen er daarom vanuit gaan, dat er goed is nagedacht over de plaats van dit ecoduct en dat er een verantwoord plan aan ten grondslag ligt. En dat grote zoogdieren aan beide zijden van het ecoduct welkom zijn en er een geschikt leefgebied vinden. Liefst als onderdeel van de – nu Bleker van het toneel verdwenen is – weer levende Ecologische Hoofdstructuur, zodat er een verbindingszone ontstaat tussen de Veluwe en de Flevopolder.

De werkelijkheid is totaal anders. Meer dan de helft – 15 van de 25 – edelherten die bij Hulshorst leven, zullen worden afgeschoten. En waarom? Alleen omdat boeren vrezen voor schade aan hun gewassen. De eerste reactie van een normale burger zou zijn: als ze daar bang voor zijn, zetten ze maar een hek om hun gewassen. Dat  moet iedereen in dit land, als hij iemand of iets niet in zijn tuin wil hebben. Iedereen? Nee, iedereen, behalve boeren. Die moeten door de overheid worden beschermd tegen iedere vorm van overlast. Het belang van de boeren wordt in dit land door politieke partijen als VVD en CDA boven alle andere belangen gesteld en natuurlijk, jagers zijn maar al te graag bereid het afschieten van edelherten voor hun rekening te nemen.

Een andere belangengroep is Natuurmonumenten, dat is belast met het uitvoeren van het wildbeheer in het gebied. Zij zijn over hun standpunt helder, zoals blijkt uit een publicatie van Omroep Gelderland op 16 november:

HULSHORST – Natuurmonumenten is niet van plan de populatie edelherten bij het ecoduct Hulshorst met het geweer te gaan handhaven, zo is vrijdag bekendgemaakt.

Als de provincie Gelderland wil voorkomen dat overstekende herten in het gebied Hierdense Poort schade aanrichten, moet ze hekken plaatsen en met een goede schaderegeling komen, aldus regiodirecteur Arne Heineman.

“Wij gaan niet met geweer handhaven”

“Niemand kan ons inziens de garantie geven dat er niet meer dan 10 tot 15 herten gebruik maken van het ecoduct Hulshorst. Als het er dan meer worden, dan komt het erop neer dat je toch in de buurt van het ecoduct met een geweer moet gaan handhaven. Dat gaan wij als natuurorganisatie niet doen”,  aldus Heineman.

Natuurmonumenten drong eerder al aan op een afkoelingsperiode en deed dat vrijdag opnieuw.  Volgens Natuurmonumenten kan de time-out benut worden om het voorwerk voor de Hierdense Poort af te maken. Dat kan bestaan uit een combinatie van technische ingrepen zoals hekken, inrichting van het gebied, verkeersmaatregelen, een goede schaderegeling en afspraken over wildbeheer in de Hierdense Poort.

“Gebied is nog niet klaar om edelhert te ontvangen”
Volgens Natuurmonumenten is het gebied nog niet gereed voor de komst van edelherten als het ecoduct opengaat. Het plan om overstekende herten af te schieten leidde tot felle kritiek. Ecoducten zijn bedoeld om natuurgebieden met elkaar te verbinden en dieren de ruimte te geven. Dan is het idioot dat edelherten die ervan gebruik maken aan de andere kant worden afgeschoten, stelde eerder een verontwaardigde Partij voor de Dieren. 

De laatste informatie is dat de provincie Gelderland het ecoduct op 15 februari a.s. voor edelherten toegankelijk zal maken en dat houdt in dat de populatie aan de zuidkant dan, door middel van afschot, op het door de provincie, agrariërs en jagers gewenste niveau moet zijn gebracht.

©PiepVandaag.nl  Jeanco Lapierre Armande