De Duitse politie mag veel van haar honden nog maar in beperkte mate inzetten vanwege de aangescherpte dierenwelzijnsverordening. De zogeheten prikhalsband – die de dieren in stressvolle situaties tot bezinning zou moeten brengen – is sinds 1 januari verboden. Politie-eenheden willen een uitzonderingsregel.
Iedereen heeft de beelden weleens gezien op televisie: politiehonden die worden ingezet bij vechtpartijen en andere verstoringen van de openbare orde. Een aanzienlijk deel van de Duitse politiehonden mag voorlopig niet meer voor dat doel worden ingezet, vanwege een nieuwe bepaling in de dierenwelzijnsverordening voor honden, die begin dit jaar voor heel Duitsland van kracht werd. Die geeft aan dat de prikhalsband niet langer gebruikt mag worden. Ook is de inzet van pijnlijke middelen bij het trainen van honden verboden.
Scherpe punten
Politiehonden worden getraind en geleid met halsbanden die hun adem tijdelijk kunnen beperken; halsbanden met daaraan scherpe punten van veelal metaal of plastic, bedoeld om in de nek van een dier te prikken. Op deze manier kunnen aanvallen door de hond snel worden gestopt en zullen ze eerder gehoorzamen.
Het gebruik van de prikhalsband bij politiehonden houdt in dat je als begeleider middels pijntoediening de controle hebt over het dier, door eraan te trekken en de ademhaling van het dier te beperken. De logica is dat als de agressie van een hond – die noodzakelijk wordt geacht voor de aanhouding – niet onder controle wordt gehouden, dit bij de dader ernstig letsel of zelfs de dood kan veroorzaken. Op grond van de nieuwe verordening, ingevoerd door voormalig landbouwminister Julia Klöckner, is het gebruik van dergelijke strafprikkels ook bij het africhten van honden niet meer toegestaan. Haar besluit is gebaseerd op wetenschappelijke studies die aantonen dat bestraffende stimuli ‘in strijd zijn met het concept van dierenwelzijn’. Stephan Kelm, vicevoorzitter van de Berlijnse afdeling van de politie-unie GdP, vindt dat er een oplossing moet worden gevonden, aangezien de schorsing van de honden ‘ernstige gevolgen zou hebben voor de binnenlandse veiligheid in heel Duitsland’:
“We staan volledig open voor innovatieve trainingsmethoden, waarbij het niet nodig is om pijn te doen. Maar op dit moment kennen we er geen.”
Ook de politie van Hamburg roept op tot wijzigingen in de verordening. Ze beweert het dierenwelzijn te respecteren, maar vraagt om een uitzondering voor politiezaken. Het politiehonden squadron van Bremen beweert ‘verlamd’ te zijn door het verbod op de prikhalsband.
Politievakbond: blijf prikhalsband gebruiken
Politiehonden zijn getraind om bij twijfel mensen aan te vallen. Ze worden bijvoorbeeld ingezet door speciale interventieteams (SEK) tegen gewelddadige criminelen, maar ook door de ME bij demonstraties of bij voetbalwedstrijden, bijvoorbeeld om rivaliserende groepen uit elkaar te halen. Bij dergelijke operaties zijn de halsbanden, die het dier een korte, stekende pijn bezorgen, maar geen verwondingen zouden achterlaten, absoluut noodzakelijk, beweert Lüder Fasche van de politiebond (GdP):
“Oproepcommando’s kunnen niet worden gebruikt in zulke vaak hectische en lawaaierige situaties.”
De fysieke dwang door de halsband is vaak de enige manier om de dieren in dergelijke stressvolle situaties te sturen, zo wordt gezegd. Fasche eist een onmiddellijke ontheffing voor het gebruik van de halsbanden. Maar uit een interne brief van senator Ulrich Mäurer (SPD) van Binnenlandse Zaken aan de politie van Bremen blijkt dat hij het gebruik van prikhalsbanden principieel problematisch vindt. Daarom zal hij zich niet aansluiten bij het initiatief van de deelstaat Nedersaksen om het gebruik van de prikhalsband met een uitzonderingsvergunning of via aanpassing van de dierenwelzijnswet te blijven toestaan. Mäurer, wiens vrouw voorzitter is van de Bremen Animal Welfare Association, vraagt de politieagenten in de brief om in de toekomst de politiehonden te trainen zonder de halsbanden te gebruiken.
.
Karen’s vlog: Prikhalsband, zwanenleed en zomerhitte (video)
.
Ook sommige baasjes die hun hond niet onder controle hebben kiezen voor ‘de makkelijke weg’ en doen hun huisdier een prikband om. Maar in Nederland is sinds 1 juli 2018 ‘het gebruik van of het vastbinden of aanlijnen van een dier met een voorwerp waarmee het dier door middel van scherpe uitsteeksels pijn kan worden toegebracht’ verboden. Hieronder vallen ook de prikhalsbanden. De Dierenbescherming zegt hierover:
“Prikhalsbanden zijn een gemeen middel om een hond onderdanig te maken.”
Per 1 juli 2020 is in Nederland het gebruik van stroomapparatuur bij honden die worden opgeleid verboden. Maar politie en Defensie mogen de honden waar ze al mee werken wel met stroom blijven trainen, of liever gezegd: manipuleren.
Politiehonden in opleiding mishandeld
Politiehonden die in Nederland bij particuliere verenigingen in opleiding zijn, zijn regelmatig mishandeld met schoppen, stokslagen en stroomapparatuur. Dat zeggen verschillende klokkenluiders vanuit de Koninklijke Nederlandse Politiehond Vereniging (KNPV) tegen onderzoeksprogramma Zembla, dat ook beschikt over beelden van mishandelingen.
.
Aanhoudingen na uitzending over mishandeling honden bij KNPV
.
Eerder beloofden de verenigingen beterschap, zo meldt het tv-programma in maart en september 2021. Het gaat om politiehonden die worden getraind bij ruim 350 particuliere clubs, waarna de politie de gecertificeerde dieren koopt voor actieve dienst. Het programma liet actuele beelden zien waarop de mishandelingen te zien zijn door de Brabantse KNPV-vereniging: honden worden geslagen met een stok en een slipketting.
.
.
Al in 2018 onthulde het televisieprogramma RamBam dat politiehonden in opleiding mishandeld worden. Toenmalig minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid deed dit af als incidenten. De klokkenluiders uit de uitzending van 11 maart 2021 stellen echter dat het niet om enkele incidenten gaat, maar dat er in Nederland nog steeds op grote schaal wordt mishandeld. De uitzending ging niet onopgemerkt voorbij. Veel media schreven erover, onder andere NOS, NU.nl, De Volkskrant, De Telegraaf en natuurlijk AnimalsToday.
.
.
Prikhalsband of niet, het dagelijks leven van politiehonden wordt niet alleen gekenmerkt door een verhoogde fysieke activiteit, ook worden ze vaak blootgesteld aan stressvolle situaties die een niet te onderschatten belasting voor de dieren vormen. Het inzetten van dieren als honden en paarden in dergelijke situaties is vanuit dierenwelzijnsoogpunt dan ook een vorm van dierenmishandeling.
Bronnen:
- BNNVARA
- The Guardian
- Welt [1, 2]
- Lees ook:
.
Karen’s blog: Aangifte van mishandelen honden door leden KNPV (video)
©AnimalsToday.nl Marianne Miltenburg
