In België hebben twee wolven, Naya en Gust, het territorium van wilde everzwijnen en tevens van jagers die daar drijfjacht op voeren betreden. De jagers zijn daar niet blij mee en proberen de wolven doelbewust te verjagen onder het mom van drijfjacht op everzwijnen.
Sil Janssen van het Natuurhulpcentrum in België haalt hard uit naar de jagers:
“Drijfjachten zijn niet de oplossing voor de everzwijnenplaag. De overheid moet minder naar de jacht luisteren en meer middelen uittrekken voor onder meer geboortebeperking onder de zwijnen.”
Volgens Janssen gebeurt de drijfjacht heel bewust in het gebied waar de wolven zitten en wordt het moeten terugdringen van de everzwijnen gebruikt als excuus om de wolven te verjagen. Janssen gelooft dat het doel van de jagers is om onrust te creëren, zodanig dat de wolven vertrekken. De jagers zijn volgens hem bang voor een medestander, ofwel hulp van de wolven in het terugdringen van het aantal everzwijnen. Janssen:
“Al die drijfjachten zorgen er ook voor dat er heel veel verplaatsing van die dieren is. Er wordt een aantal geschoten, maar de rest wordt heen en weer gejaagd in alle richtingen. En ik ben er van overtuigd dat een heel aantal verkeersongevallen ook het gevolg zijn van dit soort drijfjachten.”
Everzwijnen worden onvoorspelbaar door jacht
In het Belgische Bokrijk, een beschermd natuurgebied, viel een everzwijn een aantal weken geleden een fietser aan. De fietser werd gewond afgevoerd. Dit is een heel ongebruikelijk fenomeen, want everzwijnen zijn schuw en vallen van nature geen mensen aan. Het dier werd onvoorspelbaar doordat het geschoten was door een jager en op de vlucht was geslagen.
Geboortebeperking alternatief voor drijfjachten
Een alternatief kan zijn geboortebeperking voor everzwijnen. Dit kan middels het verwerken van geboortebeperkende middelen in voedsel voor de zwijnen waardoor deze minder of geen jongen meer krijgen. De overheid kiest echter de kant van de jagers en wil geen middelen vrijmaken voor geboortebeperking.
De motivatie en het doel van de jagers volgens Janssen is: de jagers hebben enerzijds het probleem gecreëerd, ze zijn uitgezet. En anderzijds willen ze dat probleem alsmaar laten groeien, want hoe groter het probleem wordt des te meer zij als redders kunnen optreden en toegang kunnen krijgen tot bos- en natuurgebieden waar ze voorheen niet mochten jagen.
Recentelijk berichtte de media over vier mannen die in België waren gearresteerd
Drijfjacht
In Nederland heeft minister Carola Schouten van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit besloten dat er in Nederland meer wilde zwijnen moeten worden afgeschoten. De drijfjacht op everzwijnen is toegestaan om het aantal te verminderen wegens schade die de dieren aanrichten aan landbouwgewassen (en dus verlies voor de boeren) en op verzoek van varkenshouders. Dit laatste heeft te maken met de dreiging van een uitbraak van de Afrikaanse Varkenspest (AVP) in Nederland. Hoe lager het aantal zwijnen, hoe lager de kans op introductie van de varkenspest, zo wordt gesteld.
Averechts effect
De dierenartsen van Caring Vets denken dat afschot juist averechts zal werken. Zij stellen dat door een drijfjacht (jagers met honden drijven de zwijnen naar maximaal zes andere jagers met geweren) de zwijnen zich echter juist zullen verspreiden in een poging aan de jagers te ontkomen. Hierdoor wordt de kans dat een jager in één keer raak schiet vele malen kleiner: er moet geschoten worden op een vluchtend dier. Hierdoor zal een enkel fataal schot moeilijker te behalen zijn, wat een lijdensweg voor het aangeschoten zwijn betekent. Wat betreft het tegenhouden van het virus zal de drijfjacht ook eerder een averechts effect hebben. Als een zwijn met het virus is besmet, leidt de jacht juist tot een extra hoge kans op verspreiding. Normaal gesproken zal een ziek dier in het eigen territorium blijven, maar wanneer gejaagd wordt, zal het vluchten en daarmee het virus over grotere afstanden verspreiden. In een populatie die nog volledig vrij is van het virus heeft de jacht ook geen invloed op de grootte van die populatie.
Vier mannen in België gearresteerd voor import besmette zwijnen
In februari arresteerde de politie in België vier mannen in verband met de uitbraak van de Afrikaanse Varkenspest in september voor jaar. Toen werden de eerste met AVP besmette wilde zwijnen ontdekt in Gaume, een grensstreek tussen België en Frankrijk. De Belgische en Nederlandse autoriteiten namen toen nog aan dat de AVP uitbraak in België was ontstaan door besmette vleeswaren die waren achtergelaten op een parkeerterrein langs de snelweg. De geruchten deden echter al snel de ronde dat jagers of militairen verantwoordelijk voor de uitbraak zouden zijn. Inmiddels neemt ook de Belgische justitie dit vermoeden serieus en zijn er van de vier arrestanten twee in staat van beschuldiging gesteld.
Meer ‘buit’ voor jagers
Het gaat om een jachtopziener, jagers en een boswachter. Het viertal wordt ervan verdacht in het voorjaar van 2018 illegaal besmette zwijnen uit Oost-Europa te hebben geïmporteerd.
Volgens Boerderij deden zij dit “om jagers in een privaat jachtgebied in dit bosrijke deel van België meer ‘buit’ te bieden.” Dit is het domein van de jachtopziener, wiens vader boswachter is in dienst van het Waalse Departement Natuur en Bossen. Deze boswachter had eerder bij de onderzoeksrechter laten doorschemeren dat hij in juni 2018 al een abnormaal aantal zwijnkadavers had aangetroffen, maar heeft daarop geen actie ondernomen.
Volgens Marcel Vossestein die strijdt tegen de jacht vormde de import van de zwijnen een ‘verleidelijk verdienmodel’:
“Via lage aantallen zwijnen in de nawinter veroorzaakt men wel maximale aantallen biggetjes als allerminst aantrekkelijke schietschijven. Ze een jaartje groot laten groeien is in strijd met de aantalsregulering. ‘Wel schietwaardige’ exemplaren importeren uit Oost-Europa vormde een verleidelijk verdienmodel, zelfs voor overheidsdienaren.”
Toename wilde zwijnen
Ook uit een telling van het aantal zwijnen op de Veluwe is gebleken dat afschot van de dieren juist leidt tot een toename van de populatie. In de grafiek is te zien dat een toename van de afschot leidt tot een afname van zwijnen in de winter, die daardoor juist meer en grotere biggen werpen wat weer leidt tot een toename van het aantal zwijnen in de zomer.
Natuurmonumenten liet afgelopen oktober in een brief aan de Tweede Kamer weten dat het meer nut heeft om op het menselijk handelen en de hygiëne te richten.
“Een wild zwijn raakt besmet als het in contact komt met door de mens achtergelaten besmette voedselresten. Het risico van verspreiding ligt dus in eerste instantie bij de mens, niet bij de wilde zwijnen.”
Conclusie
Het lijkt erop dat de drijfjacht die door de overheid wordt toegestaan niet het bedoelde effect teweegbrengt. Integendeel. De zwijnenpopulaties krimpen niet in, maar de gegevens laten juist zien dat de zwijnen zich meer zullen voortplanten en verspreiden. Daarmee wordt niet alleen het doel om een zwijnenplaag te voorkomen niet behaald, maar wordt ook de kans op een uitbraak van varkenspest te verkleinen juist vergroot. En de jagers kunnen in hun handen wrijven; zij mogen met alle excuses van dien hun hobby uitvoeren.
Grotere dreiging AVP door intensieve veehouderij
De grootste bedreiging die de Afrikaanse Varkenspest vormt is volgens Caring Vets de varkens in de veehouderij. Caring Vets vindt dat het hoog tijd is om eens echt vraagtekens te zetten bij de intensieve veehouderij en met name bij de enorme aantallen varkens in deze sector. Waar bedrijven zo dicht bij elkaar gevestigd zijn dat áls een ziekte als de AVP toeslaat er gelijk honderdduizenden, zo niet miljoenen dieren slachtoffer dreigen te worden van ruimingen. De vereniging roept dan ook op om in Nederland een kleinschaliger, diervriendelijke en duurzame varkenshouderij te ontwikkelen. Als AVP dan toeslaat dan vallen er veel minder slachtoffers.
Caring Vets vindt het absoluut onbegrijpelijk dat Minister Schouten inmiddels de drijfjacht op wilde zwijnen in Nederland heeft toegestaan in een poging de Afrikaans varkenspest tegen te houden. Caring Vets:
“Wij verzoeken de minister dan ook om deze gruwelijke jachtmethode onmiddellijk te verbieden en de ware oorzaken van het overdragen van AVP te bestrijden. De drijfjacht is een misplaatste poging om AVP buiten de grenzen te houden, terwijl onze varkenssector alle grenzen allang heeft overschreden.”
AVP in Nederland kwestie van tijd
Over de kans op een AVP uitbraak in Nederland berichtte Caring Vets het volgende:
“De angst voor de AVP is reëel en eigenlijk is de vraag niet of de ziekte ook in Nederland zal toeslaan, maar wanneer. De onrust door de dreiging van een uitbraak van deze besmettelijke dierziekte is groot, omdat deze naast financiële gevolgen ook ernstige welzijnsproblemen veroorzaakt, bij varkens, maar ook bij veehouders en dierenartsen.”
Bronnen: Foodlog, Boerderij, De Gelderlander, Jagersvereniging, TV Limburg ©Animalstoday.nl Rianne Kingma
