Het zal ‘afgelopen’ zijn met de mensheid als we onze voedselsystemen en relaties met dieren en de natuur niet drastisch veranderen en gaan luisteren naar de lessen van de coronaviruspandemie.  Dit waren de woorden van de legendarische Dr. Jane Goodall, PHD, DBE, oprichter van The Jane Goodall Institute en UN Messenger of Peace, tegen EU-leiders tijdens een online conferentie: ‘Pandemics, wildlife and intensive animal farming’ van Compassion in World Farming op 2 juni 2020.

Jane Goodall
Dr. Goodall: onze relatie met dieren moet veranderen ter voorkoming van volgende pandemie | Foto: screenshot video JGI

De vooraanstaande natuuronderzoeker sprak tijdens de conferentie met twee Europese commissarissen, en waarschuwde dat niet-handelen kan leiden tot het einde van onze bezetting op aarde. “We hebben dit als mens zelf veroorzaakt vanwege ons absoluut gebrek aan respect voor dieren en het milieu”, zei ze, en voegde eraan toe:

“Ons gebrek aan respect voor wilde en landbouwdieren heeft deze situatie gecreëerd waarin ziekten kunnen overslaan om mensen te infecteren.”

Het coronavirus zou eind vorig jaar de sprong van dieren naar mensen hebben gemaakt, mogelijk afkomstig van een vlees- of ‘natte markt’ in Wuhan, China, en de bezorgdheid over de verbanden tussen het coronavirus en de exploitatie van dieren en de natuurlijke wereld groeit gestaag.

Overexploitatie natuurlijke wereld

Dr. Goodall verwoordt een steeds grote aantal wetenschappers die waarschuwen dat ons steeds nauwer contact met wilde dieren door jacht, handel of verkleind leefgebied, een groter risico teweegbrengt op het uitbreken van nieuwe ziekten.

Het importeren van levende dieren zoals apen en schildpadden brengt risico’s voor de menselijke gezondheid met zich mee en er zijn steeds meer organisaties die oproepen tot beperking van de handel in wilde dieren, zoals de Campaign to End Wildlife Trading, die in Engeland Boris Johnson aanspoort om op te roepen tot een wereldwijd verbod op de handel in wilde dieren tijdens de G20 bijeenkomst in november.

Ook zogenaamde ‘natte markten’, waar levende dieren dicht opeengepakt zitten en ter plaatse worden geslacht, waardoor hygiënestandaarden moeilijk te handhaven zijn en ziektes zich makkelijker van soort tot soort kunnen verspreiden, moeten worden verboden om toekomstige zoönotische (dier op mens) overdrachten te voorkomen, waarschuwen wetenschappers.

VN-secretaris: verbod op wilde dierenmarkten ter voorkoming van pandemieën (petitie)

De Wuhan-markt, waar besmetting op de mens van vleermuizen via levende kippen of andere dieren gegaan zou kunnen zijn, is het nieuwste voorbeeld van een infectie die de sprong van dieren naar mensen heeft gemaakt, en wanneer infecties dit doen, waarschuwen sommige wetenschappers, kunnen ze bijzonder dodelijk zijn. Drie van de vier nieuwe of opkomende infectieziekten bij mensen zouden afkomstig zijn van dieren, waaronder HIV, Ebola, Influenza, MERS en SARS.

Bio-industrie

Naast een verband tussen de opkomst van Covid-19 en wilde dieren, zijn er ook sterke parallellen bevonden met virussen zoals vogelgriep en varkensgriep die zijn voortgekomen uit een andere route: de industriële landbouw en bio-industrie.

Dat intense veeteelt en bio-industrie een ernstig risico voor de volksgezondheid vormen is nu steeds meer bekend, en van beide ziekten – afkomstig van kippen en varkens – wordt nu aangenomen dat ze een gevolg zijn van de levensomstandigheden van levende, bewuste wezens. De onnatuurlijke leefomgevingen waarin dieren op elkaar gepropt zitten en opgesloten, vormen de perfecte voedingsbodem voor ziektes, en een broeikas voor nieuwe, en zelfs nog gevaarlijkere ziekte-stammen.

Te veel dieren in een te kleine ruimte houden, vaak in donkere, smerige en overvolle omstandigheden, biedt een virus als Aviaire Influenza de omstandigheden die het nodig heeft om zich zeer snel te verspreiden, zegt Compassion in World farming. Terwijl het snel repliceert, kunnen er verschillen optreden in het DNA van het virus, waardoor er nieuwe, meer dodelijke stammen ontstaan.

Jeremy Coller, oprichter van FAIRR, een netwerk dat de relatie van de intensieve landbouw met uitbraken van ziekten onderzocht, zei in the Guardian:

“De bio-industrie is zowel kwetsbaar voor pandemieën als schuldig aan het creëren ervan…Om te voorkomen dat de volgende pandemie ontstaat, moet de vleesindustrie de lakse veiligheidsnormen aanpakken voor zowel voedsel als arbeiders, nauw opgesloten dieren en te veel gebruikte antibiotica.”

Ook in Nederland waren er berichten over zes Brabantse nertsenfokkerijen waar het coronavirus bij dieren is vastgesteld en de eventuele besmetting op mensen niet is uitgesloten.

Toekomst

Compassion in World Farming roept de meest invloedrijke organisaties ter wereld op, waaronder De Wereldbank, de Verenigde Naties en de Wereldgezondheidsorganisatie, om de bio-industrie te vervangen door een voedselsysteem dat dieren respecteert, onze planeet voedt en het risico op pandemieën vermindert.

Stella Kyriakides, de EU-commissaris voor gezondheid en voedselveiligheid, vertelde tijdens de online conferentie over de reeks nieuwe landbouw- en biodiversiteitsstrategieën van de EU, en de Europese Green Deal, en sprak over de overvloed van voedsel dat de intensieve landbouw heeft gecreëerd, evenals het vele afval en dierenleed, en zei:

“De onderdelen die niet werken, zijn ethisch twijfelachtig en sociaal en ecologisch onaanvaardbaar. Onze burgers verwachten meer en we zullen zorgen voor een betere balans om ervoor te zorgen dat landbouwpraktijken duurzaam zijn en voedsel betaalbaar.”

“We zijn op een keerpunt gekomen in onze relatie met de natuurlijke wereld,” waarschuwde Dr. Goodall tijdens de conferentie, en voegde eraan toe dat er nog slechts een kleine kans is om drastische veranderingen aan te brengen voordat de mensheid met een ramp te maken krijgt.

“Een van de lessen die we uit deze crisis hebben geleerd, is dat we onze manieren moeten veranderen. Wetenschappers waarschuwen dat we, om toekomstige crises te voorkomen, onze voeding drastisch moeten veranderen en moeten overstappen op plantaardig voedsel. Omwille van de dieren, de planeet en de gezondheid van onze kinderen.”

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Femke van Iperen