In 2026 moet het aantal dodelijke slachtoffers van stalbranden gehalveerd zijn ten opzichte van 2020. Dat laat demissionair minister Schouten van Landbouw aan de Tweede Kamer weten. Het besluit is gebaseerd op een conclusie van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV), die oordeelde dat stalbranden geen enkele prioriteit hebben in Den Haag. Er zullen diverse maatregelen genomen worden.

Aantal doden stalbranden moet in 2026 gehalveerd zijn
Stalbrand Harskamp, 11 mei 2020 – 24.000 kippen dood | Foto: 1037 Against Animal Cruelty

Er wordt jaarlijks uitgegaan van een gemiddeld aantal van 143.000 dodelijke slachtoffers van stalbranden. Deze aantallen variëren in werkelijkheid enorm, met in 2019 55 stalbranden en 328.060 gestorven dieren, in 2018 46 stalbranden met 123.203 gestorven dieren, in 2017 25 stalbranden met 240.327 gestorven dieren en in 2016 26 stalbranden met 201.000 gestorven dieren (cijfers Monique Schouten blog).

De berekeningen en interpretatie van het aantal slachtoffers kan verschillend zijn. Er kunnen tijdens een stalbrand dieren om het leven komen, maar ook daarna, omdat ze alsnog geëuthanaseerd worden. Als ze overleven, met rookschade aan de longen of brandwonden, zijn ze ongeschikt geworden voor consumptie.
.

OVV: Stalbranden hebben totaal geen prioriteit

Geen prioriteit

De Onderzoeksraad voor Veiligheid besloot 2 jaar geleden te kijken naar de redenen waarom er zo enorm veel dieren omkomen door stalbranden. Het onderzoek zou een jaar duren en begon met een inventarisatie en eindigde met een vlijmscherp oordeel. OVV-voorzitter Jeroen Dijsselbloem zei tegen Omroep Gelderland:

“In de branche en bij de overheid is er te weinig aandacht voor de brandveiligheid van dieren in de steeds groter wordende stallen. De Nederlandse veehouderij dient zich op dat punt te verbeteren.”

Aantal doden stalbranden moet in 2026 gehalveerd zijn
220 kalveren omgekomen bij stalbrand in Elspeet – 15 juni 2021 | Foto: 1037 Against Animal Cruelty

De steeds groter wordende stallen maken dat de aantallen slachtoffers bij branden alleen maar oplopen. De dieren kunnen geen kant op, er zijn geen vluchtmogelijkheden en ze zijn geheel afhankelijk van het (nood)lot en de brandweer. Dijsselbloem wees op het belang van groeiende verantwoordelijkheid:

“Grotere veehouderijen worden bovendien steeds meer uitgerust met technische installaties, die extra brandveiligheidsrisico’s opleveren. Dit vergt van veehouders meer deskundigheid op het gebied van veiligheidsmanagement, zoals die bijvoorbeeld geldt in de industrie.”

Jarenlang leek er geen interesse te zijn in Den Haag om het aantal stalbranden terug te dringen. Dieren in de vee-industrie worden beschouwd als een economisch product en zolang er onder de streep voldoende overblijft is investeren in brandveiligheid (bij het electoraat) geen populaire maatregel. Een actieplan leverde onvoldoende op en de roep om ingrijpen door de minister werd almaar luider.
.

Actieplan Stalbranden schiet tekort; Minister, kom nu met maatregelen

Maatregelen voor halvering slachtoffers in 2026

Na het vernietigende rapport (pdf) van de OVV had minister Schouten aangegeven dat er eindelijk iets moest gaan gebeuren om het aantal dodelijke slachtoffers van stalbranden terug te dringen. Dit moet in 2026 met de helft zijn gelukt, zo heeft ze vandaag kenbaar gemaakt. Specifieke maatregelen zijn ook al genoemd: verplichte jaarlijkse keuringen voor alle stallen, een verplichte veiligheidsmanagementcursus, speciale brandveiligheidseisen voor technische ruimten en het vergroten van de veiligheid in grote stallen, waaronder beperking van de aantallen dieren per brandcompartiment en per compartiment tenminste 60 minuten brandwerend materiaal, met daarnaast preventieve branddetectiesystemen in de technische ruimten van grote veehouderijen. Grote veehouderijen moeten iedere drie jaar een uitgebreidere, strengere elektra- en zonnestroomkeuring ondergaan. De overige veehouderijen ondergaan die keuring iedere vijf jaar.

stalbrand Netterden 1900 biggen dood
Brand in luchtwasser, 1900 biggen vinden de dood in Netterden – 1 februari 2021 | Foto: 1037 Against Animal Cruelty

Bronnen:

©AnimalsToday.nl BVR