De Raad van Vergunningbetwistingen in België heeft de vergunning voor een geplande zalmkwekerij in Oostende vernietigd. Dankzij vasthoudende juridisch verzet van onder andere dierenrechtenorganisaties GAIA en Animal Rights, is een einde gekomen aan het omstreden plan in De Haven van Oostende, waarbij jaarlijks 3 miljoen zalmen zouden lijden om daarna te moeten sterven.

Dikke streep door plannen zalmkwekerij in Oostende
Dikke streep door plannen zalmkwekerij in Oostende (B) | Foto: publiek domein

Het Noorse bedrijf Columbi had ambitieuze plannen om op het Oostendse industriegebied Plassendale I de grootste industriële zalmkwekerij van Europa te bouwen. Het project zou jaarlijks 12.000 ton Atlantische zalm produceren in grote tanks met zout water. Hoewel de provincie en de Vlaamse regering het project na gunstige adviezen hadden goedgekeurd, kwam er fel verzet.

Geen zalmkwekerij in Oostende

GAIA en Animal Rights gingen samen met Sea First Foundation, GAIA, Bite Back, Climaxi, West-Vlaamse Milieufederatie, Bond Beter Leefmilieu, WWF, Natuurpunt, Greenpeace en Sea Shepherd in beroep bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Die vernietigde uiteindelijk de vergunning. Volgens de Raad voldoet de kwekerij niet aan de vereisten van strikt havengebonden activiteiten, wat in strijd is met de regels voor ruimtelijke ordening. Columbi heeft nog wel de mogelijkheid om deze uitspraak aan te vechten bij de Raad van State.
.

Gekweekte zalm leeft onder erbarmelijke omstandigheden

.
Columbi pretendeert een duurzaam bedrijf te zijn. De gesloten tanks waarin de zalmen gekweekt zouden worden, worden bestempeld als ‘duurzamer en diervriendelijker’. Het kweken van een roofvis waarvoor grote hoeveelheden andere vis nodig zijn om deze te voeden is verre van duurzaam. De vissen zouden beter beschermd worden tegen ziektes, volgens het bedrijf. Dit, hoogst waarschijnlijk, ter vergelijking met kweekbasins in open water.

Intensieve vishouderij

Net als in de intensieve veehouderij gaat men hier compleet voorbij aan het natuurlijke gedag van het dier. In het wild leggen zalmen duizenden kilometers af, maar in kwekerijen ontbreekt deze vrijheid volledig. In plaats daarvan zwemmen ze dicht opeengepakt in kleine tanks, waar ze doelloos rondjes draaien. Deze onnatuurlijke omstandigheden beperken hun bewegingsvrijheid en zorgen ervoor dat ze voortdurend tegen elkaar aan botsen. Dit leidt vaak tot verwondingen en misvormingen, zoals blindheid, staar, ontstekingen zoals ‘pop eye’, beschadigde vinnen en bacteriële of parasitaire infecties.
.

Miljoenen poetsvissen lijden en sterven voor niets in zalmkwekerijen

.
Zalmen die aan deze aandoeningen lijden, ervaren veel pijn en ongemak. Het wordt voor hen moeilijk om te zwemmen, hun stressniveau stijgt, en de kans op een vroege dood neemt aanzienlijk toe. Bovendien is het water in de bassins vaak zwaar vervuild, vooral door de uitwerpselen van de duizenden vissen. De ammoniak die vrijkomt uit de ontlasting veroorzaakt vervolgens ernstige huidproblemen en kan zelfs leiden tot vergiftiging. Animal Rights campagneleider Els Van Campenhout zegt hierover:

“Dit kan je vergelijken met een batterijsysteem: minstens 2,5 miljoen vissen zullen op elkaar gepropt zitten in landtanks waarin ze zich amper kunnen bewegen.”

.

IJslandse kweekzalm tot op de schedel aangevreten door zeeluis | Foto: Veiga Grétarsdóttir via screenshot video The Guardian/YouTube

Dierenleed en misstanden

Zalmkwekerijen zijn een broedplaats voor dierenleed en misstanden. Het is niet meer dan een verlengstuk van de intensieve dier-industrie, waarin dieren uitsluitend worden beschouwd als producten. Producten die zo goedkoop en efficiënt mogelijk moeten worden geproduceerd. Het schrijnende gebrek aan respect voor dieren wordt al duidelijk in de manier waarop er over deze vissen wordt gesproken: ze worden niet gezien als individuen, maar herleid tot tonnen vlees. Toch vertegenwoordigen die 12.000 ton zalm zo’n 3 miljoen levende wezens, die bewustzijn hebben en in staat zijn om pijn, angst en stress te ervaren. Van Campenhout:

“Europa wil in 2027 kooisystemen verbieden, maar vissen op elkaar proppen zodat ze amper kunnen bewegen is even erg als dieren opsluiten in kooien.”

.

Luis in de pels: het schokkende verhaal achter Schotse kweekzalm

Inbreuk op regels

De dierenrechtenorganisaties kozen er bewust voor om het project aan te vechten op basis van een inbreuk op de regels voor ruimtelijke ordening. Dit bood meer kans op succes dan het benadrukken van de enorme impact op dierenwelzijn. Want de gevolgen reiken verder dan de zalmen alleen. Ook de talloze vissen die worden gedood om de miljoenen gekweekte zalmen te voeden, moeten worden meegerekend als slachtoffers van dit project. Els Van Campenhout:

“De impact op het dierenwelzijn is gigantisch.”

.

Zalmgigant schiet tientallen zeevogels dood in Tasmanië

Iedere zalmkwekerij aanvechten

Ondertussen zegt de Haven van Oostende het onbegrijpelijk te vinden dat dierenrechtenorganisaties bezwaar maken. Columbi kiest nu waarschijnlijk voor Boulogne-sur-Mer als locatie voor hun project. Dus de zalm wordt hoe dan ook gekweekt, aldus de Haven van Oostende. Maar volgens Animal Rights lopen de dierenrechtenorganisaties in Frankrijk zich al warm om ook daar de vergunning aan te vechten. En ondertussen creëert men juist door deze rechtszaken bewustzijn onder de consument over het leed dat deze dieren moeten ondergaan voordat ze verpakt en wel in de winkel liggen.
.

.
Bronnen:

Van varkens fokken naar plofzalmen kweken

Kweekzalm is depressief

©AnimalsToday.nl Mariska van Geelen