Vuurwerk! De laatste tijd een veelbesproken onderwerp. Vanwege de huidige coronacrisis is dit jaar de verkoop en het afsteken van vuurwerk aan banden gelegd. Alleen categorie F1 vuurwerk is toegestaan. Dit vuurwerk mag het hele jaar door worden afgeschoten vanaf de leeftijd van 12 jaar – zolang het geen overlast of vernielingen veroorzaakt. Ook dit vuurwerk kan tot grote angst leiden bij dieren. Ondanks het verbod zijn er dit jaar helaas al diverse dierenslachtoffers te betreuren door het afsteken van vuurwerk.

dierenslachtoffers
Dierenslachtoffers ondanks verbod vuurwerk | Foto: Pixabay

F1 vuurwerk

Op maandag 7 december werden tijdens een ritje door het dorp Eemnes twee amazones opgeschrikt door vuurwerk dat over de schutting vanuit een tuin op straat werd gegooid, ondanks de waarschuwing om geen vuurwerk te gooien vanwege de paarden. Een kleurrijk, onschuldig lijkende grondtol spatte vlak voor de benen van de paarden uit elkaar. De dieren schrokken hier zo van dat ze direct 180 graden omkeerden, waarbij één paard ongelukkig ten val kwam. Met desastreuze gevolgen. De knie bleek onherstelbaar beschadigd te zijn en men moest het paard laten inslapen.

Pensionstal de Paardenstek zei op Facebook:

“Onschuldig categorie F1 vuurwerk maakt een eind aan het leven van een 13-jarig paard, laat dit een waarschuwing zijn.”

Schadelijk voor het milieu

Bij het afsteken van vuurwerk komen allerlei stoffen vrij, zoals kleine deeltjes die in de lucht terechtkomen. Deze stoffen, de zogenaamde fijnstof, tasten ook de gezondheid van mens en dier aan. Naast de luchtvervuiling zorgt vuurwerk ook voor bodem- en watervervuiling, veroorzaakt doordat de fijnstof neerdaalt en door onverbrande vuurwerkresten die chemische stoffen en metalen bevatten. Knalvuurwerk bestaat vooral uit buskruit. Siervuurwerk bevat daarnaast ook zware metalen die zorgen voor de kleur- en geluidseffecten. Om deze reden geeft siervuurwerk meer schade aan het milieu dan knalvuurwerk. Al bevat categorie F1 vuurwerk minder buskruit en zware metalen dan al het andere knal- en siervuurwerk, het blijft belastend voor het milieu.

Dierenslachtoffers

Elk jaar raken huisdieren, paarden en wilde dieren getraumatiseerd, gewond of worden ze gedood door vuurwerk. Het zijn de slachtoffers van het menselijk plezier. In het ergste geval wordt vuurwerk bewust afgevuurd op de dieren. Je reinste dierenmishandeling en in deze context heeft vuurwerk niets met traditie te maken. Het zegt meer iets over het gedrag van de mens. Ook dit jaar zijn al meerdere dierenslachtoffers te betreuren. Als de mens zijn gedrag niet verandert en geen verantwoordelijkheid neemt, zullen er nog vele dierenslachtoffers volgen.

Recentelijk was de politie in Rijssen nog op zoek naar vijf jongens die een hond zwaar hebben verwond met vuurwerk. De hond pakte een toegegooide stuk vuurwerk met de tanden op, waarna het ontplofte. Met als gevolg dat de hond zijn tanden kwijtraakte en het bloed uit zijn neus stroomde. De jongens kozen het hazenpad.

https://twitter.com/KatNL/status/1336329366452596736

Burgemeester van Rijssen, Arco Hofland:

“Hier word ik boos en verdrietig om. Vuurwerk is verboden en dit jaar ook met oud en nieuw. Dus: niet doen! Kom op daders, meld je bij de politie.”

Carbid

De maas in de vuurwerkwet is het carbidschieten dat een oorverdovend explosieve ontploffing veroorzaakt. Het wel of niet mogen afschieten van carbid is per gemeente verschillend. Vooral in het westen is het verboden. In de gemeentes waar het een jaarlijkse traditie is, is de regelgeving (meestal) opgenomen in de Algemene Plaatselijke Verordening en tijdelijk aangescherpt door de huidige coronamaatregelingen. De regels verschillen per gemeente aanzienlijk. Bij het afschieten dragen mensen vaak gehoorbeschermers omdat de harde knallen wel 120 tot 130 decibel kunnen komen. Voor de toeschouwers, die iets verder staan, is een carbidknal al gauw 100 decibel. Dan te bedenken dat het gehoor van een dier gemiddeld beter is dan die van de mens, is de conclusie zeer plausibel dat het carbidschietvermaak géén pret is voor dieren.

Dierenangst

Tien minuten plezier voor de mens kan levenslang betekenen voor het dier. Vooral in deze tijden is het opmerkelijk te noemen hoe groot de kloof is tussen mens en dier. Er heerst veel onwetendheid waarom dieren zo bang zijn voor vuurwerk. Het dier reageert vanuit zijn natuurlijke gedrag en instinct op wat het op dat moment ziet, ruikt en hoort: vuur, geur en knal. Een natuurlijk gegeven is dat alle dieren van nature vluchten voor vuur en geknal, als ze er niet op zijn getraind. Vooral de huisdieren zitten ‘geklemd’ op een voor hen gevaarlijke plek en kunnen geen kant op. Met het gevolg dat het een groot angsttrauma ontwikkelt. Gelukkig kunnen de eigenaren van grote betekenis zijn om angstige dieren door de knallende ellende heen te loodsen. Voor veel nuttige en bruikbare tips bij vuurwerkangst zie:

Tips voor huisdieren met vuurwerkangst

Menselijk moreel

Oud en nieuw met de bijbehorende vuurwerkspektakel is voor de mens een groot feest, voor menig dier is het een zware helse hel. Om de kwelling van het dier begrijpelijker te maken, is de inbeelding van de volgende situatie een hulpmiddel: opgesloten zitten midden op een bosrijk eiland met vuur, rook en geknal van brandend hout. Vluchten is niet mogelijk en de dood loert. Dit kan zomaar de beleving zijn van een bang dier en is het zeer aannemelijk om te begrijpen welk effect de grondtollen, knalpijpen en cobra’s op dieren hebben. Het is aan de mens om zijn morele vooruitgang te tonen door het inzetten van begrip en empathie. Alleen dan wordt 0ud en nieuw een stuk fijner voor de dieren zonder het overdadige vuurwerkgeweld.

Mahatma Gandhi:

De grootsheid van een natie en haar morele vooruitgang kan worden beoordeeld door de manier waarop de dieren worden behandeld.”

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Jessica Slotman