Bij honden denken we in eerste instantie aan een gezelschapsdier om mee te wandelen en te knuffelen. Een onderdeel van het gezin. Het volgen van een hondencursus doen we veelal om de basiscommando’s aan te leren. Zo is het handig dat de hond kan zitten op commando en ‘blijf’ en ‘hier’ aanleert om tijdens de wandelingen geen zorgen te hebben dat hij/ zij in een gevaarlijke situatie terecht komt. Dat honden ook getraind worden voor militaire aangelegenheden is niet onbekend: recentelijk werd hond Diesel in Parijs door een terrorist gedood. Maar wat doen deze honden eigenlijk precies?
In het buitenland worden militaire honden veelal K9 honden genoemd. Dit geeft aan dat de honden een bepaalde training hebben gehad en geschikt zijn voor zeer specifieke taken. K9 is een verkorte schrijfwijze voor “canine”, wat hoektand betekent. Daarnaast is canine een ingeburgerd synoniem voor hondachtige.
Als hond kun je ingezet worden bij verschillende activiteiten. Om explosieven op te speuren (explosievenspeurhonden), bij het controleren van militaire terreinen en voertuigen (bewakingshonden), bij het aanhouden van verdachten (aanhoudingshonden), bij het opsporen van personen (migratiecontrolehonden) of bij het ondersteunen van soldaten en/of veteranen die leiden aan een posttraumatische stressstoornis (PTSS) als gevolg van het verkeren in ernstige stressvolle situaties.
De honden worden uitermate zorgvuldig geselecteerd en gefokt. Pups worden in gezinnen geplaatst om volledig te socialiseren totdat ze de leeftijd bereikt hebben om met de training te beginnen mits de hond voldoet qua karakter en fysieke conditie. Dit ligt meestal tussen de 12 en 36 maanden. Elke hond krijgt een vaste geleider toegewezen. Deze vaste combinatie zorgt ervoor dat hond en geleider een goede basis creëren voor een nóg hechtere band. Vaak maakt de hond deel uit van het gezin van de geleider en gaat na werktijd gewoon mee naar huis. De meeste honden maken 8 tot 10 dienstjaren alvorens ze met pensioen gaan.
En wat gebeurt er na deze hard werkende dienstjaren? Tot voor kort was het voor Amerikaanse diensthonden niet gemakkelijk om terug te keren naar Amerika om daar van hun pensioen te kunnen genieten. Doordat ze overzees de pensioengerechtigde leeftijd bereikten werd het ingewikkeld om ze met het militair transport weer mee terug te krijgen aangezien ze officieel niet meer ‘in dienst’ waren. President Obama heeft onlangs een verdrag getekend dat het mogelijk maakt voor deze honden om terug te keren en waarbij hun geleiders de eerste kans krijgen om ze te adopteren.
Hoe is dit eigenlijk in Nederland geregeld? Het antwoord op deze vraag is niet eenduidig. Zo zijn er bedrijven die een eigen cao hebben voor hun diensthonden. Over het algemeen geldt dat de geleider de eerste keus tot adoptie krijgt tot zelfs verplicht wordt om de hond minimaal 2 jaar na de pensioengerechtigde leeftijd te houden.
Bij diensthonden van het Ministerie van Veiligheid en Justitie worden de honden veelal geadopteerd door hun geleiders. Als deze de hond niet wil adopteren, wordt er gekeken naar een geschikt gastgezin. De honden worden uitgebreid getest alvorens geplaatst te worden. Op deze manier wordt zo goed mogelijk geprobeerd om een juiste match te kunnen maken tussen hond en gezin.
De honden die ingezet worden bij het Ministerie van Defensie zullen ook in het buitenland ingezet worden. Wat gebeurt er met Nederlandse diensthonden die in het buitenland de pensioengerechtigde leeftijd bereiken? Deze honden vallen niet onder de wet- en regelgeving van de Europese exportrestricties voor strategische goederen. Volgens de regels van de Nederlandse politie en defensie is een diensthond een ‘geweldsmiddel’, zoals de wapenstok, pepperspray en/ of het vuurwapen.
In geval van export gelden er echter andere regels. Volgens het Ministerie van Financiën maakt de Nederlandse douane geen onderscheid tussen diensthonden en gezelschapshonden. “Een hond is een hond”. Hierdoor valt de hond bij exporteren gewoon onder het exportregime voor huisdieren. Hierdoor is het mogelijk om de honden die de pensioengerechtigde leeftijd behalen in het buitenland, indien gewenst, terug te exporteren naar Nederland.
Bronnen: Defensie, NRC, Dier en Natuur InfoNu, American Kennel Club ©PiepVandaag.nl Inge van der Heide
