In het vandaag uitgekomen kwartaalbericht van BIJ12 wordt vermeld dat het territorium van het wolvenpaar op de Noord-Veluwe zou zijn uitgebreid. BIJ12 is de instantie die voor de provincies betrokken is bij het wolvenbeheer en de afhandeling van problemen met in het wild levende dieren, waaronder wolven. In deze tijd van het jaar is het echter heel normaal dat wolven in een groot gebied hun vlag uitzetten.
Sporen en drollen van de wolven op de Veluwe zijn nu in de winter in een groter gebied gevonden dan eerder in de zomer. Wolven zouden in een groter gebied meer efficiënt kunnen jagen, volgens BIJ12. Wat dat inhoudt, wordt niet duidelijk in het bericht.
Hoe lager de dichtheid edelherten in een territorium, hoe langer de afstand die een wolf moet afleggen om een prooi te bemachtigen. Dat is de standaard voor edelhertdodende wolven. De wolven op de Veluwe doden ook edelherten, maar het gebied is afgesloten en de dichtheid zou juist relatief hoog zijn. Wat bedoelt BIJ12 dan met efficiënter jagen? Ik snap dat niet.
Ik denk echter dat het meest belangrijke vergeten wordt: wolven zetten de vlag uit rondom hun territorium: vrijgezelle loners… opzouten!
De Veluwse wolven zijn nu lekker onrustig, want het is paartijd! Dat maakt dat ze vlaggen gaan zetten over hun hele territorium. Ze breiden het niet uit, maar markeren de grenzen stevig. In het Białowiża oerbos in Polen is dat onderzocht met 11 wolven van 4 roedels die van een GPS-zender voorzien waren en 5 jaar lang gevolgd werden [1]. Gemiddeld legden ze 26 km per dag af in januari tot april, maar in mei was dat maar 15 km. Dan worden de jongen geboren: de zorg beperkt de afstand.
In de loop van de zomer nam de dagafstand weer wat toe. Gemiddeld is de territoriumgrootte in het oerbos 230 km2, maar wolven gaan hier niet zomaar wat doorheen. Heel routinematig belopen ze herhaald bepaalde dagtrajecten. Dat zijn trajecten geslepen door leerervaring: ze hebben er eerder succesvol gejaagd.
In de zomer ging het om kleine trajecten, die om de 4 dagen opnieuw belopen werden. Het traject op dag 1 overlapt echter nauwelijks met de route van dag 2, enzovoorts. In mei werd een ‘rondje’ gelopen van 9 km2. In januari-april was het een traject dat 30 km2 omspande. In de winter overlapten die grote trajecten ook niet, maar er zat nu steeds 6 dagen tussen voor een traject opnieuw belopen werd. Dus heel systematisch en seizoenafhankelijk volgt een wolf een patroon in zijn territorium en zet er piketpaaltjes neer (geurvlaggen in de vorm van drollen en plas).
Naast het geslacht bleek de voortplantingsdrift een sterk bepalende factor in de afstand. Zo blijken het vrouwtje en mannetje van een paar in januari en februari relatief onrustig en dagelijks over grote afstanden te trekken. Afstanden die 20 tot 80 procent groter zijn dan die van de niet-reproducerende dieren van een roedel. Juist dan zijn de seksueel actieve dieren van het paar buitengewoon druk met het patrouilleren, vlaggen zetten (met drollen en plas) en verdedigen van het territorium, in het bijzonder bij de grenzen. Ze hebben er geen belang bij dat een vrijgezelle soortgenoot relaxt in hun territorium trekt en gaat mee-eten van de prooidieren. Die dikke concurrent moet weten wel buiten de deur te blijven.
.
- Lees ook:
- [1] Jędrzejewski, W., Schmidt, K,., Theuerkauf, J., Jędrzejewska, B., and Okarma. H., 2001. Daily movements and territory use by radio- collared wolves (Canis lupus) in Białowieża Primeval Forest in Poland. Can. J. Zool. Vol. 79: 1993-2004.
.
©AnimalsToday.nl Diederik van Liere – Institute for Coexistence with Wildlife
