Als je denkt aan wolven, dan zijn dat de grote carnivoren die het gemunt hebben op hoefdieren, zoals herten, reeën en everzwijnen. Maar gehouden dieren als schapen, kalfjes en veulens zijn ook niet veilig. Dat is de gemiddelde gedachte. Toch heeft niet elke wolf de interesse om elk dier van dit rijtje te doden.
Er zijn zelfs wolven die voor een kwart van het menu vruchten en paddenstoelen eten. Ervaring speelt hierbij een doorslaggevende rol, met name ervaring in wat je zoal als klein wolfje van je ouders te eten hebt gekregen. Bovendien leer je van je ouders waar en wanneer je aan je eten komt en hoe je dat te pakken kunt krijgen. Elke wolf heeft dus een heel leerproces doorgemaakt en zal daar vooral op terugvallen. Niet elke wolf doodt maar van alles.
De kracht van zo’n cultuur kan er zelfs toe leiden dat wolvenroedels onderling enorm gaan verschillen. Waar dat over vele generaties toe kan leiden, zien we in Canada. Daar leven de zeewolven van het Great Bear Rainforest. Dat is een gematigd regenwoud van 32000 km2 langs de west-Canadese kust; één van de grootste overgebleven ongerepte ter wereld. De bescherming van dat gebied is hoofddoel van Pacific Wild.
De westerse kust van het Great Bear Rainforest kent vele honderden eilanden. Juist daar leven deze unieke zeewolven. Ze zijn uniek, want ze verschillen enorm van hun soortgenoten van het vasteland. Het standaard denken van hierboven gaat niet op voor de zeewolven. Vele zeewolven hebben zelfs nog nooit een hoefdier gezien. Ze zullen vast in staat zijn om herten, moeflons of elanden te ruiken, maar dat heeft ze niet verleid om die te gaan opzoeken. Nee, de zeewolven hebben over meerdere eilanden hun territorium en ze zwemmen van eiland naar eiland. Voor de wetenschap Canada’s nieuwe zeezoogdier! Ze eten van alles wat de oceaan biedt. Ze besluipen en doden zonnende zeehonden, graven naar schelpdieren en krabben, en eten vissen en aas van aangespoelde walvissen. Ze eten zelfs kaviaar van eitjes van haringen die op gezette tijden in het jaar op droogvallend zeewier afgezet worden. Ze zijn ook niet geïnteresseerd in die in hun ogen “gekke” vastelandwolven. De cultuurverschillen hebben er zelfs toe geleid dat de zeewolven genetisch onderscheidbaar zijn geraakt van de vastelandwolven.
Het leereffect bij wolven is krachtig, zo blijkt. Wat we aannemen over wat een wolf als prooi neemt, hoeft niet waar te zijn. Met de wolven in Nederland, België en Duitsland moeten we toch eens gaan nadenken over hoe we bij wolven een cultuur kunnen ontwikkelen, waarbij ze niet langer de bebouwde kom aandoen en niet langer gehouden dieren doden. Dat zou geweldig nieuws zijn!
Diederik van Liere – Institute for Coexistence with Wildlife
