Je hebt zoenen en zoenen. Mensen zoenen om allerlei redenen, bijvoorbeeld om elkaar te begroeten of te feliciteren. Als we iemand aantrekkelijk vinden dan tongzoenen we en hoewel we denken dat iedereen dat doet, geldt dat maar voor 46% van de wereldbevolking.

Bonobo - De meeste dieren zoenen niet
Bonobo’s zoenen wel | Foto: Wikimedia Commons

Onze naaste familie, de chimpansees en bonobo’s zoenen elkaar ook. Primatoloog Frans de Waal van de Emory Universiteit in Atlanta, Georgia, heeft veel gezoen en geknuffel gezien bij chimpansees na een conflict. Chimpansees, vooral de mannen, zoenen elkaar om het weer goed te maken. Het gaat hier dus niet over een romantische zoen maar om een verzoening.

Hun neefjes de bonobo’s zoenen vaker en gebruiken vaker hun tong. Dit is eigenlijk niet zo verrassend, omdat seks heel belangrijk is voor deze dieren. Als twee mensen elkaar ontmoeten, dan schudden ze elkaar de hand. Bonobo’s hebben in plaats daarvan seks, de zogenoemde bonobohanddruk. Seks is in veel gevallen bedoeld al een uiting van verbinding, dus een bonobozoen is ook niet erg romantisch.

Zover wij weten zijn deze twee apensoorten een uitzondering en zijn er geen andere diersoorten die elkaar zoenen. Dat hoeft ook niet. Dieren hebben allerlei andere manieren om hun affectie te tonen. Ze kunnen bijvoorbeeld ‘neuzen’, elkaars gezicht aanraken of elkaar kriebelen met hun snavel of tanden.

Zoenen is ook niet nodig voor de voortplanting. Geur is veel belangrijker. Neem nou wilde zwijnen. De mannen scheiden een penetrante geur uit die de vrouwen hoogst aantrekkelijk vinden. Dit komt door een stof, het feromoon androstenon, waar vrouwen helemaal van in the mood raken. De geur is zo sterk dat een vrouw het al van een afstand kan ruiken en daarom is zoenen overbodig. Mannen die het meeste androstenon uitscheiden zijn ook het meest vruchtbaar.

Een vergelijkbare situatie vind je bij andere dieren. Bij hamsters scheidt de vrouw het feromoon uit en bij muizen wordt de geur gebruikt om een partner te vinden die niet tot dezelfde familie hoort. Op deze manier wordt incest voorkomen.

Ook zwarte-weduwespinnen op zoek naar een partner, gebruiken geur, maar niet om elkaar te verleiden. De geur vertelt de man of de vrouw heeft gegeten. Zo niet dan staat hij hoogstwaarschijnlijk op het menu.

Mensen gebruiken (onbewust) tevens geur bij de partnerkeuze, maar omdat wij zo slecht kunnen ruiken in vergelijking met andere dieren, moeten wij erg dichtbij elkaar komen om elkaar te kunnen besnuffelen en eventueel te zoenen om te verbinden.

Het blijkt ook dat mannen een feromoon uitscheiden in hun zweet dat wilde-zwijnen-vrouwen erg aantrekkelijk vinden. Zo blijkt maar weer hoeveel we lijken op andere dieren.

U bent gewaarschuwd de volgende keer dat u over de Veluwe loopt.

Bron ©PiepVandaag.nl Nina Cohen