Bruine brulapen zijn endemisch voor het Atlantische Woud in Brazilië en Argentinië. Ze kwamen vorig decennium op de lijst van de 25 meest bedreigde primatensoorten, na een uitbraak van gele koorts eind 2016. Hierdoor is de populatie gedecimeerd. Maar een herintroductieproject in het Tijuca-woud lijkt vruchten af te werpen.
Als reactie op de gevolgen van de gele koorts lanceerden Braziliaanse overheidsinstanties en natuurbeschermingsorganisaties een nationaal populatiebeheerplan. Dieren zijn herplaatst in gebieden waar populaties waren verdwenen of afgenomen. Dit is mogelijk gemaakt door de aanpassing van een vaccin tegen het gele koortsvirus, oorspronkelijk ontwikkeld voor mensen. In het Tijuca-woud in Rio de Janeiro heeft een herintroductie-initiatief al tekenen van succes.
.
De bruine brulaap
De bruine brulaap (Alouatta guariba) is een breedneusaap uit de familie van de grijpstaartapen. Het is de grootste herbivoor onder de brulaapsoorten, met een lengte variërend tussen de 56 en 92 centimeter. Ze komen voor in het zuidoosten van Brazilië en in de Argentijnse provincie Misiones. De dieren zijn afhankelijk van bosrijke gebieden, maar die worden zwaar geëxploiteerd voor de productie van houtskool, hout en monoculturen. Daarnaast vormen de jacht en het gebruik van deze primaten als huisdier of in de traditionele geneeskunde ook een grote bedreiging in deze regio. In het wild kan de soort onder natuurlijke omstandigheden een leeftijd van 15 tot 20 jaar bereiken.
.
.
De bruine brulaap dankt zijn naam aan het feit dat hij een van de luidste vocale geluiden van een landdier produceert. Zijn gebrul kan een afstand van een tot twee kilometer overbruggen. Een groep brullende brulapen klinkt als het monster uit je nachtmerries toen je nog klein was.
Herintroductieproject Refauna
Het Atlantische Woud van Brazilië herbergt 1.160 soorten flora en 425 soorten fauna, die op de ICMBIO Rode Lijst als bedreigd staan gecategoriseerd. Volgens een recent onderzoek bestaat 48 procent van deze soorten nergens anders op aarde. Bovendien is van de 33 zoogdiersoorten die ooit in het Tijuca Nationaal Park in Rio de Janeiro leefden nog maar een derde over.
In een poging om de effecten van het verlies aan biodiversiteit tegen te gaan, is het park uitgegroeid tot een levend laboratorium voor de herintroductie van lokaal uitgestorven soorten, in een proces dat bekendstaat als refaunatie. Voorafgaand aan de eerste brulaapuitzetting van 6 dieren in 2015, was de soort al meer dan een eeuw lokaal uitgestorven in het gebied. De herintroductie bleek succesvol in het herstellen van een groot deel van de voorspelde ecologische interacties.
Deze apen spelen een belangrijke ecologische rol, niet alleen bij de verspreiding van zaden, maar ook bij de kringloop van voedingsstoffen in het ecosysteem. De apen zijn waargenomen in interactie met meer dan 60 plantensoorten en meer dan 20 soorten mestkevers, een essentieel insect voor de ecologische dynamiek, waaronder zaadverspreiding en bodembemesting en -beluchting.
Uiteindelijk heeft het herstel van de fauna door het terugbrengen van bestaande soorten de toestand van het Tijuca Nationaal Park aanzienlijk verbeterd, wat grote kansen biedt voor andere bossen. Een ooit leeg bos in het hart van Rio de Janeiro loopt weer vol.
.
Andere gevaren voor de brulaap: elektriciteitsleidingen
In het zuiden van Brazilië staan brulapen op uitsterven omdat hun leefgebied in het regenwoud wordt gekapt en versnipperd. En in het gebied rond Porto Alegre zijn tientallen primaten gedood of ernstig verwond door elektrische schokken. Dit komt omdat netbeheerders hun elektriciteitsleidingen en pylonen niet goed beveiligen en isoleren. Omdat de hoogspanningskabels in slechte staat zijn of te dicht bij bomen liggen, komen brulapen om het leven of raken ernstig verbrand door elektrische schokken. Dierenartsen hebben vaak geen andere keuze dan de verkoolde ledematen van overlevende dieren te amputeren. Na weken van diergeneeskundige zorg kunnen ze alleen nog worden herplaatst in dierentuinen.
Al dertig jaar lang bestuderen twee universiteiten in Rio Grande do Sul brulapen, die door de IUCN als ‘kwetsbaar’ worden geclassificeerd, die in de resterende bosgebieden van Porto Alegre leven. Een studie van 2018 tot 2024 registreerde 74 elektrocuties in de regio. Er is waarschijnlijk sprake van een aanzienlijke onderrapportage, aangezien veel gedode of zwaargewonde dieren voordat ze gevonden zijn door roofdieren worden meegenomen.
Het energiebedrijf CEEE-Equatorial beweert dierenwelzijn zeer serieus te nemen, maar heeft blijkbaar jarenlang nagelaten om effectieve actie te ondernemen. In februari heeft de plaatselijke milieuprocureur een civiele rechtszaak aangespannen tegen twee energiebedrijven. Ze eisen herstel van de schade die is veroorzaakt door de dood van deze primaten en maatregelen tegen elektrocutie.
Grote bedreiging
Elektriciteitskabels vormen een grote bedreiging voor veel diersoorten over de hele wereld. Elk jaar worden miljoenen dieren, waaronder veel vogels, dodelijk geëlektrocuteerd door slecht aangelegde hoogspanningsleidingen en pylonen. Wanneer een dier twee draden van een bovengrondse hoogspanningslijn met verschillende spanningen aanraakt, kan er kortsluiting ontstaan. Hierdoor gaat er een elektrische stroom door het lichaam van het dier. Dat leidt vaak tot de dood, ernstige brandwonden en verlamming.
Dieren kunnen ook een verbinding maken tussen een hoogspanningslijn en een geaarde hoogspanningsmast, waardoor een vorm van kortsluiting ontstaat. Er bestaat ook een risico op lichtbogen op korte afstanden en in vochtige lucht. Bovendien kunnen dieren in de boom geëlektrocuteerd worden als boomtakken door slecht snoeien in contact komen met stroomdraden. Slecht geïsoleerde stroomaansluitingen in de buurt van hoogspanningsmasten vormen ook een gevaar voor wilde dieren.
.
Stop de elektroshocks
Het is fijn dat de herintroductie van bruine brulapen in Tijuca gelukt is, nu nog de dieren beschermen tegen elektroshocks. Daarvoor kun je hier een petitie ondertekenen.
Bronnen:
- Latina Republic
- Mongobay
- Mongobay/YouTube
- Phys
- Rainforest Rescue
- UW-Madison Campus Connection/YouTube
- Lees ook op AnimalsToday:
.
©AnimalsToday.nl Marianne Miltenburg
