Bij meer dan 330 diersoorten in het wild is het chemische PFAS aangetroffen in het bloed. Dat blijkt uit onderzoek van de Environmental Working Group (EWG).
IJsberen, tijgers, apen, panda’s, dolfijnen, paarden, kikkers en otters: het zijn maar een paar voorbeelden van de meer dan 330 diersoorten waarbij PFAS is aangetroffen in het bloed. Per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS) zijn chemische stoffen die door de mens zijn gemaakt. Deze stoffen komen voor in verschillende producten zoals verf, voedselverpakkingsmaterialen, pesticiden en shampoo.
Besmetting van wilde dieren
De Environmental Working Group (EWG) is een non-profitorganisatie die de resultaten van meer dan honderd studies heeft geanalyseerd naar de besmetting van wilde dieren met PFAS. Deze resultaten hebben ze verwerkt in een interactieve kaart heeft ontwikkeld die laat zien welke diersoorten zijn bestudeerd, waar ze zijn geanalyseerd en welke niveaus en soorten PFAS zijn aangetroffen.
“Deze nieuwe analyse laat zien dat wanneer soorten worden getest op PFAS, deze chemicaliën worden gedetecteerd”, zegt David Andrews, senior wetenschapper bij EWG. Op alle continenten behalve Antarctica zijn besmette dieren gevonden. Dat er in Antarctica geen besmettingen zijn geconstateerd komt door een gebrek aan testresultaten in deze regio, niet door een gebrek aan besmettingen.
Nathan Donley, directeur milieugezondheidswetenschappen bij het Centrum voor Biologische Diversiteit zegt:
“Van de ijsbeer in de verre uithoeken van het noordpoolgebied tot de karetschildpad in de tropen va de Stille Oceaan, ’s werelds meest ernstig bedreigde soorten hebben met nog een gevaar te kampen: chemische vervuiling door PFAS.”
Watervoorzieningen
Volgens bioloog en milieuwetenschapper Annemarie van Wezel zijn de resultaten van de EWG alarmerend. “Het toont opnieuw aan hoe hardnekkig deze stoffen zijn. Ze breken nauwelijks af in het milieu. Als ze er eenmaal zijn, blijven ze er voor decennia of soms eeuwen.” De resultaten zijn overigens niet heel verrassend. Het is algemeen bekend dat de stoffen veel voorkomen in het milieu, zoals in oppervlaktewater en regenwater. Dieren leven daarin of gebruiken het als watervoorziening en worden er op die manier aan blootgesteld.
Schadelijke stoffen
PFAS is een verzamelnaam voor meer dan tienduizend chemische stoffen. Deze stoffen zijn vet-, water- en vuilafstotend en worden bijvoorbeeld gebruikt in antiaanbaklagen, kleding, textiel en cosmetica. Volgens het RIVM breekt PFAS niet of nauwelijks af. Daarnaast verspreidt het zich ontzettend snel in het milieu. PFAS wordt al tientallen jaren gebruikt in de industrie en daarom komt het op veel plekken voor.
Sommige van deze stoffen worden in verband gebracht met een verminderd immuunsysteem en een verhoogd risico op bepaalde vormen van kanker bij mensen. Ook kan PFAS de ontwikkeling van de foetus negatief beïnvloeden. Wat het effect van deze schadelijke stoffen op dieren is, is nog grotendeels onbekend. Een paar studies wijzen wel op een ziekmakend effect van PFAS bij dieren. Dat er weinig onderzoek is gedaan naar de effecten van PFAS op dieren en milieu is volgens Van Wezel ook een reden voor het uitblijven van goede milieunormen over het gebruik van de stoffen.
Europees verbod?
Maar er is hoop: Nederland, Duitsland, Denemarken, Zweden en Noorwegen pleitten begin deze maand voor een Europees verbod op PFAS. Ze hebben een officieel voorstel ingediend bij het Europees Agentschap voor Chemische Stoffen (ECHA) om het gebruik en de productie van deze stoffen te verbieden.
Bronnen:
©AnimalsToday.nl Sophie Jongma
