Chimpansees, gorilla’s, maar ook sitatoenga’s (moerasantilopes), penseelzwijnen, zwartwitte franje aapjes en bosolifanten. Het afgelopen half jaar hebben cameratraps in onbeschermd gebied in het noorden van Congo (Brazzaville) een ongekende rijkdom aan wilde dieren vastgelegd.
De camera’s hingen bij een aantal bais, dit zijn open plekken in het bos waar dieren zout en mineralen komen oplikken. Dit ongerepte regenwoud hoort bij een gebied van ruim 1.400 km2 in Messok Dja. Mede dankzij het Wereld Natuur Fonds (WNF) staat dit op de nominatie om een beschermde status te krijgen. De oppervlakte is vergelijkbaar met de provincie Utrecht.
Pauwel de Wachter werkt al jaren voor het WNF in Congo:
“In eerste instantie wisten we niet wat we konden verwachten van de cameratraps. Er zijn veel trekroutes van bosolifanten in dit gebied, maar de aantallen chimpansees, zilverruggen(dominante gorilla mannetjes) en hun families en vele andere diersoorten die bij de poelen komen hebben ons echt verrast. Prachtig om die honderden beelden te zien en des te meer reden om zuinig op dit bos te zijn en het goed te beschermen.’’
Bedreigingen zijn legio
Verderop in het Messok Dja gebied doet WNF al langer onderzoek. Experts lijken het erover eens dat het westelijk deel van het Congo Bekken een uitzonderlijk hoog aantal grote apen huisvest.
Toch zijn er nu al ernstige bedreigingen voor de natuur. Messok Dja ligt ingeklemd tussen twee grote houtkapconcessies die nog niet volgens de duurzaamheidscriteria van FSC werken. Daarnaast zijn in het noorden van Congo plannen voor de bouw van de eerste dam voor stroomopwekking voor nabijgelegen mijnindustrie. De dam is gepland middenin de watervallen van Chollet, in de buurt van de cameratraps. Wat het WNF betreft is dit een no-go area in dit regenwoud met zulke uitzonderlijke natuurbeschermingswaarde. De regering van Congo erkent weliswaar de bijzondere natuurwaarde van Messok Dja, maar het is onduidelijk wat haar standpunt over het damproject is.
Stroperij
Een derde grote bedreiging is stroperij. In de buurt van Chollet zijn voor zover bekend nog geen olifanten gedood omdat er regelmatig ecoguards patrouilleren. Maar in andere delen, zoals Nki Nationaal Park net over de grens in Kameroen, worden met name bosolifanten bedreigd door stropers. Het WNF zet daar dan ook volop in op antistroperij maatregelen. In 2013 zijn in de regio 31 olifantenstropers opgepakt en 29 slagtanden in beslag genomen.