Botswana moet het verbod op olifantenjacht, dat sinds 2014 van kracht is, weer ongedaan maken. Van het vlees van de olifanten zou diervoeding gemaakt kunnen worden. Dit adviseert een overheidscommissie die aangesteld is door president Masisi. Het advies leidt internationaal tot veel kritiek.
Het is niet voor het eerst dat Botswana overweegt het jachtverbod op olifanten op te heffen. Vorig jaar juli schreven wij er ook al over.
Olifantenjacht mogelijk weer toegestaan in Botswana (petitie)
Diervoeder
Deze keer gaat het om een advies van een overheidscommissie, die door de Botswaanse president Mokgweetsi Masisi was aangesteld om het door zijn voorganger Ian Khama ingestelde jachtverbod, te heroverwegen. Minister Van der Westhuizen van Plattelandsontwikkeling, die het onderzoek leidde, heeft dit advies na overleg met onderzoekers en jagers en wekenlange hoorzittingen over het onderwerp, eind februari 2019 uitgebracht.
De rode draad in het rapport is de aanbeveling om weer een regelmatige maar beperkte ruiming van olifanten toe te staan en de trofeejachtindustrie verder te ontwikkelen. Opmerkelijk detail: het olifantenvlees zou ingeblikt kunnen worden om te gebruiken als diervoeder.
Grootste olifantenpopulatie
Botswana heeft met 126.000 exemplaren de grootste olifantenpopulatie in de wereld. De afgelopen 20 jaar is het aantal olifanten met 53% toegenomen, waardoor mensen en wilde natuur steeds meer met elkaar in conflict komen. Zo zouden gemeenschappen in Botswana verarmd zijn, doordat de olifanten hun oogsten vernielen. In het noorden van het land zou daardoor driekwart van de maïsopbrengst verloren gaan. Ook maken gemeenschappen zich zorgen over de biodiversiteit, de levensvatbaarheid van andere soorten en de veiligheid van mensen.
Dat de overlast komt door de populatiegroei, betwijfelt wildlife crime expert Christiaan van der Hoeven van het Wereld Natuur Fonds (WWF):
“Dat boeren er zo’n last van hebben, komt niet zozeer omdat de populatie groeit, maar omdat het leefgebied van de olifanten kleiner wordt. Boeren claimen steeds meer delen van de wildernis voor hun oogst.”
Zware kritiek
De legalisering van de jacht moet nog worden goedgekeurd, maar het advies heeft alom zware kritiek gekregen. Onderzoekers zeggen dat de plezierjacht vooral geld oplevert voor de overheid en niet de lokale bevolking, die het nodig heeft om de schade te compenseren. Ook is bekend dat het opheffen van het jachtverbod weinig invloed heeft op de vernieling van de maïsplanten en op de olifantenpopulatie. De plezierjacht richt zich namelijk vooral op de volwassen bullen, terwijl de jonge olifanten de meeste schade veroorzaken.
Duurzaam toerisme
Een alternatieve oplossing is het verder ontwikkelen van duurzaam toerisme. Botswana is ongeveer even groot als Frankrijk en heeft zo’n 2,3 miljoen inwoners. 40% van het land is toebedeeld aan reservaten en nationale parken. De uitgestrekte en afgelegen wildernis maken het tot een magneet voor buitenlandse toeristen die de wilde dieren willen zien. Het land zou hiermee meer geld kunnen verdienen dan trofeejagers besteden in heel zuidelijk Afrika. Een olifantenbeschermer die met de regering van Botswana werkt en anoniem wil blijven, noemde het voorgenomen besluit daarom ‘kortzichtig’. Hij zegt:
“Het is economisch niet haalbaar en er wordt geen rekening gehouden met de reputatieschade aan het land. Een betere exploitatie van duurzaam toerisme is een veel beter model.”
KaZa: natuurgebieden verbinden
Ook volgens het WNF is jacht geen oplossing en zijn er veel betere alternatieven. Christiaan van der Hoeven:
“Het is logisch dat de overheid van Botswana iets wil doen voor boeren die schade lijden door wilde dieren. Het grootste probleem is dat de olifanten te weinig ruimte hebben. In buurlanden Namibië en Zambia zijn veel minder olifanten. Daarom werkt WWF samen met deze landen aan een groot grensoverschrijdend natuurgebied zodat migratie van olifanten mogelijk wordt. Het gaat erom dat olifanten vrij kunnen bewegen als er te weinig eten is. Dan hoeven ze niet gedood te worden.”
De plannen om Afrikaanse natuurgebieden met elkaar te verbinden liggen al sinds 2011 ondertekend op tafel onder de naam KaZa (Kavango Zambezi Transfrontier Conservation Area). Dit natuurreservaat met de omvang van Zweden, zou Angola, Botswana, Namibië, Zambia en Zimbabwe met elkaar verbinden en onderdak bieden aan onder andere olifanten, neushoorns, buffels en leeuwen. Maar door administratief en politiek gedoe is KaZa nog niet gerealiseerd.
Populatie juist beschermen
Een andere reden om het jachtverbod niet op te heffen, is dat de populatie de laatste jaren helemaal niet is gegroeid. Onderzoekers van Elephants Without Borders concludeerden dit jaar dat, ondanks de strenge maatregelen, het stropen van olifanten de laatst 4 jaar juist weer is toegenomen en de populatie met zo’n 5000 is afgenomen. Een lid van de reviewcommissie van dit rapport geeft aan:
“We kunnen stellen dat, als de trend van waargenomen stroperij blijft bestaan, er een aanzienlijke afname van olifantenpopulaties kan zijn. Politici zien nooit graag negatieve publiciteit, maar dit zou moeten fungeren als een waarschuwing en er moeten preventieve maatregelen worden genomen.”
Nog geen besluit
De regering van het land heeft onlangs een persbericht gepubliceerd waarin zij verduidelijkt dat zij nog geen beslissing heeft genomen over het jachtverbod. Zij benadrukt hierbij dat zij het principe van democratie blijft handhaven en eerst nog met andere belanghebbenden zal overleggen. Wij blijven dit op de voet volgen.
Petitie
Via Care2Petitions kun je deze petitie tekenen tegen het voorstel om het olifantenjachtverbod op te heffen.
Bronnen
©Animals Today Liesbeth Riekwel
