Olifanten spelen een sleutelrol bij het creëren van bos en het behoud van biodiversiteit in Afrika. Als deze ernstig bedreigde dieren helemaal zouden verdwijnen, dan verliest het op één na grootste regenwoud ter wereld zijn capaciteit om koolstof op te slaan. Dat stellen onderzoekers in een recente publicatie.
Stephen Blake van de Amerikaanse St. Louis University, en Fabio Barzaghi van het Franse Laboratorium voor Klimaat- en Milieuwetenschap, zijn hoofdauteur van het artikel. Samen met enkele collega’s deden zij onderzoek naar de invloed van olifanten op de koolstofopslag in het Afrikaanse regenwoud waar ze leven.
Door hun dieet
De olifanten oefenen invloed uit op het bos door hun eetgedrag. In het bos bevinden zich verschillende bomen. Sommige soorten groeien snel, hebben lichter hout en slaan niet zo veel koolstof op. Andere soorten zijn juist wat korter, compacter en slaan wel veel koolstof op. En inderdaad, de olifant heeft een voorkeur voor de lichtere soort boom. Die is makkelijker verteerbaar en voedzamer. Doordat de olifant deze bomen opeet of omduwt, ontstaat meer ruimte voor de exemplaren die veel koolstof op kunnen slaan. De olifant dunt als het ware het bos uit, zoals een boswachter ook zou doen om favoriete soorten te laten groeien en bloeien. Het effect wordt versterkt door het extra licht dat in het bos doordringt. En ook bestaat dan minder concurrentie om voedingsstoffen in de bodem.
“Olifanten eten veel bladeren en richten nogal wat schade aan als ze eten”, aldus Blake.
“Ze rukken hele takken af of ontwortelen een jonge boom tijdens het eten, en uit onze gegevens blijkt dat de meeste schade wordt toegebracht aan bomen met een lage koolstofdichtheid. Als er veel bomen zijn met een hoge koolstofdichtheid, is dat voor hen dus een concurrent minder.”
Tuinders van het bos
Daar komt bij dat olifanten uitstekende verspreiders zijn van zaden, die juist vooral worden geproduceerd door de bomen met een hoge koolstofopslag. Olifanten eten de voedzame vruchten op en scheiden ze vrijwel onbeschadigd elders weer uit als mest. Die vruchten ontkiemen en groeien uit tot nieuwe koolstofhoudende bomen. Door dit plant- en wiedgedrag, noemt Blake de olifanten graag ‘ tuinders van het bos’. Ze doen in ieder geval veel werk om de diversiteit van het bos in stand te houden.
Nu de studie gepubliceerd is kijkt Berzaghi naar de toekomst, hij wil gaan onderzoeken of ook andere dieren in de regenwouden de biodiversiteit beïnvloeden. Ook wil hij weten of zij dezelfde impact hebben als olifanten. De onderzoekers roepen op basis van de huidige studie alvast op tot een betere bescherming van de olifant, en van alle andere dieren in het woud.
Stop de jacht op de olifant
In de afgelopen dertig jaar is het aantal olifanten in Afrika met 80 procent afgenomen. In sommige gebieden zijn de dieren als functioneel uitgestorven, hetgeen wil zeggen dat er nog een paar dieren zijn, maar onvoldoende om invloed te hebben op hun omgeving of zich te kunnen voortplanten. Er zijn wetten die de jacht verbieden, maar illegale stroperij blijft welig tieren. Deze studie toont nog maar een keer aan dat de gevolgen daarvan niet alleen Afrika zullen treffen, maar de hele wereld.
Bron:
©AnimalsToday.nl Laura Lancée
