De afgelopen jaren heeft biobrandstof meer aandacht gekregen als alternatieve manier om energie op te wekken. Biobrandstof is een verzamelnaam voor brandstoffen die zijn gemaakt uit biomassa, waaronder ook plantaardig materiaal. Nu klinkt dit in eerste instantie positief, maar het winnen van deze biobrandstof kan enorm schadelijk zijn voor de natuur en het milieu. De eeuwenoude ‘heilige bossen’ in Estland moeten steeds meer plaats gaan maken voor bomen die worden gekweekt om verwerkt te worden tot biobrandstof.
Eerder publiceerde Animals Today al over de winning van palmolie als biobrandstof ten koste van het tropisch regenwoud. Dit keer gaat het om aangelegde coniferenvelden in de heilige bossen van Estland. De ontbossing aldaar is één van de rapste in Europa. Daar komt bij dat slechts de helft van het overgebleven bosgebied in Estland formeel is beschermd. De bomen die in het overige gebied worden gekweekt zijn bedoeld voor verkoop op de internationale markt en vervangen geenszins de stukken woud die de Estlanders al zijn kwijtgeraakt door ontbossing. De Estlandse ecoloog Asko Lõhmus zegt hierover:
“Je kunt wel bomen planten, maar je kan geen bos planten.”
Dat deze bossen bekend staan als heilig komt doordat hier nog een pre-christelijke natuurreligie wordt beoefend, genaamd Maausk, vergelijkbaar met het Japanse shintoïsme. In tegenstelling tot andere delen van Europa, is het de Kerk in Estland niet gelukt om deze traditie uit te bannen. Tot op de dag van vandaag wordt een deel van de eerste oogst geofferd in deze bossen. Ook is het een belangrijk onderdeel van de historie van Estland. Zo begon de strijd tegen de voormalige Sovjet Unie begin jaren 90 als een milieuprotest en wordt een levenswijze die de bossen zo min mogelijk belast ook na de onafhankelijkheid nog sterk uitgedragen.
Biobrandstof koolstofvrij?
Los van religieuze redenen om de bossen intact te houden, vormt het beschadigen van het ecosysteem en de biodiversiteit een ander argument. Zo verstoort het winnen van de biobrandstof de habitat van de diersoorten die in deze bossen leven, waaronder de witrugspecht, de vleermuis en de behaarde bosmier. Daarnaast komen er ook schadelijke stoffen vrij bij het winnen van biobrandstof. Volgens de Europese Unie zou de energie opgewekt uit biomassa ‘koolstofvrij’ zijn, omdat deze meteen weer wordt opgenomen door het omringende bos, maar nu blijkt dat de CO2 die vrijkomt – zowel uit de bomen zelf als de grond waarin zij stonden – wel meer dan tien jaar kan blijven hangen.
De belangrijkste heilige plaatsen in de bossen kunnen beschermd worden als erfgoed, maar dat is helaas geen garantie dat het woud niet verder ten prooi zal vallen aan ontbossing.
Bronnen:
©AnimalsToday.nl Juliëtte Ronteltap
