Als ze ziek worden, plunderen bijen hun eigen “medicijnkastje”, ontdekten onderzoekers. Met name wanneer bijen besmet zijn met schimmels, verzamelen ze veel antifungale plantenextracten en bedekken hun korven hiermee.
De mix van plantaardige harsen en was die bijen meestal gebruiken voor hun korven, hebben schimmelwerende eigenschappen. Deze mix wordt ook wel propolis genoemd.
“Het nieuwe onderzoek zou imkers kunnen helpen schimmelinfecties in hun koloniën af te weren”, vertelt Michael Simone-Finstrom van de North Carolina State University. “Historisch gezien hebben Amerikaanse imkers de voorkeur voor kolonies die minder van deze hars gebruiken, want het is kleverig en kan moeilijk zijn om mee te werken,” zei hij. “Nu weten we dat dit juist bevordert moet worden, want het lijkt de bijen een aantal natuurlijke verdediging te bieden.”
De onderzoekers bestudeerden 23 kolonies, waarvan 12 korven waren bedekt met ‘natuurlijke’ hoeveelheden hars, en 11 met de lage hoeveelheden die gewoonlijk worden gebruikt in de bijenteelt.
De onderzoekers merkten op dat wanneer de bijen met een mogelijke schimmel- of bacteriële infectie te maken kregen, 45% van de bijen meer wasachtige substantie naar hun korven brachten. Ook verwijderden ze de met schimmel geïnfecteerde larven uit hun gebied. Dit betekent dat ze een beter inzicht in ziektekiemen hebben dan mensen voor de 19e eeuw: dingen die in contact komen met micro-organismen hebben de neiging om verdere besmetting te veroorzaken.
“De kolonie is bereid om de energie en inspanning van de werkbijen te besteden aan het verzamelen van deze harsen,” vertelt Simone-Finstro in een verklaring. “Dit gedrag heeft zich dus duidelijk ontwikkeld omdat het voordeel voor de kolonie groter is dan de kosten.”
De bijen zijn zelfs op de hoogte van welke schimmels schadelijk zijn en welke niet. Bij besmettingen met schimmels die geen ziekte veroorzaken, voeren bijen hun zoektocht naar propolis niet verder op.
Hoewel deze wasachtige stof de korf ook kan verdedigen tegen bacteriën, lijken de bijen dit voordeel niet te gebruiken. De onderzoekers vonden iets wat leek op een kleine verhoging van propolis in de kasten die besmet waren met ziekteverwekkende bacteriën, maar het effect was niet significant. “Er was een lichte stijging, maar het was niet statistisch significant,” zei Simone-Finstrom. “Dat is iets wat we van plan zijn om nader te onderzoeken.”
De studie werd op 29 maart gepubliceerd in het tijdschrift PLoS ONE.
Bron ©PiepVandaag.nl Isabelle Oostendorp
