Grote landdieren hebben een belangrijke invloed op de biodiversiteit van de gebieden die zij bewonen en doorkruisen. Als bijvoorbeeld de routes en stopplaatsen van runderen, paarden, schapen, of die van wolven of beren, overlappen met door mensen bewoonde gebieden, leidt dit vaak tot conflicten. Deze conflicten hebben vaak een fatale afloop voor het dier. Het kennen en kunnen voorspellen van de bewegingspatronen van wilde grote landdieren is daarom van groot belang. Dat kan met enerscape.
Traditionele kaarten van dierverplaatsingen zijn meestal gebaseerd op lange termijn onderzoeken die gebruik maken van telemetrie. Deze gegevens zijn afkomstig van individuele dieren die met radiozenders zijn uitgerust en bevatten alle data om handmatig kaarten te maken met verwachtingen waar dieren naartoe gaan. Het maken van dit soort kaarten is echter tijdrovend en duur, en het ontbreken van radiocontact met de zenders in sommige gebieden betekent dat er soms helemaal geen gegevens kunnen worden verzameld.
.
Enerscape
De nieuwe software die door de onderzoekers is ontwikkeld, enerscape genaamd, is in staat om deze kaarten op eenvoudige en kosteneffectieve wijze te creëren. Deze methode is eenvoudiger dan metingen met radiozenders en kan worden gebruikt waar conventionele methoden falen. Dr. Emilio Berti, eerste auteur van het artikel:
“Het bijzondere is dat de software heel weinig gegevens nodig heeft. Op basis van het gewicht van het dier en zijn algemene bewegingsgedrag wordt berekend hoeveel energie een dier moet verbruiken om een bepaalde afstand af te leggen. Dit energieverbruik wordt vervolgens gecombineerd met de topografische informatie van een gebied.”
Succesvol getest met bedreigde beer in Italië
De software werd getest in de Italiaanse regio Abruzzo, in het regionale park Sirente Velino, waar de met uitsterven bedreigde en beschermde Marsicaanse bruine beer (Ursus arctos marsicanus) leeft. Het registreren van de bewegingen van de beren in het 50.000 hectare grote gebied is niet alleen van groot belang voor hun bescherming, maar ook voor de kwetsbare flora en de mensen die in delen van het gebied wonen.
Met behulp van enerscape stelden de onderzoekers vast dat beren paden kiezen die minder energie vereisen. Deze paden leiden vaak door bewoonde gebieden, waardoor de beren in aanraking komen met mensen, vaak met dodelijke afloop voor de dieren. De software voorspelt daarnaast ook dat beren die energie willen besparen, de neiging hebben om in valleien te blijven, ver weg van menselijke nederzettingen. Zowel conflict- als beschermingsgebieden kunnen op deze manier dus makkelijk worden geïdentificeerd. De kaarten kunnen ook worden gebruikt om na te gaan of bepaalde stukken natuur nog voldoende met elkaar verbonden zijn om de dieren in staat te stellen vrijuit te bewegen.
Betere bescherming grote landdieren
Omdat de software zo makkelijk in het gebruik is, is de verwachting dat het aantal kaarten dat dit soort verplaatsingen van wilde dieren voorspelt in korte tijd zal toenemen. Professor Fritz Vollrath van de Universiteit van Oxford en medeauteur van het wetenschappelijke artikel:
“Dit zal de natuurbescherming en met name de herintroductie van wilde dieren enorm ten goede komen.”
Wel is het zaak om ervoor te zorgen dat de kaarten met verplaatsingen van dieren niet in verkeerde handen vallen, want ook stropers van bijvoorbeeld olifanten of neushoorns weten graag waar ze ivoor of neushoornhoorn kunnen vinden.
Bron:
©AnimalsToday.nl Meia van der Zee
