Er is ophef ontstaan over de aanpassing van een wet, die bedoeld was om Schotse roofvogels te beschermen. De aanpassing lijkt vooral tegemoet te komen aan de belangen van jagers. Critici stellen dat het Schotse ministerie van Justitie en Binnenlandse Zaken hiermee onvoldoende inzet op natuurbehoud en de bescherming van bedreigde diersoorten. 

Schotse roofvogels
De rode korhoen | By MPF CC BY-SA 3.0, via Wikipedia

De jacht op rode korhoenders in Schotland, beter bekend als red grouse shooting, speelt een centrale rol in de controverse. Deze jacht trekt jaarlijks zowel binnenlandse als internationale jagers aan. Het gaat dan vaak om luxe, georganiseerde uitjes op uitgestrekte landgoederen, waar grote sommen geld mee gemoeid zijn. De rode korhoender is bijzonder omdat deze vogelsoort exclusief in het Verenigd Koninkrijk voorkomt. Voor landeigenaren is de jachtindustrie een lucratieve bron van inkomsten, maar de gevolgen voor de natuur zijn groot.

Schotse roofvogels zijn het haasje

Red grouse shooting heeft namelijk schadelijke gevolgen voor andere diersoorten, met name roofvogels zoals de steenarend. Zij worden veelal gedood omdat zij als concurrenten worden gezien van de jagers, die het aantal prooidieren – lees: de rode korhoender – liever op peil houden om ze zelf af te schieten. Hoewel het doden van roofvogels wettelijk verboden is, blijven dergelijke incidenten veelvuldig voorkomen. Volgens studies sterven veel roofvogels in jachtgebieden, en dat wijst op illegale activiteiten.

Schotse roofvogels
Screenshot @ProtectTheWild on X

Om deze bedreigde diersoorten betere juridische bescherming te bieden, kondigde NatureScot, een Schots agentschap voor natuurbescherming, in augustus een nieuwe wet aan. De Wildlife Management & Muirburn (Scotland) Act 2024 zou tot doel hebben om het illegaal doden van roofvogels, waaronder de steenarend, te  verbieden. De wet zou een vergunningsplicht invoeren voor landeigenaren die de red grouse hunting faciliteren. Als uit controles of meldingen zou blijken dat de vergunninghouder zich schuldig maakt aan het commercieel jagen op de roofvogels, zou de vergunning (tijdelijk) kunnen worden ingetrokken.

schotse roofvogel
Steenarend | Foto: publiek domein

Het grote voordeel hiervan was dat het makkelijker zou worden om kwalijke praktijken te bewijzen. Door het vergunningsstelsel is het immers niet nodig te bewijzen dat de landeigenaar verantwoordelijk is voor het doden van beschermde diersoorten. Het is genoeg om aan te tonen dat er waarschijnlijk illegale jachtpraktijken plaatsvinden. Blijken er te veel beschermde dieren te sterven rondom de korhoenderjacht, dan kan de vergunning makkelijk ingetrokken worden. Dat zou de Schotse roofvogels daadwerkelijk helpen.

Roofvogels beschermd in het gehele jachtgebied

De nieuwe wet zou volgens NatureScot gaan gelden voor het gehele jachtgebied waarin jagers zich bewegen. Dit kon dan een gebied van honderden hectare behelzen. Juist vanwege dit grote bereik dachten beschermers dat de wet écht een stap vooruit was. Landeigenaren zouden zich wel twee keer bedenken bij het toestaan van  illegale afschot van Schotse roofvogels, bang om hun lucratieve vergunning te verliezen.

Maar helaas….

Maar helaas, in oktober paste NatureScot het plan plotseling aan. Het gevolg is dat de jagers ongestoord door kunnen gaan met het jagen op beschermde soorten. De aanpassing betreft een beperking van het gebied waar de vergunning van kracht is. Niet het gehele jachtgebied, maar slechts dat gebied dat door de aanvrager zelf wordt aangegeven, valt nu onder de vergunning. Nu is het dus mogelijk dat de vergunning geldt in een klein deel van het jachtgebied, en dat er daarbuiten rustig op losgeschoten kan worden.

vergunning
Zo kan een vergunning gelden voor een klein deel van het jachtgebied | Foto: Richard Cross. Rode lijnen by RPUK,

Natuurbeschermingsorganisaties RSPB Scotland en REVIVE Scotland uiten scherpe kritiek op het aangepaste plan van NatureScot. Zij stellen dat de recente aanpassing het doel van de wet ondermijnt en er op deze manier niets zal veranderen voor de diersoorten die al decennialang worden bedreigd als gevolg van de jachttradities. vanwege alle ophef zijn de eerste politieke stappen genomen. Politicus Mark Ruskell van de Scottish Green Party heeft aan de minister van Justitie en Binnenlandse Zaken gevraagd om deze ondoordachte aanpassing te heroverwegen in het belang van alle Schotse roofvogels.

schotse roofvogels
Op de eerste jachtdag voor rode korhoenders werd een dode visarend gemeld | screenshot @BirdGuides on X

De controverse rondom de Wildlife Management and Muirburn Act toont aan hoe moeilijk het is om vooruitgang voor de natuur te bereiken, omdat economische belangen deze vooruitgang verhinderen. Het succes van deze wet zal afhangen van de bereidheid van de Schotse regering om de wetgeving daadwerkelijk te handhaven en loopholes te dichten. Dat zou de Schotse roofvogels zeker helpen.

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Femke Oosterbaan Martinius