De aloude wolvensoort Canis lupus signatus, de Iberische wolf, is in het Spaanse Andalusië officieel uitgestorven verklaard. Stroperij en illegaal afschot door jagers waren de voornaamste redenen van de sterke afname van het aantal individuen, gecombineerd met een overheid die bang is voor de jachtlobby, veehouders en politieke achterban.
De ietwat gedrongen Iberische wolf, lobo Ibérico in het Spaans en Portugees, is een beschermde ondersoort van de grijze wolf, die alleen voorkomt in Spanje en Portugal. De Iberische wolf staat op de Rode Lijst van IUCN te boek als ‘kwetsbaar’ en is daarmee een bedreigde diersoort. Eeuwenlang waren zij de bewoners van de Andalusische bergketens in Zuid-Spanje. Vanwege bedreigingen uit verschillende hoeken heeft de populatie jarenlang onder grote druk gestaan. Hun voortbestaan werd al sterk belemmerd door de continu uitbreidende veesector in het gebied, maar jacht’vertier’ en stroperij hebben de afname van deze laatste paar wolvenpopulaties nog eens met grote stappen versneld.
.
Verdwenen uit Andalusië
Sinds 2003 registreert de regionale overheid het aantal wolven in Andalusië, of zegt dat te doen. Doel van deze monitoring was volgens natuurbeschermingscoördinator Luis Suárez van WWF Spanje voornamelijk om het aantal conflicten met lokale boeren te beperken. In 2010 werd het aantal resterende Iberische wolven geschat op maximaal 56 individuen. Deze bevonden zich met name in Sierra Morena. Maar inmiddels zijn ze allemaal verdwenen.
Volgens experts zijn er sinds 2013 geen Iberische wolven, of tekenen van hun aanwezigheid meer waargenomen in Andalusië en hoogstwaarschijnlijk is er bij gebrek aan roedels al sinds 2003 geen nieuwe aanwas meer geweest. Luis Suárez van WWF Spanje:
“Dit is slecht nieuws en het bevestigt de negatieve trend voor de laatste paar bestaande wolvenroedels in Zuid-Spanje, die worden bedreigd doordat ze fysiek en genetisch geïsoleerd zijn van wolven in de rest van Spanje, door stroperij, illegaal afschot door jagers en het verlies van leefgebied.”
De regionale Andalusische overheid schrijft echter in een recent rapport dat er sinds 2020 geen wolven zijn gezien:
“Er is geen enkel teken van de aanwezigheid van wolven in Andalusië.”
Dit is in tegenspraak tot wat de experts zeggen, namelijk dat de soort al 7 jaar eerder is uitgestorven..
Politiek falen
Wettelijk hoefde de regionale regering van Andalusië geen bescherming te bieden aan de wolvenroedels. De Canis lupus signatus is weliswaar een beschermde diersoort, maar stond niet geregistreerd als ‘met uitsterven bedreigd’, in strijd met de realiteit in Andalusië. Indien de soort wel op deze lijst had gestaan, had de regering wettelijk bescherming moeten bieden.
Volgens Suárez (WWF) heeft de regering van Andalusië veel te weinig gedaan om de Iberische wolf tegen regionale uitsterving te bescherming. De reden hiervoor zou de angst voor conflicten met de jachtlobby en veehouders zijn. Dat zou verklaren waarom regionale politici hun taak al deze jaren hebben beperkt tot slechts het monitoren van het aantal wolven in de Andalusische bergketens, in plaats van actie te ondernemen. En ook de monitoring is twijfelachtig, gezien de discrepantie tussen wat experts zeggen en hetgeen de regionale overheid beweert. Luis Suárez:
“Het beschamende verlies van wolven in Andalusië houdt rechtstreeks verband met het gebrek aan politieke wil bij de regionale regering om instandhoudingsmaatregelen te nemen. Het is onbegrijpelijk dat, ondanks dat deze situatie al tientallen jaren speelt, de wolf niet op de lijst staat van een soort die met uitsterven wordt bedreigd, en er geen herstelplan is. Nu heeft de regionale regering de verantwoordelijkheid om aan het werk te gaan en de terugkeer van deze soort naar de zuidelijke bergen zo snel mogelijk te garanderen. Er is geen tijd voor smoesjes.”
Herstelplan
In 2021 heeft de Spaanse regering een wolvenherstelplan aangekondigd. Momenteel heeft Spanje met 297 roedels verspreid door het land, de grootste wolvenpopulatie van Europa. Er wordt gestreefd naar een toename van 18 procent. Lokale herstelplannen in Castilië en Leon, Galicië en in Asturië, waar de wolf wél als beschermde soort wordt gerespecteerd en een wettelijk jachtverbod is ingesteld, hebben laten zien dat het heel goed mogelijk is het aantal wolven te laten toenemen.
Bronnen:
- The Guardian
- Wikipedia
- Lees ook op AnimalsToday:
.
©AnimalsToday.nl Jennie Cools
