Poeh, je schrijft een column over dat je van je honden houdt, om vervolgens voor van alles te worden uitgemaakt!? En niet door degenen die een hekel aan dieren hebben en daarom stellen dat je niet van dieren kunt houden. Nee, de negatieve uitlatingen kwamen juist van mensen waar je dat helemaal niet van zou verwachten: van een bepaalde groep gedragsdeskundigen, die een andere visie op de training van honden heeft. Zonder enige schroom word ik uitgemaakt voor van alles en nog wat en gebruik ik blijkbaar de meest verschrikkelijke trainingsmiddelen.

hondenwelzijn
Foto Credit: kevindaly24 via Compfight cc

Voor de duidelijkheid: ik en ons hele gezin eten vegetarisch. Op geen van mijn locaties (Hondenschool & Gedragscentrum) is het dragen van bont toegestaan. Ook werken we mee aan de documentaire Fur trade under the skin, waarvoor we de zorg van Lucy de wasbeerhond op ons hebben genomen.

Daarnaast heb ik in 2003 en in 2006 de ondersteuningverklaring ingediend voor de Partij voor de Dieren en stem ik daar nog steeds op. Dierenwelzijn is een hoog goed, waarvoor ik mij zowel in mijn privéleven als in mijn werk met volle overtuiging inzet. Overigens slapen onze honden regelmatig lekker op de bank!

Het grappige is dat ik nu juist wel op precies dezelfde manier honden train als degenen die mijn manier van werken bekritiseren: namelijk door middel van positieve bekrachtiging! Dus door het aanbieden van een positieve prikkel, bijvoorbeeld voedsel. Gaat de hond niet zitten, dan blijft de beloning achterwege. Gaat hij wel zitten, dan krijgt hij de bekrachtiging (de ‘click’) en daarna een stukje kaas. Een kind kan de was doen!

“Echt waar!…Honden trainen is echt niet moeilijk! Maar honden opvoeden…..oei, dat is ineens een stuk lastiger en heel wat anders dan trainen!”

Waarom is opvoeden eigenlijk zo anders dan trainen? Dat heeft te maken met consequenties van gedrag. Bij trainen werk je aan een stukje afgebakend gedrag, aan een oefening, waarbij er geen gevolgen zijn voor het vertonen van verkeerd gedrag. Als je hond bij het aanleren van het commando ‘terugsturen plaats’ elke keer ergens anders gaat liggen dan op de riem, dan is het enige gevolg dat de beloning achterwege blijft. Verder gebeurt er niks. Je hebt dus alle tijd en ruimte om dit verder te oefenen in de training.

Bij opvoeden ligt dit totaal anders, want opvoeden gaat over omgangsregels. Over wat er wel en wat er niet mag in de realiteit van onze samenleving. Er zijn immers vormen van gedrag, die je gewoonweg niet kunt negeren om het later nog eens rustig te proberen. Als een hond andere honden of het buurmeisje heeft gebeten, of als hij de schapen aan de overkant heeft gedood, dan kunnen er allerlei theorieën over hoe een hond moet worden getraind worden opgedist. Maar in dit soort gevallen gaat het toch echt om de praktische opvoeding, waardoor de hond heel snel leert dat deze uitingen van gedrag niet door de samenleving worden getolereerd.

Het verschil tussen de mensen van de theorie en die van de praktijk zoals ik, is dat ik de realiteit niet wil ontkennen. Ik kan wel een bepaalde ideologie over hondenwelzijn als uitgangspunt willen nemen, maar ik zal uiteindelijk ook rekening moeten houden met de ruimte die wordt geboden door bijvoorbeeld de eigenaar van de getroffen schapen, de ambtenaar van de gemeente of de politie. Dus zijn er bij opvoeden consequenties aan gedrag verbonden. Naar mijn mening moet de discussie dan ook niet gaan over wel of geen consequenties, maar over het niveau ervan. Een Duitse Herder die met loutere kaakkracht de onderarm van zijn vrouwtje verbrijzelt, een Weimaraner die de buurman zestien hechtingen bezorgt en een Amerikaanse Bulldog die de triceps van zijn baasje volledig afscheurt, dit zijn slechts enkele voorbeelden uit mijn dagelijkse praktijk. Voor alle drie deze honden werd het advies tot euthanasie gegeven, want de gedragsdeskundigen zagen er geen heil in om deze gevaarlijke dieren te trainen, en ik…? Ik ook niet!! Maar ik ben ze wel gaan opvoeden! Het resultaat hiervan is dat alle dieren nog leven en geen incidenten meer hebben veroorzaakt!

Deze opvoeding stoelt niet op het dominantiemodel, zoals sommigen beweren! Degenen die mij persoonlijk kennen, weten dat ik juist niet met dit model werk! ‘Pack Leader’ betekent ‘groep’ en ‘leid(st)er’, een groepsleid(st)er. Deze persoon is degene die de verantwoordelijkheid neemt voor het welzijn van de hele groep. Als het ene kind het andere kind pest, dan is het de verantwoordelijkheid van deze leid(st)er om het kind dat gepest wordt te beschermen en het pestende kind de boodschap mee te geven dat dit de laatste keer was. Deze vorm van leiding is een uiting van zorg, die voor beide kinderen van vitaal belang is om zich normaal, vriendelijk en weerbaar te ontwikkelen. Dus niet negeren wat er gebeurt, maar een actieve rol spelen om uit te leggen wat wel kan en wat niet. Hiervoor is moed nodig en duidelijkheid. En het vermogen om al die verschillende kinderen op zo een manier aan te spreken dat de boodschap daadwerkelijk binnenkomt en dus effect sorteert. Zo een groepsleid(st)er, die op de juiste manier verantwoordelijkheid neemt en beschermt, schorsen is dus ernstig verkeerd!

Ook in de omgang met honden is het noodzakelijk dat er duidelijk wordt gecommuniceerd. Dat er onverlaten zijn, die bij het minste of geringste een hond in tweeën staan de trappen, wordt gelukkig niet geaccepteerd – ik grijp dan in ieder geval even daadkrachtig in! Maar er zijn ook trainers, die naar eer en geweten en met oog voor proportioneel handelen wél daadkrachtig op durven treden als dat nodig is. Met als doel een hond op de rails te krijgen en daarmee euthanasie te voorkomen. Dat deze trainers dan worden vergeleken met die onverlaten die enkel en alleen met buitenproportioneel geweld hun eigen superioriteit willen bewijzen, dat gaat mij echt te ver! De leraar die een buiten zinnen geraakt kind bij de bovenarm pakt om weer contact te krijgen, is niet dezelfde die vroeger kinderen pijnigde met een liniaal. Net zoals dat een trainer die een keer daadkrachtig is, niet dezelfde is als een ‘trainer’ die met een houten stok op een hond staat te rammen. Door constant deze oneerlijke vergelijkingen te maken, wordt iedere ruimte voor eerlijke gesprekken of discussies weggenomen, met alle gevolgen van dien voor de honden.

Voor degene die zich voor positieve gedragdeskundige uitgeeft en mij telkens weer aanvalt, is het misschien een idee om dat vriendelijke en positieve ook eens uit te proberen op mensen! Ik kan heel wat hebben hoor, als het om allerlei onterechte beschuldigingen gaat. En ook van uitlatingen over wat men mij allemaal wel niet aan zou willen doen, lig ik niet echt wakker. Maar ik heb ook nog een gezin waar ik rekening mee heb te houden. En misschien is dat nu juist wel het stukje waarom deze groep niet begrijpt dat ik columns schrijf op PiepVandaag: Piep staat voor Dier, Natuur en Milieu en mensen zijn daar een heel belangrijk onderdeel van. Want mensen zijn namelijk in staat om de keuze te maken om vriendelijk en fatsoenlijk om te gaan met hun omgeving. En de groep die dat ook echt vindt en niet de realiteit ontkent, wordt gelukkig voor zowel dier als mens, steeds groter!

©PiepVandaag.nl Bert van Straten, Pack Leader