Onderzoekers en lokale bewoners in Bangladesh hebben vorige maand 10 in gevangenschap gefokte Aziatische reuzenschildpadden, ook Burmese woudschildpad of bruine landschildpad genoemd, in het wild vrijgelaten. De dieren hebben een nieuw thuis gekregen in de bossen van de Chattogram Hill Tracts. Dit initiatief, in het ruige berggebied in het uiterste zuidoosten van het land grenzend aan India en Myanmar, was de eerste herintroductie van deze ernstig bedreigde schildpad in Bangladesh. Het is ook de eerste keer dat er nakomelingen uit het fokprogramma zijn vrijgelaten in het wild.

Aziatische reuzenschildpad terug in heuvels Bangladesh
Aziatische reuzenschildpad keert terug in heuvels Bangladesh | Foto: Kowshikur Rahman/Creative Conservation Alliance

Het doel van dit initiatief is het verhogen van het aantal schildpadden, die zo ernstig bedreigd zijn dat er werd gedacht dat de dieren al waren uitgestorven in Bangladesh. In 2011 ontstond er hoop omdat er toen een schild werd gevonden van de diersoort. Mede-oprichter en CEO van Creative Conservation Alliance (CCA), Shahriar Caesar Rahman, zegt tegen Mongabay:

“Dit bevestigde dat ze nog steeds voorkomen in dat kleine gebied. Zonder actie, zou de soort waarschijnlijk volledig uitsterven binnen de komende tien jaar. We moesten hun populatie in gevangenschap vergroten.”

Aziatische reuzenschildpad gewild vanwege vlees

De Aziatische reuzenschildpad (Manouria emys), ook bekend als de Aziatische bruine landschildpad of de Burmese woudschildpad, is de grootste Aziatische schildpad. De soort komt voor in delen van Azië en leeft in landen als Bangladesh, India, Indonesië, Myanmar, Thailand en Maleisië. De schildpad wordt ernstig bedreigd door de jacht en het verlies van habitat. De schildpad kan een gewicht bereiken van 35 kilo, waardoor hij de op drie na grootste schildpad ter wereld is. De dieren zijn zeer gewild vanwege het vlees.

Aziatische reuzenschildpad terug in heuvels Bangladesh
Klaar om uitgezet te worden | Foto: Kowshikur Rahman/Creative Conservation Alliance

Enkele lokale jagers stonden uiteindelijk hun zeldzame schildpadden af aan natuurbeschermers. Zo kon er in 2017 een speciaal fokcentrum opgericht worden in de Chattogram Hills. Dit was nodig om de toekomst van de zeldzame en bedreigde soorten veilig te stellen. Door schildpadden te beschermen, werken onderzoekers samen met lokale bergstammen om toezicht te houden op de lokale fauna, de jacht te beperken en de door de gemeenschap beheerde bossen te beschermen. Het Turtle Conservation Center (TCC) in het Bhawal National Park heeft de eerste beschermde fokkolonies in Bangladesh van Aziatische reuzenschildpadden, Arakan-aardschildpadden (Heosemys depressa), geelkoplandschildpadden (Insotestudo elongata) en Aziatische doornschildpadden (Cuora mouhoti).

Via GPS te volgen

De vrijgelaten schildpadden zijn geboren in 2019 en nakomelingen van ouders die van de slacht zijn gered. Elke schildpad heeft een GPS-tracker, zodat ze gevolgd kunnen worden. Ze zijn groot genoeg om in het wild te leven, maar ze zullen pas beginnen met broeden als ze 15-20 jaar oud zijn. Rahman verwacht een langzame vooruitgang in het herstel van de aantallen in het wild. Hij zegt:

“We proberen uit te zoeken hoe we het broedsucces kunnen vergroten. Hopelijk zullen er 100 tot 200 broedsels per jaar zijn. Het is een realistisch doel, want ondanks dat veel eieren het niet overleven, zijn de vrouwtjes buitengewoon vruchtbaar. Er worden gemiddeld 50 eieren gelegd in een legsel.”

Aziatische reuzenschildpad terug in heuvels Bangladesh
De schildpadden zijn via GPS te volgen| Foto: Kowshikur Rahman/Creative Conservation Alliance

De uitzetting is een eerste stap naar herstel van het leefgebied van de soort. Naast Bangladesh zijn er ook in Myanmar en India fokprogramma’s om de dieren weer in het wild uit te zetten. Voorzitter van de Turtle Survival Alliance, Rick Hudson zegt:

“Het is echt de moeite waard om dieren die eigenlijk gedoemd waren om te verdwijnen, in een programma voor natuurbehoud te kunnen plaatsen. Ze worden zwaar bejaagd. Ze worden alleen nog in afgelegen stukken ongerept bos gevonden.”

Regio staat onder druk

De Chattogram Hill Tracts is een van de laatste gebieden in Bangladesh waar zeldzame diersoorten te vinden zijn. Uit recent onderzoek zijn er sporen gevonden van tijgers, luipaarden, neushoornvogels en zeldzame apen. Maar de regio staat onder druk, omdat deze wordt opengesteld voor vestiging en ontwikkeling. Tussen 2001 en 2014 verloor het gebied meer dan 30 procent van de bossen. Er wordt op grotere schaal samengewerkt met de lokale gemeenschap, omdat zij een belangrijke rol spelen in het natuurbehoud. Rahman zegt:

“We moeten realistisch zijn in de context van Bangladesh. Het is een land met een van de hoogste bevolkingsdichtheden, zo’n 1.200 mensen per vierkante kilometer, wat een enorme druk legt op de natuur. Daarom is het belangrijk om lokale gemeenschappen te inspireren om hun bossen te beschermen.”

Bronnen:

Reuzenschildpad toch niet uitgestorven

©AnimalsToday.nl Jane Sauer