De ongrijpbare roep van de ‘Bunyip’ is na 40 jaar weer te horen in de Lagoon of Islands in Tasmanië. Experts ontdekten de geheimzinnige en bedreigde vogel in de recent herstelde wetlands. Het dier staat ook wel bekend als de Australische roerdomp.

Australische roerdomp
Australische roerdomp (Botaurus poiciloptilus) | Foto: Wayne Butterworth via Wikipedia CC BY 2.0

De vogel staat bekend als de Australische roerdomp (Botaurus poiciloptilus). Het is een vogel uit de reigerfamilie. Zijn roep is vaker te horen dan dat het dier wordt gezien. Roerdompdeskundige Geoff Shannon ontdekte de vogel in de Lagoon of Islands:

“Het was de eerste keer in 40 jaar dat de vogel werd gezien in dit gebied en dat was een heel bijzonder moment. Het horen van de kenmerkende roep van de roerdomp was het bewijs dat ze hier waren en dat ze in dit gebied probeerden te broeden.”

De roerdomp staat op de lijst van bedreigde diersoorten van de federale Environmental Protection and Biodiversity Conservation Act, maar wordt niet erkend als bedreigd onder de Tasmaanse wetgeving. Op de Rode Lijst van de IUCN staat de soort als kwetsbaar ingedeeld.

Aantallen drastisch gedaald

Volgens Shannon kwam de roerdomp vroeger vaak voor in de lagune, maar de aantallen zijn in de afgelopen decennia dramatisch gedaald door droogte en de drooglegging van moerasgebieden voor agrarisch gebruik. De soort verdween uit dit gebied na een waterkrachtproject in 1964 dat het unieke wetlandecosysteem, de Lagoon of Islands, verstoorde.
.

.
Uit schattingen blijkt dat er ongeveer 100 Australische roerdompen in Tasmanië en 1000 op het vasteland van Australië zijn, waar ze vaak in rijstvelden te vinden zijn. Exacte aantallen zijn lastig, want de vogels zijn moeilijk te vinden. Ze zijn goed gecamoufleerd, vliegen af en toe en zijn vooral in de nacht actief. Als de kleine reiger zijn snavel naar de wolken richt, lijken de streep veren in zijn nek in combinatie met de bruine veren, op een groep rietstengels. Shannon zegt:

“De roerdomp fascineert veel mensen omdat hij zo geheimzinnig is. Het is grote vogel die je niet vaak ziet en dat maakt hem speciaal. Je moet weten waar je naar zoekt en goed voorbereid zijn. Hun kop blijft niet lang boven het riet. We moeten weten waar ze zijn en ervoor zorgen dat hun leefgebied niet wordt vernietigd.”

Kenmerkende roep roerdomp

De ‘Bunyip’ is vernoemd naar een mythologisch dier uit de droomtijd van de Australische Aboriginals. Het is een soort geest, een monster dat in moerassen en rivieren leeft, waar het mensen en dieren opeet. Roerdompen staan bekend om hun roep, waarvan wordt gezegd dat het de roep nabootst van de ‘Bunyip’. Het is ook wel vergelijkbaar met de diepe, lage roep van herten. Het is een ongewone roep. Je hoort er drie in een periode van 30 tot 60 seconden. Dan kan er een gat van 10 tot 15 minuten tussen zitten voordat de roep weer hoorbaar is.

Lagune weer hersteld

Elizabeth Znidersic, ecoloog aan de Charles Sturt University, zegt dat de terugkeer van de roerdomp een teken is dat de lagune met succes is hersteld nadat deze was afgedamd door Hydro Tasmania. Ze zegt:

“Geluid is een zeer belangrijk onderdeel van een gezond ecosysteem. Als je geen insecten hoort, als je geen kikkers hoort, als je geen vogels hoort, dan is er iets goed mis.”

Volgens Bec Sheldon, een hydroloog van Hydro Tasmania, is de lagune volledig hersteld. Sinds de dam in 2013 buiten gebruik is gesteld zijn zij en haar collega’s bezig om het natuurlijke watersysteem in de lagune te herstellen. Zo is het waterpeil verhoogd en de eilanden werden onder water gezet. In 2021 verklaarde men de locatie volledig hersteld. Maar er is meer nodig om de populatie van de roerdomp te herstellen. De soort wordt bedreigd door andere diersoorten, zoals vossen en katten. Een andere belangrijke reden is de opwarming van de aarde, die voor langdurige droogte en natte periodes zorgt in hun leefgebied. De ontdekking van de vogel geeft hoop, maar we zijn er nog niet.

Bronnen:

Weetjes: de wombat, het enige zoogdier met vierkante keutels

©AnimalsToday.nl Jane Sauer