Het complexe rivierensysteem in het Amazonegebied wordt ernstig bedreigd door de aanleg van waterkrachtcentrales. Er staan maar liefst 428 projecten gepland om energie op te wekken uit waterkracht, waarvan er inmiddels 140 in ontwikkeling zijn. Volgens wetenschappers zal de bouw van stuwdammen in het gebied enorme schade toebrengen aan de bijzondere natuur en diersoorten in het gebied.

waterkrachtcentrales
De monding van het Amazonegebied in de oceaan | Foto: publiek domein

Door de grootschalige bouw van stuwdammen zullen gebieden onder water lopen omdat voor de dam een nieuw meer ontstaat, terwijl achter de dam het waterpeil zal zakken en delen droogvallen, omdat de rivier wordt gereduceerd tot een dun stroompje.

Samenspel
Het Amazonegebied is feitelijk een enorme rivierendelta en ’s werelds grootste wetland, met een totaaloppervlak van circa 6,1 miljoen vierkante kilometer. Het samenspel tussen de rivieren en regenwouden is een fragiel ecosysteem, dat bij verstoring van de waterhuishouding verloren dreigt te gaan, aldus professor Edgargo Latrubesse van de Universiteit van Texas in Austin, de hoofdonderzoeker van een studie die onlangs gepresenteerd werd in het toonaangevende blad Nature:

“De wereld staat op het punt een van de meeste diverse wetlands op aarde te verliezen.”

waterkrachtcentrales
Foto: Wakx/flickr

De grote vrees is dat voedingsstoffen niet meer afgezet worden langs de rivieren, en dat meegevoerd slib als sediment neerdaalt in de nieuw ontstane stuwmeren. Dit laatste zal van grote invloed zijn op de natuurlijke stroom van de waterwegen, die door het landschap meanderen omdat er telkens opnieuw land bijkomt dankzij deze afzettingen. Ook wordt het onmogelijk voor vissen om stroomopwaarts of afwaarts te zwemmen zodra er stuwdammen in de weg zitten. Latrubesse:

“Het sediment bepaalt hoe de rivier werkt en beweegt, hoe nieuw land ontstaat en hoe de rivier de ecosystemen ververst.”

waterkrachtcentrales
Meanderend door het landschap | Foto: CIFOR/flickr

Onomkeerbaar
Volgens de wetenschappers vormen de waterkrachtcentrales een gevaar voor duizenden diersoorten die daardoor zelfs met uitsterven bedreigd worden. Er wordt volgens hen te weinig gekeken n aar de totale effecten van de plannen, die samen zorgen voor een opeenstapeling van bedreigingen voor flora en fauna in het Amazonegebied. Het meest bezorgd zijn ze over drie rivieren; de Madeira (Bolivia en Brazilië), de Maranon en de Ucayali (Peru), die allemaal uitkomen in de Amazone. Langs deze rivieren leven veel unieke soorten, die al in gevaar komen als slechts een klein deel van de geplande dammen aangelegd wordt. Deze schade is onomkeerbaar, aldus Latrubesse.

Bron: BBC News ©AnimalsToday.nl Bart van Riel