Albatrossen behoren tot de trouwste partners van het dierenrijk, maar door opwarming van het klimaat scheiden ze steeds vaker, zo blijkt uit onderzoek. Gewoonlijk paren albatrossen voor het leven en kiest slechts 1-3 procent van de stellen ervoor om uit elkaar te gaan en te zoeken naar een andere partner. Maar in de jaren met ongewoon hoge watertemperaturen steeg dat gemiddelde tot 8 procent. De reden van de relatiebreuken is volgens onderzoekers dat de vogels verder moeten vliegen voor voedsel en bovendien vaker gestrest raken door de moeilijke omstandigheden.
Voor de nieuwe studie van de Royal Society werd gekeken naar een wilde populatie van 15.500 broedparen op de Falklandeilanden gedurende 15 jaar. Het effect van klimaatverandering op de onderlinge relaties was verrassend groot.
Het was al bekend dat scheidingen onder albatrosparen vaker voorkomen bij reproductief falen. Als een paar er niet in slaagt een kuiken te produceren, hebben ze een grotere kans om uit elkaar te gaan. En minder beschikbaar voedsel kan uiteraard leiden tot meer mislukte pogingen tot voortplanting. Maar de onderzoekers ontdekten tot hun verbazing dat de hogere watertemperaturen een extra effect hadden op het ‘scheidingspercentage’, zelfs als de voortplanting wel succesvol was.
Scheiden door ‘partner-blaming’
Een van de mogelijke verklaringen is dat het opwarmende water de vogels dwingt om langer te jagen en verder te vliegen. Als het de vogels niet lukt om terug te keren voor een broedseizoen, verkiezen hun partners mogelijk om verder trekken met een ander. Daar komt nog bij dat door de ruigere leefomgeving de stresshormonen bij de dieren toenemen. Een andere verklaring die de onderzoekers voorstellen is dan ook dat de vogels veel stress ervaren en hun partner daarvan de schuld geven. Francesco Ventura, onderzoeker aan de Universiteit van Lissabon en coauteur van de studie:
“Wij stellen deze partner-blaming hypothese voor – waarbij een gestrest vrouwtje deze fysiologische stress zou kunnen voelen, en deze hogere stressniveaus toeschrijven aan een slechte prestatie van het mannetje.”
Bescherming noodzaak
Veel internationale albatrospopulaties zitten momenteel in de problemen. Hun aantallen storten in, zegt Dr. Graeme Elliot, wetenschappelijk hoofdadviseur bij het Nieuw-Zeelandse ministerie van natuurbehoud, die al drie decennia lang albatrossen in de wateren van Nieuw-Zeeland bestudeert. De populaties van rondtrekkende albatrossen die hij onderzoekt, nemen af met 5-10 procent per jaar en zijn al aan het afnemen sinds ongeveer 2005. Die dalende aantallen zijn het gevolg van een gebrek aan prooidieren, opwarming van de zeeën en toenemende industriële visserij, waar de vogels als ‘bijvangst’ worden gevangen en gedood.
.
.
In 2019 bleek uit satellietbeelden dat industriële vissersboten, die elk jaar tienduizenden albatrossen doden, stelselmatig maatregelen negeren die zijn getroffen om de dieren te beschermen. De moderne visserijmethoden worden gezien als een belangrijke oorzaak van de instortende albatrospopulaties. Bijna driekwart van alle soorten dreigt uit te sterven, aldus Birdlife International. Volgens de rode lijst van bedreigde diersoorten worden 15 van de 22 albatrossen al als bedreigd beschouwd. Graeme Elliot:
“We hebben een soort internationale campagne nodig om deze vogels te redden. Als we het niet omdraaien, zullen ze uitsterven.”
Bronnen:
©AnimalsToday.nl Meia van der Zee
