Uit recent onderzoek blijkt dat het merendeel van de tropische vogelsoorten in een tropisch regenwoud in Panama sinds 1977 met minimaal 50 procent is afgenomen. De vogelpopulaties in het Midden-Amerikaanse regenwoud hebben het waarschijnlijk, mede dankzij klimaatverandering en habitatverlies, zwaar.
Volgens de onderzoekers worden tropische bossen vaak nog beschouwd als “reservoirs van biodiversiteit”, maar deze studie toont aan dat ook hier sprake is van een zorgwekkende afname van populaties.
Zeer weinig lange termijn studies
Er zijn zeer weinig lange termijn studies over populatietrends voor tropische vogels. Om dat gat in onze kennis op te vullen, volgden wetenschappers van de Universiteit van Illinois tussen 1977 en 2020 verschillende vogelsoorten in een beschermd bosreservaat in centraal Panama. Uit het onderzoek bleek dat de populaties van de meeste onderzochte soorten in ernstige mate is afgenomen (met 50 procent of meer).
Gedurende vier decennia hebben de auteurs tweemaal per jaar mistnetten uitgezet op verschillende onderzoek locaties, waarbij ze duizenden vogels hebben geïdentificeerd en van een band hebben voorzien. Vervolgens hebben de onderzoekers modellen gemaakt die helpen schatten hoe de populaties zijn veranderd.
Grants from the APS can have long-term impacts. Biologist James Karr received a grant in 1981 that helped fund the early stages of a study started 55 years ago in Panama to track bird populations. The results of that study have been published in @PNASNews https://t.co/BE19uyqexI
— Am Phil Society (@AmPhilSociety) April 8, 2022
Van de soorten waarvan de populatie afnam, verloren 35 van de 57 soorten meer dan 50 procent van hun oorspronkelijke aantal. Slechts twee soorten namen in aantal toe. De afname was merkbaar bij verschillende vogelfamilies en was over het algemeen onafhankelijk van ecologische kenmerken zoals lichaamsmassa, foerageertype, of de aanvankelijke dichtheid van de soort.
Vogels ervaren veel stress
Menselijke activiteiten zijn de waarschijnlijke oorzaak van de teruglopende aantallen, waarbij veranderende neerslagpatronen, stijgende temperaturen en ontbossing veel stress veroorzaakten voor de vogelpopulaties. De onderzoekers vertelden:
“De ontbossing in de vochtige tropen versnelde tussen 1990 en 2010 met 62%, wat resulteerde in een nettoverlies van ongeveer 8 miljoen hectare gedurende deze periode, en de verliezen zijn in de afgelopen jaren blijven toenemen.”
Andere factoren in de achteruitgang zijn waarschijnlijk indirecte effecten van de klimaatcrisis. De insecten waarmee de vogels zich voeden zijn gevoelig voor de veranderende temperatuur en neerslag, en droogtes en onregelmatige regenval kunnen de seizoensgebonden beschikbaarheid van fruit en nectar beïnvloeden. Er zijn ook zorgen dat klimaatverandering parasieten in de hand werkt die de vogels verzwakken.
De onderzoekers concludeerden dat meer studies nodig zijn en schreven:
“De volgende logische stap om verdere achteruitgang te begrijpen en mogelijk te voorkomen is het identificeren van de onderliggende ecologische mechanismen. Om dit te bereiken zijn waarschijnlijk intensieve lange termijn studies van individuele soorten nodig.”
Bron:
©AnimalsToday.nl Meia van der Zee
