Tijdens de 17e CITES-conferentie in Johannesburg, Zuid-Afrika (CoP17) is gisteren met een grote meerderheid tegen een plan gestemd om de handel in ivoor gecontroleerd toe te staan. Sommige Afrikaanse landen hebben een flinke ivoorvoorraad en zouden deze het liefst verkopen omdat het ‘witte goud’ veel geld waard is. Maar tegenstanders van de legale ivoorhandel wijzen erop dat dit de vraag naar nieuw ivoor alleen maar aanwakkert.

CITES-conferentie
CITES-conferentie stemt tegen gereguleerde verkoop ivoor | Foto: Pixabay

In de strijd tegen het stropen van olifanten is het terugdringen van de ivoorhandel een belangrijk onderdeel. Daarbij is ook educatie erg belangrijk, want in landen als China weten veel mensen niet dat een ivoren beeldje of andere snuisterij afkomstig is van een dode olifant. Men denkt dat ivoor ‘geoogst’ wordt van levende dieren en vanzelf weer aangroeit.

Vicieuze cirkel
Wanneer er plotseling een grote hoeveelheid ivoor legaal op de markt wordt gebracht verbleekt de boodschap dat olifanten massaal het slachtoffer zijn van stroperij. De Aziatische ivoorverwerkende ateliers kunnen dan gewoon doorgaan met produceren en daarmee de vraag stimuleren. Door de toenemende vraag is de hoeveelheid ‘legaal’ ivoor snel op en zullen er nog meer stropers op pad gaan om nieuwe voorraad aan te leggen. En zo ontstaat een vicieuze cirkel die niet meer te doorbreken is.

Catastrofaal
In 2007 werd tijdens de, toen zeer verdeelde, CITES-conferentie in Den Haag besloten dat enkele Afrikaaanse landen eenmalig hun ivoorvoorraad mochten verkopen aan Japan en China. Dit plan mislukte catastrofaal en stimuleerde juist de dramatische toename van de olifantenstroperij. Maar sindsdien bleef toch de wens bestaan om dat opnieuw te mogen doen, en er werd zelfs voor gepleit om een doorlopend systeem van legale ivoorhandel op te zetten. Zuid-Afrika, Namibië en Zimbabwe waren hier groot voorstander van, maar het voorstel daartoe is in Johannesburg verworpen met 76 tegen 20 stemmen.

ivoorverbranding
Ivoorverbranding in Congo (2015) | Foto: IFAW/Wikipedia

Onderscheid moeilijk
Voorstanders van legale de ivoorhandel menen dat het juist goed is om ivoorvoorraden te verkopen, omdat dit uiteindelijk minder olifanten het leven zou kosten. Maar de tegenstanders wijzen erop dat de vraag dan alleen maar toeneemt, en dat door de schimmige wereld van de illegale handel en ivoorsmokkel, corruptie en stroperij het onderscheid tussen legaal en illegaal ivoor moeilijk te maken is.

Ivoorverbranding
In landen die tegen de legale ivoorhandel zijn vindt demonstratieve openbare ivoorverbranding steeds vaker plaats. Inmiddels hebben er al zo’n 25 grote ivoorverbrandingen plaatsgevonden in de afgelopen 27 jaar. Niet alleen in Afrika, maar ook in Amerika, China en de Filipijnen gingen vele kilo’s ivoor in vlammen op. Met deze verbrandingen laten overheden hun toewijding zien aan de strijd tegen het stropen van olifanten en neushoorns.

Dankzij het besluit van de CITES-conferentie blijft alle ivoor van na 1 juni 1947 illegaal en zal dus ook de bestrijding van de ivoorhandel een serieus onderdeel moeten blijven van lokale, regionale en internationale opsporingsorganisaties.

Bron ©PiepVandaag.nl Bart van Riel