Toen ik vorige maand het stuk ‘de Nederlandse politiek en het einde van dolfijnengevangenschap‘ intikte aan boord van een schip, verstoken van internet, was ik me niet bewust van nieuwe, hoopgevende ontwikkelingen in de Verenigde Staten en Canada.

dolfijnengevangenschap
Deel van reclameposter Dolfinarium Harderwijk | Foto: B. v. Riel/PiepVandaag.nl

Daarmee doel ik niet zozeer op het babystapje dat het Georgia Aquarium in Atlanta op woensdag 22 juni zette door aan te kondigen niet langer dolfijnen uit het wild te zullen halen. Het lijkt in de eerste plaats een reactie op de dood van de 21-jarige beloega Maris op 22 oktober 2015. In mei van dat zelfde jaar was haar pasgeboren kalf gestorven. Het zelfde overkwam haar ook al eens in 2012. De dood van Maris werd door activisten geweten aan gevangenschap. Wetenschapper Lori Marino zei:

“There is something about captivity that is not compatible with life for these animals.”

Enkele jaren geleden trachtte dit aquarium nog 18 in het Russische Verre Oosten, in het wild gevangen beloega’s te importeren. De National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) in de VS over dergelijke vergunningen gaat, gaf na grote publieke verontwaardiging hiervoor geen toestemming. Georgia Aquarium’s poging om de import als nog via gerechtelijke wegen af te dwingen strandde uiteindelijk in september 2015 in een U.S. District Court. Ook dit ging gepaard met vernietigende publiciteit voor Atlanta’s populairste toeristenattractie en ook dit heeft mogelijk bijgedragen aan de recente aankondiging.

Ondertussen vervolgt de ‘Ending the Captivity of Whales and Dolphins Bill’ S-203 zijn trage, moeizame weg door de Canadese wetgevende instanties. Als de in december vorig jaar opnieuw ingediende wet wordt aangenomen, mogen dierentuinen en aquariums zoals Marineland in Niagara Falls en Vancouver Aquarium niet langer walvisachtige houden. Marineland heeft op dit moment Canada’s laatste orka, Kiska, 45 beloega’s en 5 tuimelaars in gevangenschap; Vancouver Aquarium ‘bezit’ een witgestreepte dolfijn, een zwarte zwaardwalvis, twee bruinvissen en twee beloega’s; daarnaast zijn ze de ‘eigenaar’ van nog eens zes beloega’s uitgeleend aan diverse faciliteiten in de VS.

Een vele malen grotere stap dan die van Georgia Aquarium werd gezet door het National Aquarium in Baltimore, dat op dinsdag 14 juni aankondigde te stoppen met het houden van dolfijnen in zwembaden en toezegde voor 2020 al hun dolfijnen, acht Atlantische tuimelaars, onder te zullen brengen in een reservaat in de oceaan, het eerste van het land en van Noord-Amerika. De dieren zullen voor de rest van hun leven onderhouden worden in een vele malen grotere, openlucht faciliteit dan hun huidige ‘amfitheater’. De omgeving zal natuurlijker en dus stimulerender zijn met vis en waterplanten in een tropische omgeving waar ook wilde dolfijnen voorkomen. Locaties in Florida en in het Caribische gebied worden onderzocht op de mogelijkheden. Boven alles zal uitgegaan worden van de filosofie ‘dolphins first’.

Dolfinarium
Dolfinarium Harderwijk | Foto: Crispulop/Wikimedia

Dit is een heel andere benadering dan die van het Dolfinarium in Harderwijk en de dolfijnencircus industrie in het algemeen. Het Dolfinarium in Harderwijk kondigde op zaterdag 2 juli bij monde van directeur Bert van de Hoef aan dat het Dolfinarium het aantal dolfijnen flink terug gaat brengen. De komende maanden verlaten tien dieren het zeezoogdierenpark; niet naar een zeereservaat zoals de dolfijnen uit Baltimore, maar naar andere circusparken. Dit is nu precies de reden dat er een fok, import en export verbod voor dolfijnen moet komen. Voorkomen moet worden dat het Dolfinarium ‘hun’ dieren in de uitverkoop kan gooien en daarmee de gevangenschap en slavernij issues ‘dumpt’ in landen één of meerdere treden lager op de morele ladder dan Nederland.

Het uitdunnen van de ‘voorraad’ dolfijnen in Harderwijk is direct gekoppeld aan concrete plannen voor een groot waterpark met glijbanen en ander vertier dat juni volgend jaar de eerste bezoekers moet verwelkomen. Aspro Parks, de eigenaar van het Dolfinarium, dat de forse investeringen doet, lijkt hiermee te anticiperen op een naderende verbod op dolfijnenshows. De investeringen zijn dus niet gericht op een betere toekomst voor de dolfijnen, al voert directeur Van de Hoef nog zwakjes aan dat door het “verpatsen van surplus dieren” andere dolfijnen die blijven, meer ruimte krijgen.

De mentaliteit tentoongespreid door de mensen achter het Harderwijker Dolfinarium werd het best verwoord in een uitzending die ‘News Hour’ op de Amerikaanse publieke omroep PBS besteedde aan de stap van het National Aquarium. Presentator Tim O’Brian zei hierin:

“A multi-million dollar business emerged that forces wild animals and their progeny to perform for humans in exchange for food. They are trained to do circus tricks, give thrill rides and be docile with customers in glorified petting zoos, often called ‘a dolphin experience.’ Looking at their permanent smiles it is easy to misconstrue what the experience is actually like for them.”

De  CEO van het National Aquarium, John Racanelli, motiveerde de beslissing van ‘zijn’ organisatie met de woorden:

“Emerging science and consultation with experts have convinced us that dolphins do indeed thrive when they can form social groups, have opportunities to express natural behaviors and live in a habitat as similar as possible to that for which nature so superbly designed them.”

Behalve de belangen van de dolfijnen heeft het National Aquarium ook geluisterd naar het publiek:

“Through feedback painstakingly gathered over 10 years, we have learned that the American public is increasingly uneasy with the notion of keeping dolphins and whales in captivity. These beliefs matter to us.”

Daarnaast heeft het aquarium zich over tijd ook ontwikkeld van een circus en zoo naar een aquatische natuurbescherming organisatie. De dolfijnen zullen een toeristenattractie blijven, maar nu met respect voor hen en met hun belangen op de eerste plaats.

John Racanelli besloot zijn betoog met de woorden:

“Although this decision is about a group of dolphins, it is every bit as much about our humanity; for the way a society treats the animals with whom it shares this planet speaks volumes about us.”

Een groot inzicht dat bij het Harderwijker Dolfinarium en de meeste Nederlandse politici nog volstrekt afwezig is.

©PiepVandaag.nl Erwin Vermeulen