Wakker DierRCC geeft Wakker Dier gelijk

Uitspraak RCC 

Amsterdam, 2 april 2012; De Reclame Code Commissie heeft vrijdag stichting Wakker Dier in het gelijk gesteld in een zaak tegen groothandel Hanos. In de gewraakte advertentie omschrijft Hanos de kaviaar van het merk Anna Gold als “biologisch, ecologisch en diervriendelijk”.

Wakker Dier spande de zaak aan, omdat producent Royal Dutch Caviar helemaal niet werkt volgens de dier- en milieuvriendelijke richtlijnen voor biologische landbouw. Producten ten onrechte biologisch of ecologisch noemen is strafbaar. De Reclame Code Commissie concludeert dan ook dat ‘reclame is gemaakt in strijd met de wet’. Wakker Dier draagt de zaak over aan de bevoegde handhavingsinstantie, Skal, die wordt gevraagd op te treden tegen de Hanos. Royal Dutch Caviar is de eerste steurkweker en kaviaarproducent in Nederland. Kweeksteur is in opkomst in Europa vanwege de bedreigde status van deze vis en een exportverbod op kaviaar vanuit Rusland. Er bestaan geen welzijnsregels voor kweekvissen.

Wakker Dier Hanos

Steur

In de advertentie van de Hanos gaat het om kaviaar van de Siberische steur. De meeste steursoorten, waaronder deze, zijn met uitsterven bedreigd en hebben de status ‘critically endangered’ verkregen van de International Union for the Conservation of Nature (IUCN). Steuren worden in het wild gemiddeld 400 kilogram zwaar en 50 jaar oud, maar ook 100 jaar oude steuren komen voor. Ze worden geboren en paaien in zoetwater, maar de rest van hun leven spenderen zij in brak of zout water. Steuren zijn van nature roofdieren en leven van vis en schaaldieren.

Steurkweek in Nederland

Door een recent verbod op de export van kaviaar uit Rusland van 2006 tot 2011, is er in West-Europa een markt ontstaan voor de kweek van deze Siberische steur. In Eindhoven staat de eerste steurkwekerij van Nederland: Royal Dutch Caviar. Hier wordt Siberische Steur en Sterlet Steur gekweekt. In de gewraakte advertentie gaat het om ‘Gold Caviar’ van de Siberische steur. De steurkwekerij is (volgens de kweker) ‘humaner’ dan andere steurkwekerijen, omdat de dieren niet worden gedood of opengesneden voor het oogsten van de kaviaar. Maar daarmee worden de vissen nog niet diervriendelijk gehouden: minimaal vijf jaar lang leven ze in kale bakken waar ze weinig natuurlijk gedrag kunnen vertonen. Kunstmatig worden zij in en uit winterslaap gebracht. Als zij eenmaal reproductief zijn, worden ze wekelijks verdoofd en uit het water gelicht voor een echo om te kijken of de kaviaar al ‘geoogst’ kan worden. Dat gebeurt door middel van massage, maar hoe dit precies gebeurt is bedrijfsgeheim. Bij de vissen wordt meerdere malen in hun leven ‘geoogst’. In de kwekerij worden enkele tienduizenden vissen gehouden in kale bassins.

Vissen zijn vogelvrij

Wakker Dier komt op voor alle dieren in de Nederlandse vee-industrie. Ook kweekvisserij, de snelst groeiende tak van bio-industrie, schaart zij hieronder. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat vissen pijn waarnemen en gevoelig zijn stress. Toch bestaat er, voor zowel wild gevangen vis als kweekvis, geen regelgeving voor welzijn. Hoewel alle dieren volgens de wet pijnloos gedood moeten worden, geldt dit niet voor vissen. Zij zijn vogelvrij.

Alleen voor biologisch gekweekte vissen gelden enkele welzijnsregels, maar geen enkele kwekerij in Nederland draagt nog het EKO-keurmerk. Ook het nieuwe keurmerk ASC (Aquaculture Stewardship Council) voor duurzaam kweken van vis, neemt geen standpunt in over dierwelzijn.

“Absurd, en een gemiste kans”, vindt Wakker Dier. Eerder kwam Wakker Dier met succes op voor het onverdoofd zouten van palingen en het onverdoofd slachten van vis in het algemeen.

Hanneke van Ormondt, Campagne- en beleidsmedewerker Wakker Dier