De grootste drijvende ijsberg ter wereld ligt op ramkoers met een afgelegen Brits eiland, waardoor pinguïns en zeehonden mogelijk gevaar lopen. Wereldwijd houden wetenschappers, schippers en vissers met spanning de satellietbeelden in de gaten om de koers van de ‘koningin der ijsbergen’ te monitoren. Het gebied is de thuisbasis van belangrijke koningspinguïn kolonies en miljoenen zeeolifanten en pelsrobben.
De drijvende ijsberg draait noordwaarts van Antarctica naar Zuid-Georgia, een ruig Brits eiland en toevluchtsoord voor wilde dieren. Het gevaar is dat de ijsberg aan de grond loopt en in stukken breekt, waardoor de wilde dieren niet meer bij hun voedsel kunnen. Op dit moment is de ijsberg 280 kilometer van het eiland verwijderd. Zeekapitein Simon Wallace, varend op het schip Pharos in Zuid-Georgia:
“IJsbergen zijn inherent gevaarlijk. Ik zou buitengewoon blij zijn als de schots niet op het eiland botst.”
De bevroren watermassa, beter bekend als A23a, is zichtbaar vanuit de ruimte. Toen de ijsberg in 1986 afbrak van Antarctica was hij 3.900 vierkante kilometer groot. Inmiddels is dat nog ‘maar’ 3.500 vierkante kilometer; iets groter dan de provincie Zuid-Holland.
Dat A23a langzaam slinkt, betekent echter niet dat het gevaar is geweken: de ijsberg kan elk moment in grote stukken uiteenvallen, die dan jarenlang kunnen blijven drijven en ongecontroleerd blijven ronddobberen.
IJsbergen zijn erg onvoorspelbaar en niemand weet precies hoe ze gaan bewegen, of hoe snel. Meer dan een jaar geleden had de berg nog een snelheid van 48 kilometer per dag, meldt de British Antarctic Survey.
Niet de eerste keer
Dit is niet de eerste grote drijvende ijsberg die Zuid-Georgia en omliggende eilanden bedreigt. In 2004 strandde een ijsberg met de naam A38. Grote hoeveelheden dode pinguïnkuikens en zeehondenpups bleven op de stranden achter, nadat de reusachtige ijsberg hen de toegang tot voedsel had geblokkeerd. Op het eiland wonen geen mensen, maar Mark Belchier, een mariene ecoloog die de lokale regering adviseert, waarschuwt:
“Zuid-Georgia ligt op de vaarroute van ijsbergen, dus zowel de visserij als de wilde dieren zullen de gevolgen merken. Gelukkig hebben beide een groot aanpassingsvermogen.”
In 2023 bevond een onderzoeksschip zich heel dichtbij de gigantische wanden van A23a. De wetenschappers aan boord grepen deze zeldzame kans om te onderzoeken wat mega-ijsbergen met het milieu doen.
Onderzoeker Laura Taylor verzamelde watermonsters op 400 meter afstand van de kliffen. Zij analyseert die monsters nu vanuit haar laboratorium in Cambridge, om te kijken welke invloed het smeltwater heeft op de koolstofcyclus in de zuidelijke oceaan. Taylor:
“Dit is niet gewoon water zoals wij drinken. Het zit vol met voedingsstoffen en chemicaliën, maar ook met kleine diertjes zoals fytoplankton die binnenin bevroren zitten.”
Wanneer de ijsberg smelt, vermengen deze elementen zich met het water, waardoor de fysica en chemie van de oceaan verandert. Hierdoor kan er mogelijk meer koolstof diep in de oceaan worden opgeslagen, doordat de deeltjes vanaf het oppervlak zinken. Deze effecten worden nog onderzocht.
‘Queen of icebergs’ A23a is barreling toward a remote South Atlantic island. Millions of animals could be at risk. Trillion ton iceberg on collision course with the remote British island of South Georgia.
www.livescience.com/planet-earth…
Drijvende ijsbergen zijn een groeiend probleem
Het groeiende probleem van losgeslagen ijsschotsen en instabiele zeewaterniveaus is voor een groot deel te wijten aan klimaatverandering, maar niet volledig. Volgens wetenschappers is het ontstaan van A23a waarschijnlijk een onderdeel van de natuurlijke cyclus van de ijsplaat. Dit is omdat hij al zo lang geleden is afgebroken, nog voor de stijgende temperaturen die we nu zien. In ieder geval maken drijvende ijsbergen deel uit van onze toekomst. Naarmate Antarctica onstabieler wordt door warmere oceaan- en luchttemperaturen, zullen er meer grote stukken van de ijskappen afbreken.
Bronnen:
©AnimalsToday.nl Meia van der Zee
