Het Europese Parlement (EP) stemde eerder deze maand voor een kritische resolutie richting Noorwegen. Met een oorverdovende meerderheid gaven de leden aan niet achter de Noorse vergunning voor diepzeemijnbouw in Arctische wateren te staan. De resolutie is niet bindend, maar geeft een sterk en belangrijk signaal af aan Noorwegen, en aan de rest van de wereld. Diepzeemijnbouw kan nog worden voorkomen voordat het te laat is.
De resolutie bevat een opsomming van problemen met betrekking tot de Noorse plannen voor diepzeemijnbouw. Zo kan het winnen van mineralen uit de Arctische zeebodem de visserij verstoren. Het zorgt ook voor vrijkomend methaan, een broeikasgas dat wel 34 keer zo zwaar is als CO2 en zorgt voor 20% van het broeikaseffect. Uiteraard zorgt het overhoop halen van de zeebodem ook voor schade aan biodiversiteit en mariene ecosystemen. De wetenschap geeft toe nog niet veel te weten van de effecten, maar dat komt vooral omdat we de ecologie op die diepte nauwelijks kennen. Des te meer reden dus om voorzichtig te zijn.
Moratorium
Er gaan veel stemmen op tegen verstoring van de zeebodem. Zeven EU-lidstaten, verschillende internationale bedrijven en organisaties zoals de IUCN, hebben opgeroepen tot een moratorium, een voorzorgspauze of een verbod op diepzeemijnbouw. De resolutie benadrukt dat ook het Noorse milieuagentschap zijn bezorgdheid heeft geuit over de milieueffectrapportage van de Noorse regering, die ‘aanzienlijke leemten in de kennis bevat over de natuur, de technologie en de mogelijke milieueffecten’ van de voorgestelde mijnbouwactiviteiten.
.
Seismisch onderzoek Shell langs kust Zuid-Afrika bedreigt alle zeeleven
Overgrote meerderheid is tegen
De resolutie kon op een oorverdovende meerderheid rekenen. Maar liefst 523 parlementsleden stemden voor, 34 stemden tegen en 59 onthielden zich van hun stem. De Nederlandse Farah Obaidullah strijdt met The Oceans and Us al jaren voor een verbod op verstoring van de oceaanbodem voor mijnbouw:
“De mensen van de Europese Unie hebben gesproken! Dit is een duidelijke en klinkende boodschap aan Noorwegen dat diepzeemijnbouw niet welkom is in het Noordpoolgebied of waar dan ook, ook niet op volle zee. Noorwegen kan niet om deze resolutie heen en zal zijn claim als kampioen van de oceaan nu écht moeten gaan waarmaken.”
Naast Noorwegen staan ook andere landen klaar om te beginnen met diepzeemijnbouw, zowel in eigen land als internationaal. China, India, Japan, Rusland en Zuid-Korea lopen voorop, zij hebben gezamenlijk ongeveer de helft van de exploratievergunningen die door de International Seabed Authority (ISA) zijn verleend. Dit bij de VN aangesloten orgaan, gevestigd in Jamaica, regelt diepzeemijnbouwactiviteiten in internationale wateren. De exploitatie van diepzeemijnbouw – het stadium waarin mijnbouw op industriële schaal voor commerciële doeleinden plaatsvindt – is tot nu toe nog nergens ter wereld begonnen. In 2025 kan daar verandering in komen als het huidige moratorium afloopt.
Is diepzeemijnbouw nodig?
Noorwegen beweert dat diepzeemijnbouw noodzakelijk is om mineralen te verkrijgen voor hernieuwbare technologieën, maar critici zeggen dat de ontwikkeling van deze technologieën niet afhankelijk is van mineralen op de zeebodem. Bovendien zeggen veel wetenschappers dat er te weinig kennis is over de diepzee en de schadelijke effecten van diepzeemijnbouw, en dat wat er bekend is erop wijst dat mijnbouw het zeemilieu ernstig zou beschadigen en de visserij zou verstoren.
Ondanks het feit dat Noorwegen geen deel uitmaakt van de Europese Unie en ook niet afhankelijk is van Europese steun, is het voor Noorwegen wel belangrijk de banden goed te houden. Als de politieke en economische verhoudingen met de EU verslechteren, kan het voor Noorwegen moeilijk worden om van de diepzeemijnbouw een levensvatbare industrie te maken. Noorwegen dacht de EU achter zich te hebben, vanuit het idee dat diepzeemijnbouw bijdraagt aan de groene ambities van Europa. Met de mineralen die uit de zee worden gehaald kan immers groene energie worden gewonnen.
.
Is diepzeemijnbouw groen?
Ook op dat punt zijn de meningen verdeeld. Afgelopen juni publiceerde Michael Norton, directeur van de European Academies’ Science Advisory Council (EASAC), samen met honderden Europese wetenschappers een rapport over het winnen van mineralen uit de diepzee. Een van de conclusies luidt dat de metalen uit de diepzee helemaal niet zo nodig zijn als mijnbouwers doen geloven. Alleen kobalt loopt een – gemiddeld – risico om op te raken op land. Van nikkel, mangaan en koper zijn op land grote voorraden beschikbaar. Pikant detail is dat ook bedrijven, zoals BMW, zeggen geen diepzeemetalen nodig te hebben voor de productie van elektrische auto’s.
.
Bescherming open water
Diepzeemijnbouw is sterk omstreden. Maar ondertussen zijn de vergunningen verleend en loopt het moratorium op mijnen in open wateren in 2025 af. Dat betekent dat de landen met de grootste belangen ongecontroleerd en in het wilde weg hun gang kunnen gaan. Activiteiten op kilometers onder water kunnen moeilijk worden gecontroleerd, en zelfs als er zich problemen voordoen, is zeggenschap op open water niet geregeld. Kortom, je kunt niet naar de rechter om rechten of handhaving af te dwingen.
Wil je meer weten over dit onderwerp? De film Deep Rising geeft een helder inzicht in wat er speelt. Net als het boek The Ocean and Us. Ook is er een petitie die je kunt tekenen als je diepzeemijnbouw niet ziet zitten. Hieronder alvast de filmtrailer van Deep Rising:
.
.
Bronnen:
©AnimalsToday.nl Laura Lancée
