Hazen hebben het zwaar in Nederland en staan sinds 2020 op de Rode Lijst Zoogdieren. Hun aantal is sinds 1950 met meer dan 50 procent afgenomen. Een van de grote oorzaken hiervan is het ‘moderne’ agrarische landschap, dat zich kenmerkt door monocultuur en een gebrek aan beschutting. Denk aan de weilanden die aandoen als groene biljartlakens, zonder enige variatie en met een ernstig gebrek aan biodiversiteit. De hazen vinden in het agrarisch gebied geen geschikte verstopplek meer en zonder ‘leger’ is een haas ten dode opgeschreven.

Hazen hebben het zwaar in ons 'stikstoflandschap'
Hazen vinden steeds minder beschutting | Foto: publiek domein

Het agrarisch gebied, met name weidegebied voor koeien, is niet alleen voor de haas steeds minder geschikt. Ook het konijn en andere zoogdieren die leven op het boerenland, zoals de hermelijn, kunnen er minder goed overleven. Het probleem is de monocultuur van uitsluitend Engels raaigras en het gebrek aan houtwallen en bosjes, waarin de haas en andere dieren bescherming vinden. Door het gebrek aan variatie in het menu – de haas houdt van kruiden – gaat het dier aan de diarree.

Hazen hebben het zwaar in ons 'stikstoflandschap'
De haas houdt van kruiden | Foto: publiek domein

Minder stikstof is goed voor de haas

De plannen van het kabinet om de uitstoot van stikstof te verminderen zullen de hazen gaan helpen. Opvallend is dat van de 16 soorten die op de Rode Lijst van 2020 staan, maar liefst 11 soorten gebonden zijn aan agrarisch gebied. Een transitie in het agrarisch gebied is dan ook noodzakelijk voor behoud van deze soorten. Dat betekent meer variatie in het grasland en meer ruimte voor landschapselementen, zoals heggen en houtwallen. In landschappen met een divers aanbod aan kruiden, struweel en bosschages worden niet voor niets nog wel veel hazen waargenomen.

Hazen hebben het zwaar in ons 'stikstoflandschap'
Gaan we afwachten of grijpen we in nu het nog kan? | Foto: publiek domein

Nú ingrijpen

Volgens De Zoogdiervereniging is het nog niet te laat, maar moet er nu worden ingegrepen; juist nu er nog voldoende hazen zijn. Wacht je tot die aantallen laag zijn, dan wordt ingrijpen lastiger. De populaties zijn dan klein, raken genetisch verzwakt en habitats kunnen onherstelbaar beschadigd zijn. Gaan we afwachten, net als bij de patrijs, totdat ze zo goed als verdwenen zijn, of grijpen we in nu het nog kan?

Overigens is minister Van der Wal van Natuur en Stikstof niet per se gealarmeerd door de afnemende populatie van de hazen. Dat blijkt wel uit haar besluit in april van dit jaar dat de haas in maar liefst 9 provincies gewoon bejaagd mag worden.

Bronnen:

Faunabescherming: Minister, zet de wildlijst op nul

©AnimalsToday.nl