Uit documenten die onderzoeksgroep Ongehoord vandaag naar buiten brengt, blijkt dat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) nog steeds de regels niet naleeft bij de export van dieren. Zieke en gewonde dieren mogen niet op transport gezet worden. Toch kwamen bij Vlaamse slachthuizen het afgelopen anderhalf jaar koeien aan met opgezwollen uiers en pootproblemen. Bijna honderd varkens hadden gezwellen, abcessen, ontstekingen en andere ernstige aandoeningen. De recente beloftes van minister Schouten over verscherpt toezicht lijken hiermee ongeloofwaardig.

slachthuizen
Ernstig zieke dieren geëxporteerd naar buitenlandse slachthuizen | Foto: House of Animals

Maatregelen halen niets uit

Op 3 september jl. kondigde demissionair minister Carola Schouten opnieuw versterkt toezicht aan bij veetransporten: NVWA-dierenartsen moeten voortaan Europese richtlijnen volgen bij de exportkeuring. Deze richtlijnen bevatten gedetailleerde beschrijvingen en foto’s van gezondheidsproblemen bij runderen en varkens. De richtlijnen zijn bedoeld om de transportwaardigheid van dieren correct te beoordelen. 

Volgens Schouten worden de nieuwe toezichtsregels al sinds april 2021 toegepast bij het keuren van runderen. Toch blijkt uit de documenten van de Vlaamse inspectie dat in mei en juni nog zieke koeien op transport naar België gingen.

In 2019 kwamen ook al problemen met export van zieke dieren aan het licht door onderzoek van RTL-nieuws. Eind 2019 voerde minister Schouten strengere keuringen in bij de NVWA en het “vier-ogen-principe”. Dit houdt in dat de keuringen niet door één, maar door twee inspecteurs worden uitgevoerd. Ook die maatregelen lijken geen enkel effect gehad te hebben.

NVWA blind voor ernstige welzijnsproblemen

De foto’s en verslagen die Ongehoord vandaag publiceert liegen er niet om. Bij de runderen stelden Vlaamse dierenartsen duidelijk zichtbare pootproblemen vast. Dieren waren niet meer in staat om pijnloos te lopen of konden niet meer rechtop staan. Bij een koe waren de achterpoten met een touw aan elkaar gebonden, omdat het dier anders ‘openglijdende achterpoten’ had. Volgens dierenwelzijnsvoorschriften mogen dieren die niet zelfstandig en pijnloos kunnen lopen, niet getransporteerd worden.

Ook werden melkkoeien opgemerkt met pijnlijk gezwollen uiers waar de melk uitdrupte, het resultaat van de hoge productie-eisen waaraan de dieren moeten voldoen in de zuivelindustrie.

Een koe had een groot abces op de kop, waarvan de huid deels was afgestorven. Ook haar oog was aangetast. Een andere koe was te zwak om het transport te overleven, de dierenarts vond het dier dood in de vrachtwagen. Een hoogzwangere koe moest 3 uur op transport, ze is bevallen in de wachtruimte van het slachthuis. Het kalfje werd gedood en afgevoerd, de moeder werd geslacht voor vleesproductie.

Meerdere varkens werden aangevoerd met pootproblemen waardoor de dieren kreupel liepen. Als oorzaken werden genoemd: een heupfractuur, artritis, ontstekingen en abcessen. Sommige varkens hadden extreem grote navelbreuken, een uitstulping van de darmen. De huid kan daardoor over de grond slepen, met wonden en afstervende huid tot gevolg. Een groot aantal dieren had matige tot zeer ernstige wonden door staart- en oorbijten. Een zeug wiens baarmoeder door de vagina naar buiten stulpte, had een transporttijd van vijf uur moeten doorstaan.

Niet transportwaardig, wel geschikt voor humane consumptie

Volgens dierenwelzijnswetgeving moeten dieren met ernstige gezondheidsproblemen geëuthanaseerd worden op de boerderij, om ze vervolgens af te voeren naar een destructiebedrijf. Euthanasie en destructie brengen kosten mee die veehouders liever niet maken. Door ongeschikte dieren toch naar een slachthuis te transporteren, verdient de veehouder geld. Slechte stukken zoals navelbreuken en abcessen worden na het slachten weggesneden, de rest van het karkas wordt gebruikt voor humane consumptie. Alleen kadavers van dieren met aandoeningen die gevaar opleveren voor de volksgezondheid, worden volledig afgekeurd en vernietigd.

Beschamende vertoning

In 2020 kwam Ongehoord al met beelden waarop NVWA-dierenartsen varkens sloegen in een slachthuis. 4 Een toezichthouder van een kippenslachter in Friesland hielp zelf bij de werkzaamheden van de slachter. 5 Onderzoeksgroep Ongehoord noemt het NVWA-toezicht op landbouwdieren een beschamende vertoning.

De documenten van de Vlaamse inspectiedienst maken pijnlijk duidelijk dat de belangen van de industrie zwaarder doorwegen dan het dierenwelzijn. Johan Boonstra, woordvoerder Ongehoord:

“Als je de foto’s bekijkt, weet je dat NVWA-dierenartsen moedwillig zieke dieren goedkeuren. Varkens met voetbalgrote navelbreuken en abcessen of een koe met een bloederige wond aan het oog, dat zijn dingen die je niet over het hoofd ziet.”

Bron: