Het voortbestaan van de enorme en majestueuze harpij, behorende tot de grootste arenden ter wereld, wordt bedreigd door ontbossing van het Amazoneregenwoud. In gebieden waar hun habitat voor meer dan de helft verwoest is door ontbossing voor veehouderij, kunnen de harpijen hun jongen niet meer voeden waardoor ze verhongeren.
Volgens een nieuwe studie die gepubliceerd is in Scientific Reports, gaat het niet goed met de zeldzame harpij (Harpia harpyja), een soort die al eerder werd uitgeroepen tot ‘gevoelig’ door de International Union for the Conservation of Nature (IUCN). De krachtige en gigantische harpijen worden steeds meer in het nauw gedreven, doordat hun leefgebieden verwoest worden door de mens. In de afgelopen 50 jaar is maar liefst 17 procent van het Amazoneregenwoud verwoest en dit tempo neemt alleen maar gestaag toe. Volgens de auteurs heeft de harpij dan ook ‘bijna geen kans’ meer om te overleven.
Afnemende populatie
Waar deze schitterende vogelsoort vroeger van Zuid-Mexico tot aan Argentinië te vinden was, leeft nu meer dan 90 procent van de harpij in het Amazonegebied. De totale populatie is sinds de 19e eeuw met maar liefst 40 procent afgenomen. De grootste boosdoener is het verdwijnen van habitat en de grootschalige jacht op de vogels. Ondanks dat de harpij een beschermde diersoort is, is het moeilijk om het jachtverbod te handhaven in afgelegen gebieden van het bos. Ook zijn de dieren makkelijk te doden, omdat ze niet schuw zijn voor mensen en vaak blijven zitten als je dichterbij komt.
.
.
De naam ‘harpij’ is afgeleid van het Griekse woord harpies, wat in de Griekse mythologie vogelachtige monsters met de gezichten van mensen zijn. Deze arend heeft poten zo dik als de pols van een mens, en klauwen zo groot als een hand. De vrouwtjes kunnen wel 7,3 kilo wegen en de mannetjes 5,9. Ook kunnen ze decennia oud worden; de oudste harpij ooit gevonden was 54 jaar oud. Uit de studie is gebleken dat ze voornamelijk luiaards en apen eten.
Hongerige harpijen
Het doel van het onderzoek was om de impact van ontbossing op het jaag- en eetgedrag van de harpij te ontdekken. Om hierachter te komen, hebben de onderzoekers camera’s neergezet bij zestien nesten in het gebied Mato Grosso in de Braziliaanse Amazone. Ze hebben ook kaarten gebruikt om de mate van ontbossing in de omliggende gebieden van de nesten te bepalen.
De wetenschappers zagen dat de harpijen minder frequent en met steeds minder voedsel terugkwamen naar hun jongen, als meer dan 50 procent van hun leefgebied verwoest was. De prooien waarop ze jagen komen namelijk nauwelijks nog voor in de open, gekapte bossen, waar de arenden gedwongen worden om te leven. De harpijen wisten hier doorgaans geen andere prooi te vinden. Drie kleine harpijkuikens waren verhongerd in gebieden waar tussen de 50 en 70 procent van het bos was gekapt. In gebieden met meer dan 70 procent ontbossing werden zelfs helemaal geen nesten meer aangetroffen.
De onderzoekers concluderen dat een tekort aan voedsel, veroorzaakt door verlies aan habitat door de veehouderij, de populatie doet afnemen. Wanneer meer dan de helft van het bos gekapt is, is het gebied praktisch onleefbaar voor de harpij. Dit is inmiddels het geval in ongeveer 35 procent van de Amazone.
.
.
Omdat de vogels zo’n lange broedcyclus hebben en weinig jongen krijgen, is de kans dat ze zich kunnen aanpassen aan het verdwijnen van het bos erg klein. Ze broeden anderhalf jaar lang en leggen steeds slechts twee eieren, waarvan er doorgaans een jong overleeft. Ook broeden ze keer op keer in hetzelfde nest, decennialang, en slechts één keer in de 30 tot 36 maanden. Om nesten te kunnen bouwen hebben ze tevens bomen van 40 tot 45 meter lang nodig. Ook hebben ze door hun grote massa en energieverbruik behoefte aan een constante stroom aan voedsel, ongeveer 800 gram per dag.
Het overleven van de harpij
Als we willen voorkomen dat de harpij uitsterft moet er breed ingezet worden op natuurbehoud. Volgens de hoofdauteur van de studie, Everton Miranda, onderzoeker in het Centrum van Functionele Biodiversiteit aan de Universiteit van KwaZulu-Natal, moet de overheid dan ook ingrijpen om illegale houtkap te voorkomen. Hij zegt tevens dat het geven van voedsel aan hongerige harpijkuikens en het verplaatsen van de jongen naar gezondere gebieden, goede kortetermijnoplossingen zijn.
Bronnen:
- The Animal Reader
- BBC News
- Earth.com
- EcoWatch
- The Science Times
- Lees ook:
.
©AnimalsToday.nl Savanna Breitenfellner
