Op het Amsterdamse documentairefestival IDFA draaien dit jaar een aantal interessante dierenfilms. ‘Gunda’ is daar één van. De film plaatst een moedervarken en haar biggen in de hoofdrol, maar er komen ook kippen en koeien voorbij. Het bijzondere van de film is dat de dieren worden gefilmd op een manier waarop normaal gesproken mensen worden gefilmd: mooi uitgelicht, op ooghoogte en zonder zichtbare regie. Het speelt zich af op een boerderij, maar van menselijke aanwezigheid is nauwelijks sprake. De regisseur wil met zijn film duidelijk maken dat dieren respect verdienen, en hij brengt dat over door de dieren in al hun schoonheid, waarde en natuurlijke gedrag aan het publiek te tonen.

Gunda
Filmtip: Gunda | Foto: publiek domein

Gewone boerderijdieren

In verschillende interviews vertelt de Russische regisseur Viktor Kosakovskiy hoe hij op vierjarige leeftijd verliefd werd op een biggetje, en al heel snel besloot geen vlees meer te eten. In de film wil hij graag laten zien hoe mooi en bijzonder ‘gewone boerderijdieren’ zijn. Op zoek naar het juiste hoofdpersonage, stuitte hij al snel op zijn gedroomde hoofdrolspeler, het Noorse varken Gunda:

“We hebben Meryl Streep. Ze is het, haar gezichtsuitdrukking is zo krachtig. We hebben haar gevonden.”

Hij bouwde een ronde stal met ruimte voor camera’s en licht, en wachtte tot Gunda beviel van haar twaalf biggetjes. Vanaf dat moment filmde hij het gezin tijdens drie filmsessies over een periode van drie maanden. De beelden zijn in zwart-wit en van een korte afstand gefilmd, waardoor je kleine details kan zien en meeleeft met de biggetjes en hun avonturen. Te zien is hoe ze elk een eigen karakter hebben, verlegen of juist extravert, en hoe ze met elkaar en hun moeder op onderzoek uitgaan. Daarbij vinden de nodige valpartijen, botsingen en ongelukken plaats, maar ook vrolijke springsessies en slaapmomenten. De soundtrack van de film bestaat uit diergeluiden, wuivende bomen en hier en daar een hek of tractor. De geluiden zijn daadwerkelijk opgenomen, maar in de montage is alles gereproduceerd door geluidsmensen en technici, zodat het heel scherp en helder overkomt.

Ook koeien en kippen

Naast de varkensfamilie komen ook kippen en koeien aan de beurt. We volgen de kippen tijdens een ontdekkingstocht in de natuur, hun vale verentooi suggereert dat ze tot dat moment in de bio-industrie hebben gezeten. Prachtig om te zien hoe sierlijk en trots een één-benige kip zich door het struikgewas heen worstelt. De koeien die de wei in rennen en de hordes vliegen op afstand moeten houden, worden door de filmer in contact gebracht met het publiek door hen individueel en recht in het gezicht te portretteren. Kosakovskiy:

“Ik wilde juist geen voice-over, en ook geen slachtscenes of bloed in de film, omdat dit al in veel films getoond wordt en dat heeft er niet toe geleid dat mensen het begrijpen. Deze keer wilde ik de dieren gewoon laten zien, tonen wie ze zijn, en misschien dat mensen het dan gaan snappen.”

Filmgrootheden roemen de film

Tijdens zijn speech na het winnen van de Oscar voor zijn hoofdrol in The Joker, pleitte overtuigd veganist Joaquin Phoenix voor dierenrechten en een vegetarische levensstijl. Bij die gelegenheid maakte hij ook bekend als uitvoerend producent bij de film Gunda betrokken te zijn, nadat hij ontroerd werd door de ruwe opnamen. Ook collega-regisseur Paul Thomas Anderson (Phantom Thread, Punch Drunk Love) schaarde zich onder de fans en promootte de film tijdens het Berlin International Film Festival eerder dit jaar.

In de bios

Gunda is een pleidooi voor veganisme of op z’n minst voor zeer extensieve veehouderij. In alle gevallen een aanrader voor iedereen die van dieren houdt. De film draait vanaf maart 2021 in de bioscoop.

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Laura Lancée