Onderzoekers van de Engelse universiteiten Sussex en Portsmouth hebben wetenschappelijk aangetoond dat je aan katten kunt laten weten of je vriendelijk bent door te ‘praten’ met je ogen. De onderzoekers keken naar de zogenaamde ‘slow blink’ die, vertaald naar menselijke communicatie, gezien kan worden als een glimlach. Lachen naar een kat doe je met je ogen.
De studie genaamd ‘The role of cat eye narrowing movements in cat-human communication’, gepubliceerd op Nature.com, heeft voor het eerst bevestigd wat veel kattenbezitters al jaren vermoeden: je kunt een band met een gedomesticeerde kat (Felis catus) opbouwen door het zogenaamde ‘langzaam knipperen’. Deze speciale manier van samenknijpen en vervolgens langzaam knipperen met de ogen staat in de volksmond bekend als de ‘kattenglimlach’ en lijkt de mens aantrekkelijker te maken voor de kat.
In onderstaand filmpje is het slow blinking goed te zien:
Lachen naar een kat doe je met je ogen
De conclusie van het onderzoeksteam was gebaseerd op twee experimenten, waarbij werd gekeken hoe de kat reageerde op langzaam knipperen met de ogen in de thuissituatie. Dit werd eerst getest door de eigenaar van het dier en in het tweede onderzoek door een onbekende onderzoeker. De eigenaar van de kat kreeg van tevoren uitleg met betrekking tot het langzaam knipperen, zodat dit zoveel mogelijk gelijk was voor elke test. Vrij vertaald was de instructie:
“Met een positieve maar kalme uitdrukking sluit u uw oogleden langzaam en doelgericht terwijl u uw wangen naar boven trekt. Probeer deze actie te vertragen tot ongeveer 2-3 seconden. Let op dat u niet uw wenkbrauwen omlaag trekt of uw neus laat rimpelen.”
Zowel de kat zelf als de persoon die knipperde met de ogen werden gefilmd en een onderzoeker gaf aanvullende instructies aan de eigenaar indien nodig. De volledige instructies met betrekking tot het knipperen met de ogen lees je hier (pdf).
Katten knipperen terug
Uit het eerste onderzoek bleek de kans dat een kat langzaam terug knipperde naar de eigenaar groter was als de eigenaar eerst zelf langzaam knipperde naar de kat. Dit in vergelijking met wanneer de eigenaar niets deed. Bij het tweede experiment, met een onbekende onderzoeker, bleek ook dat een kat meer geneigd is om te knipperen in de situaties waarbij er eerst naar hem of haar was geknipperd. Verder benaderden de onderzochte katten eerder de uitgestrekte hand van de experimentator nadat deze langzaam had geknipperd met de ogen dan wanneer deze een neutrale gezichtsuitdrukking had aangehouden.
De langzame knipper sequentie van de kat, startend van een neutraal gezicht welke overgaat naar half knipperen, dan naar volledige sluiting van de ogen en vervolgens naar oog vernauwing, werd ook tot in detail vastgelegd (zie onderstaande foto’s).
De resultaten tonen aan dat deze langzame knippertechniek een vorm van positieve communicatie tussen katten en mensen kan bieden en zelfs een indicator kan zijn van positieve emoties.
Een gesprek beginnen met de kat op straat
Professor McComb van de universiteit van Sussex, die toezicht hield op het werk:
“Als iemand die zowel dierlijk gedrag heeft bestudeerd en een katteneigenaar is, is het geweldig om te kunnen laten zien dat katten en mensen op deze manier kunnen communiceren. Het is iets dat veel katteneigenaren al vermoedden, dus het is spannend om er bewijs voor te hebben gevonden.”
McComb voegt hieraan toe:
“Deze studie is de eerste die de rol van langzaam knipperen in kat-menselijke communicatie experimenteel onderzoekt. En het is iets wat je zelf kunt proberen met je eigen kat thuis, of met katten die je ontmoet op straat. Het is een geweldige manier om de band die je hebt met katten te verbeteren. Probeer je ogen te vernauwen net zoals je zou doen bij een ontspannen glimlach, gevolgd door een paar seconden sluiten van je ogen. Je merkt dat ze zelf op dezelfde manier reageren en je kunt een soort gesprek beginnen.”
Welzijn verbeteren
Dr. Humphrey, eerste auteur en promovendus van de universiteit van Sussex ten tijde van het onderzoek, vertelt:
“Het begrijpen van positieve manieren waarop katten en mensen met elkaar in interactie kunnen staan kan het publieke begrip naar katten toe verbeteren, het welzijn van katachtige verbeteren en ons meer vertellen over de sociaal-cognitieve vaardigheden van deze onderbestudeerde soort. (…) Onze bevindingen kunnen mogelijk worden gebruikt om het welzijn van katten in verschillende omgevingen te beoordelen, inclusief dierenartspraktijken en dierenasielen.”
Humphrey geeft als mogelijke redenen voor het ontstaan van het oogknippergedrag:
“In termen van waarom katten zich op deze manier gedragen, zou men kunnen stellen dat katten het langzame knippergedrag ontwikkelden omdat mensen langzaam knipperen als positief ervaren. Katten kunnen geleerd hebben dat mensen hen belonen voor het reageren op langzaam knipperen. Het is ook mogelijk dat langzaam knipperen bij katten begon als een manier om een ononderbroken starende blik te onderbreken, wat potentieel bedreigend is in sociale interactie.”
Kat-menselijke communicatie
Dr. Leanne Proops van de universiteit van Portsmouth en mede-toezichthouder:
“Het is zeker niet gemakkelijk om natuurlijk kattengedrag te bestuderen, dus deze resultaten bieden een zeldzaam inzicht in de wereld van de kat-menselijke communicatie.”
Naast het langzaam knipperen met de ogen waren er al enkele bijzonderheden, met betrekking tot kattenpsychologie, bekend. Zo wist men dat katten aandacht vragen en effectief kunnen manipuleren via het zogenaamde ‘solicitation purring’ (vragend spinnen). Ook zijn katten in staat om hun naam te onderscheiden van andere woorden, zelfs als onbekende mensen ze roepen. En verder kunnen katten gevoelig zijn voor menselijke emotionele signalen en wrijven of stoten ze met hun hoofd tegen een eigenaar die zich verdrietig voelt.
Bronnen:
.
©AnimalsToday.nl Aurora van de Loo
1 Comment
Comments are closed.
Geldt ook voor honden, maar dan betekent het meer: “Ik heb geen kwaad in de zin, alles is goed” Langzaam en nadrukkelijk knipperen waarna de hond hetzelfde zal doen. Je aankijken en ook naar je knipperen. Een mooi moment van wederzijds begrip en vertrouwen.