De stijgende temperaturen en verminderde regenval als gevolg van klimaatverandering veroorzaken een enorme afname van belangrijke voedselbronnen, zoals fruitbomen, van dieren in het Afrikaanse Gabon. Wetenschappers waarschuwen dat olifanten honger lijden als Afrika’s grootste regenwoud verdort door de klimaatcrisis.

honger olifanten Gabon
Bosolifanten in Lopé National Park lijden honger door klimaatverandering | Foto: Ngangorica/Wikimedia

Een onderzoek gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Science specificeert 35 jaar werk van internationale onderzoekers naar de effecten van stijgende temperaturen op het rendement (oogst) van fruitbomen in het Kongobekken: het stroomgebied van de rivier de Kongo en een belangrijke voedselbron voor bosolifanten en andere grote zoogdieren.

Het onderzoek onthult dat tussen 1986 en 2018 de fruitproductie van de bomen in het meer noordelijk gelegen Lopé National Park in Gabon met maar liefst 81 procent is afgenomen. Door de afname van de fruitproductie van de bomen is de gezondheid van olifanten in het park verslechterd, zo blijkt uit een visueel onderzoek naar de bosolifanten tussen 2008 en 2018. Hun fysieke conditie was in die periode met 11 procent achteruit gegaan.

honger olifanten Gabon
De gezondheid van olifanten in Gabon is verslechterd | Foto: Ngangorica/Wikimedia

Een van de schrijvers van het rapport, dr. Emma Bush van de Universiteit van Stirling (Schotland):

“De enorme instorting van de vruchtzetting onder meer van 70 bestudeerde boomsoorten in Lopé National Park kan een gevolg zijn van dat de bomen de ecologische hint missen om fruit te gaan dragen, als gevolg van stijgende temperaturen en minder regenval. Minder fruit in het ecosysteem heeft enorme impact op de dynamiek in het bos, bij de zaadverspreiding, plantvermeerdering en de voedselbeschikbaarheid voor wilde dieren, zoals bosolifanten, chimpansees en gorilla’s.”

Lopé National Park Gabon
Lopé National Park (2013) | Foto: jbdodane/flickr

Gabon toevluchtsoord

Over een gebied van bijna 5.000 vierkante kilometer behoort Lopé National Park tot Unesco Werelderfgoed en is een toevluchtsoord voor grote Afrikaanse zoogdieren, zoals laaglandgorilla’s, chimpansees en bosolifanten. Gabon is na Suriname en Micronesia (in werelddeel Oceanië) in verhouding een van de landen met het meeste bos.

Gabons milieuminister, de Britse Lee White, waarschuwt dat het gebrek aan vruchtzetting een teken kan zijn dat de aarde het punt nadert waarbij klimaatverandering ecosystemen beschadigt die ons juist bescherming bieden. White:

“Het doemscenario is, dat dit het eerste teken is dat het Kongobekken het Amazoneregenwoud volgt in verdroging en afsterving als gevolg van klimaatverandering. Alle fructivoren (vruchteneters), chimpansees, gorilla’s, olifanten of neushoornvogels; als zij 80 procent minder eten hebben, dan zal hun lichaamsconditie verslechteren en raken ze vatbaarder voor ziekten. Populaties zullen instorten.”

gorilla
Gorilla met jong | Foto: publiek domein

Mens-olifantconflicten

De minister verklaarde ook dat het unieke 35-jarige onderzoek naar de opbrengst van fruitbomen de onderzoekers een vollediger beeld geeft over hoe het regenwoud is beïnvloed door de klimaatcrisis. Hij veronderstelt dat als olifanten te weinig voedsel in het regenwoud kunnen vinden, ze zich vaker tegoed zullen doen aan de oogst van boeren en menselijke leefomgevingen zullen binnendringen, op zoek naar voedsel. Dit werkt mens-dierconflicten in de hand.

Volgens Dr. Max Graham, algemeen directeur van de natuurbeschermingsorganisatie ‘Space for Giants’, is dit weer een alarmsignaal dat menselijke bemoeienis de balans in de natuur verstoort, wat bij andere soorten – met wie we de planeet delen – grote nood veroorzaakt:

“Als olifanten geen voedsel meer kunnen vinden op de plekken waar ze het eerst wel vonden, dan gaan ze het zoeken en dat betekent vaak op de akkers van boeren. Als boeren dan begrijpelijkerwijs terugslaan om hun levensonderhoud te beschermen, raken zij of de olifanten gewond of vinden de dood in wat we mens-olifantconflicten noemen. In veel landen zijn deze conflicten een grotere bedreiging voor olifanten dan stropen en de bevindingen van dit onderzoek suggereren dat het nog erger zal worden.”

honger olifanten Gabon
Olifanten in Gabon op zoek naar voedsel | Foto: Kurt Dundy/Wikimedia

Minder koolstofopslag

De vermindering van de olifantenpopulaties zal ook gevolgen hebben op de koolstofopslagcapaciteit van het regenwoud, volgens een ander onderzoek gepubliceerd door het Internationaal Monetair Fonds. Bosolifanten lopen kleine boompjes omver als ze door het bos bewegen, waardoor er ruimte ontstaat voor andere bomen om groter te worden en zo meer efficiënt CO2 kunnen opslaan. Deze bevindingen suggereren dat het regenwoud zijn koolstofopslagcapaciteit aan het verliezen is. Milieuminister Lee White:

“Als je dit proces tot het einde volgt, dan zal het Kongobekken een CO2 bron worden. Als we alle koolstof van het Kongobekken in de atmosfeer zouden pompen, dan kun je je target van 1,5 graad klimaatverandering vergeten; we zouden dan leven in een 5 à 6 graden opgewarmde wereld.”

White is gedreven om verandering teweeg te brengen:

“De reden dat ik dit verhaal wil vertellen is dat ik denk dat mensen empathie voelen voor olifanten. Onze simpele boodschap is dat klimaatverandering leidt tot olifanten die honger lijden. Hopelijk kan dit mensen ertoe aanzetten er iets aan te doen.”

.
Bron:
.

©AnimalsToday.nl