‘s Werelds grootste vleesproducent JBS wordt gelinkt aan een veehouderij wiens eigenaar, Valdelir João de Souza, betrokken is bij de brute moord op negen mannen in het Amazonegebied. Ook Marfrig, de op een na grootste producent van rundvlees, wordt in verband gebracht met de Souza.
In april 2017 werden negen mannen gemarteld en vermoord in het regenwoud in de staat Mato Grosso in Brazilië. Valdelir João de Souza, die naast veehouderijen ook eigenaar was van twee houtbewerkingsbedrijven, zou een bende opdracht voor de moorden hebben gegeven. Hiermee wilde hij de lokale bevolking bang maken, ze uit hun leefgebieden verjagen en de waardevolle natuurlijke bronnen exploiteren. De veehouder en vier andere mannen werden door justitie verdacht van de moorden.
Witwassen van vee
Sindsdien is de Souza voortvluchtig. Maar in april 2018 werden twee aangrenzende veehouderijen in Rondônia onder zijn naam geregistreerd. Satellietbeelden uit 2015 tonen beelden van ontbossing in het gebied waar de veehouderijen zich bevonden. Volgens journalistiek platform Repórter Brasil zijn er documenten van de Braziliaanse regering die aantonen dat van deze twee veehouderijen 143 veedieren verkocht werden aan een andere veehouderij. Enkele minuten later leverde dit bedrijf de 143 dieren aan JBS. De snelle verkoop van deze dieren suggereert dat er hier sprake is van het ‘witwassen van vee’. Dit gebeurt wanneer een veehouderij gelinkt wordt aan milieuproblemen. De dieren worden dan verkocht aan een ‘schone’ veehouderij. Volgens Maure Armeling van Friends of the Earth Brazil komt deze reeks van toevallige ‘verkopen’ veel voor, ook bekend als driehoeksverkeer van dieren. Volgens de documenten van de autoriteiten heeft de Souza via verschillende vleesbedrijven veedieren verkocht aan JBS. Op deze manier is het erg lastig om de ketens van vleeslevering te monitoren.
You've heard of "money laundering" and "greenwashing." In Brazil, "cattle laundering" is one of the main reasons the Amazon rainforest is on fire. https://t.co/Ir4VTh3jG5
— New York Times World (@nytimesworld) October 11, 2019
JBS en andere vleesbedrijven zoals Marfrig hebben toegezegd hun inkopen niet te doen bij bedrijven die betrokken zijn bij illegale ontbossing. Dit deden ze in twee overeenkomsten getekend door Greenpeace en Braziliaanse aanklagers in 2009 en latere jaren. In de overeenkomst met Greenpeace beloofden de vleesbedrijven om leveraars van hun lijst te schrappen die betrokken zijn bij het stelen van land of het veroorzaken van conflicten met de lokale bevolking om hun grondgebied. In de overeenkomst met de Braziliaanse aanklagers is er ook sprake van het vermijden van contact met veehouderijen die gelinkt worden aan rurale conflicten or die onderzocht worden.
In 2017 verbrak Greenpeace de overeenkomst nadat JBS een sanctie opgelegd kreeg voor het kopen van vee van veehouderijen die gelinkt worden aan het illegaal ontbossen van gebieden in Pará, in het Amazonegebied. 19% van het vee dat JBS aankocht in de staat zou gelinkt worden aan bewijs van onregelmatigheden.
JBS heeft inmiddels vooruitgang geboekt als het gaat om het monitoren van hun directe leveraars uit het Amazonegebied. Naar eigen zeggen controleert JBS een gebied dat groter is dan Duitsland, en beoordeelt dagelijks 50.000 leveraars van veedieren. Ze hebben hun samenwerking met meer dan 8.000 veehouderijen stopgezet vanwege het niet nakomen van de afspraken. Echter slaagt het bedrijf er niet in de indirecte leveranciers te controleren: de veehouders die hun vlees verkopen aan een tussenhandelaar die vervolgens aan JBS levert.
Inmiddels wacht men op de rechtszaak tegen de Souza. In een interview in 2019 met Gazeta Digital gaf de Souza aan onschuldig te zijn en niet betrokken te zijn bij de moorden. Hij bleef naar eigen zeggen voortvluchtig uit angst om vermoord te worden door de echte moordenaars. JBS gaf aan bij Réporter Brasil dat de Souza geen leveraar van veedieren voor het bedrijf is geweest en dat het geen vee verkrijgt van veehouderijen die betrokken zijn bij illegale ontbossing in inheemse grondgebieden, landconflicten, geweld tegen de inheemse bevolking of uitbuiting van mensen en/of kinderen.
Marfrig heeft tegenover the Guardian wel toegegeven dat 53% van zijn veedieren in het Amazonegebied verhandeld werd via indirecte leveraars. Het bedrijf zegt zich bewust te zijn van de uitdagingen om de ketens van levering te veranderen en te garanderen dat het Amazoneregenwoud beschermd blijft.
Volgens een rapport van Greenpeace zou het houtbewerkingsbedrijf van de Souza, na de moorden in Mato Grosso, zo’n 150.000 dollar aan sancties hebben gekregen van de Braziliaanse milieudienst Ibama. Tussen Januari 2016 en Oktober 2017 exporteerde het bedrijf duizenden kubieke meters aan hout aan de Verenigde Staten en Europa. In 2018 veranderde het bedrijf zijn naam, al opereert het nog vanuit hetzelfde adres, maar heeft de Souza niet langer controle over het bedrijf.
Moorden
De inheemse bevolkingsgroepen in het Amazonegebied worden ernstig bedreigd. Ze hebben te maken met geweld en moorden om ze te verdrijven uit hun leefgebieden zodat er winst gemakt kan worden met de exploitatie van hun land. Ook veel milieuactivisteen worden bedreigd en vermoord. In Latijns-Amerika zijn er meer dan 1500 milieuactivisten vermoord sinds 2002. Brazilië behoort tot de top drie landen wat betreft de meeste moorden op milieuactivisten.
Bronnen
©AnimalsToday.nl Estefanía Pampín Zuidmeer
