Schildpadembryo’s kunnen hun eigen geslacht beïnvloeden door zich in hun ei rond te bewegen en hun temperatuur te veranderen. Hierdoor kunnen zij mogelijk de effecten van klimaatverandering compenseren. Dit blijkt uit een gezamenlijk onderzoek van Chinese en Australische wetenschappers dat op 1 augustus is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Current Biology.

geslacht
Schildpadembryo’s kunnen hun geslacht beïnvloeden in het ei, door te draaien naar de ideale temperatuur: ©LIVING_BY_THE_MOMENT Flickr via Compfight cc

Eerder ontdekten de wetenschappers van het Instituut voor Zoölogie van de Chinese Academie van Wetenschappen al dat temperatuur het geslacht van schildpaddenjongen bepaalt. Bij de meeste schildpadsoorten zijn eieren die aan hoge temperaturen worden blootgesteld vaker vrouwelijk en eieren die aan koelere temperaturen worden blootgesteld, vaker mannelijk. Dit nieuwe onderzoek toont aan dat de embryo’s hun eigen geslacht kunnen beïnvloeden doordat ze zich naar een andere plek in het ei verplaatsen om de voor hun ideale temperatuur te vinden.

Wei-Guo Du, professor aan de Chinese Academie van Wetenschappen:

“Het meest opwindende is dat een klein embryo zijn eigen geslacht kan beïnvloeden door in het ei te bewegen.”

Invloed door bewegen in het ei

De wetenschappers hebben schildpadeieren in nesten gelegd met verschillende temperaturen, zowel in het laboratorium als in buitenvijvers. Ze ontdekten dat een embryo een temperatuurverschil tot 4,7° C binnen zijn ei kon ervaren. Dit is belangrijk omdat elke verschuiving groter dan 2° C de geslachtsverhouding van veel schildpaddensoorten enorm kan veranderen, aldus Du.

Om het onderzoek uit te voeren, hebben Du en zijn team een chemisch stofje aan de buitenkant van een deel van de eieren aangebracht, dat de temperatuursensoren van de embryo’s blokkeerde. De embryo’s die niet langer de noodzaak voelden om hun eigen temperatuur effectief aan te passen, ontwikkelden zich als of allemaal vrouwtjes, of allemaal mannetjes, afhankelijk van de incubatietemperaturen. Daarentegen ontwikkelden de embryo’s die konden reageren op nesttemperaturen zich voor de helft als mannetjes en de helft als vrouwtjes.

Overleving bij klimaatverandering

Richard Shine, een professor aan de Macquarie University of Australia geeft aan:

“Door rond het ei te bewegen om de ideale temperatuur te vinden, beschermen de schildpadden zich tegen extreme thermische omstandigheden als gevolg van veranderende temperaturen en produceren ze zo een relatief uitgebalanceerde sekseverhouding. Dit zou kunnen verklaren hoe reptielen met temperatuurafhankelijke geslachtsbepaling periodes in de geschiedenis van de aarde hebben overleefd toen de temperaturen veel hoger waren dan nu.”

Omdat de temperatuur stijgt als gevolg van de klimaatverandering, zijn er in sommige gebieden waaronder het Great Barrier Reef, vrijwel geen mannelijke zeeschildpadden geboren, omdat het te warm is voor mannetjes om zich te ontwikkelen. Populaties met veel meer vrouwtjes dan mannetjes kunnen het moeilijker hebben om zich voort te planten en daarom te overleven.

Du Weigo vreest dat de eigenschap van embryo’s om hun eigen geslacht te bepalen wellicht niet op kan boksen tegen de veel snellere klimaatverandering die momenteel wordt veroorzaakt door menselijke activiteiten.

“Maar de ontdekking laat wel zien dat evolutie in sommige gevallen in staat is om dergelijke uitdagingen aan te gaan.”

Bronnen:

©Animals Today Liesbeth Riekwel