Wereldwijd vormt plastic een steeds grotere bedreiging voor al het leven in de zee. Rijkswaterstaat verwacht ook dat het ongeval met containerschip MSC Zoe, dat op 2 januari 291 zeecontainers verloor, grote milieuschade zal aanrichten in de Waddenzee. Zeker naarmate het plastic afval kleiner wordt neemt het gevaar dat zeedieren het consumeren en er ziek van worden toe. In samenwerking met de Waddenacademie in Leeuwarden is Rijkswaterstaat een onderzoek gestart naar de gevolgen van de ramp.

Waddenzee
Opruimen na de containerramp | Foto: screenshot video News watch/YouTube

Het Zeehondencentrum in Pieterburen zal onderzoeken of de dood van zeehonden langs de Waddenkust gerelateerd is aan de containerramp. Op verschillende plekken langs de kust zijn kadavers van jonge en volwassen zeehonden aangetroffen. Het is nog niet duidelijk of de zeehonden gestorven zijn na het inslikken van afval afkomstig van de containers. Het Zeehondencentrum verklaart wel dat het aantal dode zeehonden vooralsnog niet hoger is dan in andere winterperioden.

ARVE Error: Mode: lazyload not available (ARVE Pro not active?), switching to normal mode


Drukte

De Zeehondenopvang op Terschelling is druk bezig geweest met het verplaatsen van (jonge) aangespoelde zeehonden. Guus Schweigmann van de Zeehondenopvang zegt:

“Het is normaal dat er elke dag zeehondjes aanspoelen en meestal laten we ze zelf hun weg weer terugvinden.”

Door alle mensen die naar de eilanden afgereisd zijn om te helpen het afval op te ruimen is het echter een drukte van jewelste en daar worden volgens Schweigmann de dieren erg bang van, waardoor ze zelf niet meer terug de zee in gaan. De medewerkers van de opvang nemen de dieren daarom mee naar een rustigere plek om ze weer los te laten. Schweigmann is wel bang dat de hoeveelheid plastic op het strand en in het water ook in de zeehonden terecht is gekomen:

“Als hier plastic ligt, zit er ook plastic in zijn buik.”

ARVE Error: Mode: lazyload not available (ARVE Pro not active?), switching to normal mode


Zeedieren zien klein plastic voor voedsel aan

Arnout de Vries van Zeehondencentrum Pieterburen betwijfelt of zeehonden in de verleiding komen om het containerafval door te slikken. Grotere stukken afval worden vaak niet voor voedsel aangezien. Een veel groter gevaar vormen de kleinere delen plastic; de microplastics. Deze komen bijvoorbeeld voort uit een deel van de lading van het schip dat bestond uit piepschuim en HDPE-korrels, een grondstof voor de plasticindustrie, of stukken plastic die op langere termijn uiteenvallen. Deze zijn slecht oplosbaar in water en niet afbreekbaar.

Vogels en andere dieren zien deze plastic deeltjes mogelijk voor voedsel aan. Ook in grotere zeedieren als walvissen worden steeds vaker grote hoeveelheden plastic in het spijsverteringssysteem aangetroffen, wat in meerdere gevallen al tot de dood heeft geleid.

ARVE Error: Mode: lazyload not available (ARVE Pro not active?), switching to normal mode


Gevolgen voor dieren pas later zichtbaar

Microplastics blijven decennialang in het ecosysteem en worden opgenomen in de weefsels van bijvoorbeeld mosselen en vis, die vervolgens weer in onze voedselketen terechtkomen. De stoffen die verwerkt zijn in plastic zoals weekmakers kunnen op zowel dieren als mensen onder andere een hormoonverstorende werking hebben.

Dieren gaan niet direct dood na het inslikken van microplastics. In hoeverre dieren in de Waddenzee last krijgen van het plastic is nog niet helemaal bekend en is ook niet snel zichtbaar. Daarom richt het onderzoek van Rijkswaterstaat en de Waddenacademie zich op de langere termijn. Uit het onderzoek moeten ook maatregelen komen waarmee men in de toekomst de Waddenzee beter zou kunnen beschermen.

Waddenzee
We moeten de Waddenzee beter beschermen | Foto: ©Angelique Lagarde/Animals Today

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Rianne Kingma