Fotocolumn Erwin Vermeulen: De ijsbeer 

De ijsbeer, klimaatverandering, vervuiling, de jacht en het failliet van de beschermingsinstanties: 

Opnieuw is een mogelijkheid om de ijsbeer te beschermen ten onder gegaan in een chaos van hebzucht, misplaatste politieke correctheid, zwartepieten op nationaal niveau  absurde regels en verraad van zogenaamde natuurbeschermingsorganisaties.

Tijdens de conventie over de handel in beschermde diersoorten, CITES, in Bangkok begin maart kwam de Verenigde Staten, gesteund door Rusland met het voorstel om een export verbod uit te vaardigen voor ijsbeerhuiden, -tanden en -klauwen. Het idee er achter is dat, terwijl klimaatverandering en het ermee gepaard gaande verlies van zee-ijshabitat de grootste bedreiging vormen voor de 20.000 overgebleven ijsberen, de jacht een onaanvaardbare extra belasting is voor de populaties. Daar waar klimaatverandering een uiterst complexe materie is, kan de jacht theoretisch van vandaag op morgen gestopt worden.

Het mocht niet zo zijn. Canada, waar tweederde van de ijsberen leven en het enige land dat de export van ijsbeerproducten toestaat en waar ieder jaar zo’n 600 ijsberen worden afgeschoten door de lokale Inuit bevolking, maar ook door buitenlandse trofeejagers, stelde dat er niet genoeg wetenschappelijk bewijs is dat aantoont dat de ijsbeerpopulatie in gevaar is.

Vreemd genoeg steunde het Wereld Natuur Fonds (WWF), Canada hierin. Ik heb geen idee hoe ze dit uitleggen aan al die mensen die geld naar hen overmaken voor het redden van de ijsbeer.

Zeker omdat de wetenschap extreem duidelijk is over de toekomst van de ijsbeer: Volgens de US Geological Survey zal tweederde van de 20 tot 25.000 overgebleven ijsberen in 2050 verdwenen zijn.

De officiële adviseur van CITES, de IUCN (International Union for the Conservation of Nature), is iets conservatiever door te stellen dat waarschijnlijk 30% zal verdwijnen in de komende 45 jaar.

Onderzoek heeft aangetoond dat ijsberen kleiner worden en zich minder voortplanten als gevolg van het afnemende zee-ijs. Met minder ijs zijn er minder jachtmogelijkheden en wordt voedsel schaarser. Met grotere afstanden tussen ijsmassa’s worden zwemafstanden groter en daardoor niet alleen meer energieverslindend, maar ook gevaarlijker.

In 2011 zwom een vrouwtjes ijsbeer 9 dagen non-stop over de Beaufort Sea voor ze ijs vond. Dit koste haar 22% van haar lichaamsgewicht en haar kind. Al in 2004 vonden wetenschappers in deze zee vier verdronken ijsberen.

In de Hudson Bay regio is geen zee-ijs in de zomer. De ijsberen verblijven er op land tot de Hudson dicht vriest in de herfst en de ijsberen weer kunnen jagen. Tijdens het verblijf op land eten de dieren nagenoeg niets.

In de laatste 20 jaar is de ijsvrije periode met drie weken toegenomen. Drie weken minder dat ijsberen op zeehonden jongen kunnen jagen. Het gemiddelde gewicht van de ijsberen is met 15% afgenomen met als gevolg dat ze minder jongen voortbrengen. De Hudson Bay populatie is met 20% afgenomen tot minder dan 1.000 dieren.

Ook de ijsberen die op de eilanden van Spitsbergen achterblijven, wanneer het ijs zich in de zomer naar het Noorden terugtrekt, vasten meestentijds met af en toe een snack van vogel eieren of een aangespoeld karkas. Als de terugkeer van het ijs te lang uitblijft sterven de minst succesvolle van de honger.

Minder ijs zal ook een negatief effect hebben op de hoeveelheid zeehonden, het hoofdvoedsel voor ijsberen, die ijs nodig hebben om zich op voort te planten.

Gebrek aan voedsel leidt nu al tot kannibalisme onder ijsberen.

Klimaatverandering en de jacht zijn niet de enige bedreigingen voor de ijsbeer. Vervuiling van de geïndustrialiseerde regio’s in Europa en Noord Amerika wordt op Noordelijke winden en stromingen naar het Arctische gebied gebracht. Hier slaan de chemicaliën, onder andere door condensatie in de kou, neer en komen ze via plankton de voedselketen binnen. Vandaar hopen de chemicaliën zich op hoe hoger ze in de voedselketen komen: van ongewervelde dieren naar vissen, naar zeehonden, naar ijsberen, Beluga’s, orka’s en walvissen.

Een onderzoek uit 2006 toonde aan dat een bepaalde stof 71 keer meer geconcentreerd voorkwam in ijsberen dan in hun prooi, de zeehond.  Het gaat dan vooral om brandvertragers of PBDE’s. Deze stoffen vallen de motoriek en hersenfuncties aan, maar ook de seksualiteit. Onder vrouwelijke ijsberen op Spitsbergen is een op de 50 dieren hermafrodiet.

Beren rond Spitsbergen, zoals  in bovenstaande foto’s, hadden 10 maal zoveel chemicaliën in zich dan ijsberen in Alaska en 4 maal dat van beren in Canada.

Natuurlijk werd de VS er van beschuldigd dat hun voorstel een compensatie was voor hun gebrek aan actie op het gebied van de uitstoot van broeikasgassen en klimaatverandering in het algemeen.

Natuurlijk waren er de sentimentele verhalen van de oorspronkelijke bevolking van de Arctic die zonder deze jacht niet zouden kunnen overleven, maar ze wijzen terecht naar de vervuilers als de hoofdschuldigen voor het lot van de ijsbeer.

Uiteindelijk stemden 38 landen voor het Amerikaanse voorstel en 42 tegen, terwijl 46 landen zich onthielden van stemming.

Een grote hoeveelheid landen van de Europese Unie steunden het Amerikaanse voorstel, met de mond, maar niet door middel van hun stemmen. Omdat de EU als een blok stemt, onthield het zich van stemming daar Denemarken als vertegenwoordiger van Groenland, waar ijsberen worden afgeschoten, maar de producten theoretisch niet worden geëxporteerd, het voorstel niet steunde.

De EU onthield zich dus van stemmen en Denemarken stemde tegen, wat de absurde regels toestaan, wanneer dat koninkrijk de autonome onderdanen van Groenland vertegenwoordigt.

Hoe willen we ooit gezamenlijk, daadwerkelijk effectieve, actie ondernemen tegen de door de mens veroorzaakte klimaatverandering, als het al zo moeilijk is om overeenstemming te bereiken over een in zijn aard zo simpel voorstel als:

“Laten we stoppen met het doodschieten van een bedreigde diersoort ,want dat is waarschijnlijk beter voor de overlevingskansen van dat dier?”

Erwin Vermeulen is hoofdwerktuigkundige op een expeditiecruiseschip, fotograaf, vrijwilliger bij Sea Shepherd en woont samen met zijn vriendin Susan, een dove kat, een eenogige kat, een kat met één nier en een dove en blinde hond. Voor PiepVandaag schrijft hij wekelijks columns. die hij voorziet van zijn eigen foto’s.

©PiepVandaag.nl