Zo’n 1.200 roofvogels worden per jaar illegaal gedood in Nederland. De meeste van deze dieren komen om het leven in Zeeland, Friesland en Noord-Brabant. Dit blijkt uit het rapport van BirdLife Europe. Waarschijnlijk is dit aantal het topje van de ijsberg.

roofvogels
Grauwe kiekendief, vrouwtje | Foto: Clpramod/Wikimedia

BirdLife Europe heeft in kaart gebracht (pdf) hoeveel vogels worden gevangen en/of gedood in Noord- en Midden-Europa en de Kaukasus. Dit blijkt om miljoenen vogels per jaar te gaan. Ook in Nederland vallen jaarlijks veel slachtoffers, de organisatie schat dat minimaal 1.500 en mogelijk zelfs tot 24.900 vogels illegaal gedood en/of gevangen worden, waaronder vele puttertjes en vinken. Wat in het oog springt is het aantal roofvogels dat illegaal wordt gedood in ons land: zo’n 1.200 per jaar. De meest voorkomende manieren van roofvogelvervolging zijn het vernielen van nesten of schieten op en door nesten, het doodschieten van vogels en vergiftiging. Vooral buizerds zijn de klos, maar ook haviken, bruine kiekendieven en rode wouwen zijn regelmatig het slachtoffer. In onze buurlanden is het niet beter gesteld, ook daar moeten veel roofvogels het ontgelden.

Roofvogels vooral onveilig in drie provincies
Opvallend is dat volgens het rapport roofvogels de grootste kans lopen gedood te worden in de provincies Zeeland, Friesland en Noord-Brabant. Een hartverscheurend voorbeeld is de vergiftiging van een zeearend in 2016. Het doodzieke dier werd net op tijd gevonden in de buurt van Sint-Philipsland, op de grens van Zeeland en Noord-Brabant. Waarschijnlijk had het daar in de buurt het vergiftigde aas opgegeten. Gelukkig is de roofvogel snel behandeld en na herstel vrijgelaten, maar de vergiftiging is geen uitzondering

Waarom?
Sommige jagers schakelen hun ‘concurrentie’ uit door roofvogels te doden. Jan van Dijk van Werkgroep Roofvogels Nederland vertelt aan het NRC:

“De jagers dulden geen andere beheerders van hun gebied dan zijzelf, de goede niet te na gesproken.”

Volgens Vogelbescherming Nederland is bekend dat sommige weidevogelbeschermers roofvogels doden en hun nesten vernielen, om de kuikens van weidevogels te beschermen. Jan van Dijk merkt dit ook:

“Dat soort mensen ziet liever wat minder kiekendieven dan weidevogelnesten. Die willen de natuur niet z’n werk laten doen.”

Werkelijke aantal hoger
Vogelbescherming Nederland is geschokt door de conclusies van het rapport en vermoedt dat de cijfers uit het rapport het topje van de ijsberg zijn, omdat lang niet alle gedode vogels en vernielde nesten worden gemeld. Volgens Jan van Dijk durven mensen niet altijd aangifte te doen van misstanden die ze aantreffen. Vooral in dorpen zou dit gevoelig liggen, omdat mensen bang zijn het mikpunt van pesterijen te worden.

Hoewel de cijfers schrikbarend zijn, worden de populaties in Nederland gelukkig niet in hun voortbestaan bedreigd. Lars Soerink, ecoloog en woordvoerder van Vogelbescherming Nederland:

“De rol van Nederland is te bescheiden om daar een bijdrage aan te leveren. Vogels houden zich immers niet aan grenzen. In landen als Georgië is de schade aanzienlijker. Van de totale populatie steppekiekendieven wordt daar jaarlijks 10 procent gedood.”

roofvogels
Zeearend in de vlucht | Foto: athin S Krishnappa/Wikipedia

Centraal meldpunt illegale vogelvervolging
Het rapport van BirdLife Europe maakt duidelijk dat bescherming van vogels meer aandacht verdient. De Vogelbescherming geeft aan dat de wet onvoldoende wordt gehandhaafd en er door jarenlange bezuinigingen te weinig wordt gecontroleerd. Om nog beter in kaart te brengen welke illegale activiteiten plaatsvinden en waar, wil men de gegevens graag centraal verzamelen. Vogelbescherming Nederland verzoekt dan ook illegale praktijken van vervolging van (roof)vogels te melden bij de politie of via natuurverstoring.nl.

Bronnen: PZC, Vogelbescherming, NRC ©AnimalsToday.nl Angelique Lagarde