Ook in 2024 vielen opnieuw tienduizenden stalbrandslachtoffers. Op 3 januari al kwamen in Puiflijk (Gelderland) ruim 50.000 kippen om het leven toen de stal waarin de dieren zaten opgesloten afbrandden.
Door een gebrek aan transparantie over het precieze aantal omgekomen dieren, blijven exacte cijfers uit. Animal Rights schat het totale aantal stalbrandslachtoffers in 2024 op ongeveer 60.000. Onder het artikel vindt u een overzicht van de stalbrandslachtoffers.
Meer stalbrandslachtoffers dan in 2023
Volgens de jaarlijkse Risicomonitor Stalbranden van het Verbond van Verzekeraars waren er in 2023 43 stalbranden, waarbij ruim 37.000 dieren omkwamen. In 2022 kregen Nederlandse agrariërs te maken met 42 stalbranden met ruim 130.000 dierlijke slachtoffers. 2024 zit daar wat aantal stalbrandslachtoffers dus tussen in.
Tenminste 150 agrarische branden in 2024
Verontrustend is dat Animal Rights uit nieuwsberichten van het afgelopen jaar zo’n 150 agrarische branden haalden, veelal branden in hooischuren en machineopslagplaatsen waar, soms ternauwernood, voorkomen kon worden dat de brand oversloeg naar stallen met dieren, de dieren op tijd verplaatst konden worden, het niet duidelijk werd of er stalbrandslachtoffers waren, of het onduidelijk bleef of er überhaupt dieren aanwezig waren.
Onderzoeksraad voor Veiligheid
Op 24 maart 2021 publiceerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) een vernietigend rapport over de aanpak van stalbranden. Een aangescherpte aanpak van stalbranden werd aangekondigd in een Kamerbrief van 8 oktober 2021, maar in oktober 2023 concludeerde de OvV dat er met haar aanbevelingen niets gedaan was.
Goede voornemens
In januari 2024 kondigde demissionair landbouwminister Piet Adema aan dat veeboeren niet alleen voortaan jaarlijks een brandveiligheidskeuring moeten laten uitvoeren, en eens per drie of vijf jaar de elektra en zonnepanelen moeten laten keuren (afhankelijk van het aantal gehouden dieren), maar ook rekening moeten houden met een maximum aan het aantal dieren per ‘brandcompartiment’. Met de maatregelen wilde Adema het aantal stalbranden halveren ten opzichte van 2020.
Naast preventieve maatregelen is er dan voor het eerst ook sprake van schadebeperkende maatregelen die bij het ontstaan van een brand gericht zijn op het beperken van de brand- en rookverspreiding naar dierverblijven en het beperken van stalbrandslachtoffers.
De brandveiligheidsvoorschriften uit het Bouwbesluit en het denkkader ‘Basis voor brandveiligheid’ van de Brandweer, zijn gebaseerd op het doel om menselijke slachtoffers te voorkomen, niet die van dierlijke stalbrandslachtoffers. Eind 2024 moest een nieuw denkkader ontwikkeld zijn waarin de dieren betrokken worden om deze vervolgens te verankeren in wet- en regelgeving. Daarover hebben we van de huidige landbouwminister niets meer gehoord.
Wisseling van de wacht en weer uitstel
Sterker nog, landbouwminister Femke Wiersma meldt in december aan de Tweede Kamer dat de invoering van verplichte elektra- en brandveiligheidskeuringen om stalbranden te voorkomen vertraging oploopt. De Autoriteit Toetsing Regeldruk (ATR) vindt het op dit moment onvoldoende duidelijk wat de kosten voor veehouders zullen zijn ten aanzien van herstelreparaties die voortkomen uit de elektrakeuring. Voor de brandveiligheidskeuring heeft dit te maken met het feit dat deze nog in ontwikkeling is. Daarnaast heeft de Stichting Milieukeur (SMK), dat het keuringsschema ontwikkelt, zorgen geuit over de praktische uitvoerbaarheid en effectiviteit van een jaarlijkse brandveiligheidskeuring.
Animal Rights vermoedt dat met een minister en staatsecretaris van de BBB op het landbouwdepartement maatregelen ter voorkoming van stalbranden geen prioriteit meer zijn. De dierenrechtenorganisatie gaat er vanuit dat het opnieuw wachten is op een reprimande van de Onderzoeksraad voor Veiligheid.
Overzicht van stalbrandslachtoffers in 2024
Kippen
- 3 januari, Puiflijk (Gelderland): 50.000 kippen.
Varkens
- 25 maart, Boekel (noord-Brabant): 4.000 varkens.
- 14 mei, Mussel (Groningen): Honderden varkens.
- 27 juni, Landhorst (Noord-Brabant): 500 varkens.
- 13 september, Beltrum (Gelderland): 700 biggen.
Schapen en geiten
- 14 maart, Werkendam (Noord-Brabant): 40 à 50 schapen.
- 4 november, Heeswijk-Dinther (Noord-Brabant): Tientallen geitenlammeren.
Paarden en pony’s
- 25 juli, Zeewolde (Flevoland): 16 paarden en 7 pony’s.
Koeien en kalveren
- 4 maart, Terheijden (Noord-Brabant): Ongeveer 20 koeien.
- 8 april, Holthone (Overijssel): 3 kalveren.
- 20 november, De Klomp (Gelderland): 2 koeien.
- 23 november, Wirdum (Groningen): 2 kalfjes.
- 10 december, Putten (Gelderland): 2 kalfjes (onbekend aantal gewonden).
Bron:
- Persbericht Animal Rights
©AnimalsToday.nl Estefania Pampin Zuidmeer
