Het einde van het jaar is dé tijd van lijstjes en overzichten. Wij voegen hier een heel mooi lijstje aan toe: zeven positieve ontwikkelingen in de strijd voor dierenwelzijn en natuurbescherming.
Einde aan veiling van neushoornivoor
Bijna alle internationale top veilinghuizen zijn gestopt met de verkoop van neushoornivoor. Dierenwelzijns- en natuurbeschermingsorganisaties hebben zodanig druk uitgeoefend dat Bonhams en Sotheby’s afgelopen herfst de verkoop van neushoornivoor in Hong Kong hebben geannuleerd. Daarnaast hebben de twee veilinghuizen beloofd geen kunstvoorwerpen meer te zullen verkopen die geheel of gedeeltelijk van deze hoorns zijn gemaakt. Ook China Guardian Hong Kong heeft zich bij deze belofte aangesloten. Veilinghuis Christie’s had het goede voorbeeld al gegeven door in 2012 een verbod in te stellen.
Hong Kong is het centrum van de neushoornivoorhandel omdat hoornveilingen onder beperkte omstandigheden wettelijk zijn toegestaan. Uit de administratie van het voorwerp moet bijvoorbeeld blijken dat de hoorn antiek is. De partijen die betrokken zijn bij de Overeenkomst voor de internationale handel in bedreigde wilde dier- en plantensoorten (CITES) hebben de internationale handel in neushoorns in 1977 verboden.
Poly Auction Hong Kong is nu nog het enige grote veilinghuis dat de verkoop van deze hoorns niet volledig heeft afgezworen. In een verklaring geeft het veilinghuis aan dat het zich strikt houdt aan de wetten die in Hong Kong gelden, dat het alle kunstvoorwerpen weigert die afkomstig zijn van illegale plantages of die van wilde dieren zijn gemaakt en dat het ernaar streeft om deze uit de veilingmarkt te houden.
Japanse vangst van vinvissen aan banden gelegd
Japan mag geen noordse vinvissen meer doden voor wetenschappelijke doeleinden en het vlees verkopen. De internationale gemeenschap sprong in oktober in de bres voor het dier, dat een van de snelste walvisachtigen ter wereld is. Het permanente comité van CITES concludeerde dat de vangst moet stoppen omdat de bedreigde walvissen zogenaamd werden gevangen voor de wetenschap, maar dat ze in werkelijkheid commercieel werden verhandeld.
Deze ‘wetenschappelijke’ praktijken kosten jaarlijks aan zo’n honderd noordse vinvissen het leven. Japan verkoopt vervolgens het vlees met als argument dat de opbrengst van de verkoop naar wetenschappelijk onderzoek gaat. Na het besluit van CITES ging het land akkoord met het verbod op het doden van noordse vinvissen tot het volgende grote CITES-congres in mei 2019.
Walvissen bloeien op
Dankzij diverse beschermingsmaatregelen nemen de populaties van bepaalde walvissoorten weer toe. Met name het internationale verbod op commerciële walvisvangst in het noorden van de Stille Oceaan en op het zuidelijk halfrond zijn van positieve invloed geweest op bepaalde walvisgroepen.
De totale populatie van gewone vinvissen, die lange tijd door de Internationale unie voor het behoud van de natuur (IUCN) als ‘bedreigd’ werd aangemerkt, is ongeveer verdubbeld sinds de jaren zeventig. Daarom verlaagde de IUCN de status van deze vinvissen naar ‘kwetsbaar’. Ook de status van de grijze walvis werd verlaagd, van ‘ernstig bedreigd’ naar ‘bedreigd’. Deze dieren worden van oudsher bejaagd vanwege hun walvisblubber, olie en vlees.
Hongkong: geen olifantenivoor meer
Nog meer nieuws uit Hongkong: de handel in olifantenivoor wordt afgebouwd. Aan het begin van 2018 ging de stadstaat akkoord met het plan om vóór het einde 2021 van de verkoop van ivoor totaal af te schaffen. Net als voor neushoornivoor is Hongkong een belangrijk centrum voor de verkoop van olifantenivoor en natuurbeschermingsorganisaties verklaren dat het aan banden leggen van deze markt kan bijdragen aan de strijd tegen stroperij in Afrika, waar jaarlijks tienduizenden olifanten per jaar worden gedood. Bovendien gaat Hongkong smokkelaars strenger straffen.
Chinees verbod op ivoorhandel
In China is het verbod op ivoorhandel wettelijk vastgelegd. De grootste vraag naar ivoor komt van het Chinese vasteland. Op de laatste dag van 2017 ging het verbod op ivoorhandel in, en 2018 was dus het eerste volle jaar waarin deze wet gold. Het goede nieuws is dat uit consumentenonderzoek van Traffic, het Wereld Natuur Fonds en GlobeScan is gebleken dat deze maatregel de meningen over ivoor kopen heeft veranderd. Het slechte nieuws is dat volhardende kopers melden dat ze buiten China ivoor kunnen blijven aanschaffen tegen vergelijkbare tarieven. Dit onderstreept de noodzaak voor krachtige internationale actie tegen deze handel.
Groter Amazonegebied beschermd
Een nieuw deel van het Amazoneregenwoud is bestempeld tot beschermd gebied. Het gaat om Serranía de Chiribiquete in Colombia. Eerder dit jaar werd dit gebied met meer dan 3 miljoen hectare uitgebreid en telt nu in totaal 10.546.692 hectare. Het is ’s werelds grootste natuurpark van beschermd tropisch regenwoud én het is uitgeroepen tot UNESCO-werelderfgoed. Serranía de Chiribiquete ligt in het noordwesten van het Amazonewoud en herbergt – naast beroemde grotschilderingen – veel bedreigde diersoorten, waaronder reuzenotters, reuzenmiereneters, wolapen en laaglandtapirs.
Natuurbeschermingsorganisaties hopen dat het park een veilige haven blijft te midden van de ontbossing in de Amazone, die op andere plaatsen nog zwaar aan de gang is. Tussen augustus 2017 en juli 2018 werd meer dan 3.000 vierkante kilometer van het Braziliaanse regenwoud vernietigd, grotendeels als gevolg van illegale houtkap. De nieuw gekozen president van Brazilië, Jair Bolsonaro, voerde bovendien campagne om beschermingsmaatregelen in te perken.
Chinees verbod op neushoorn- en tijgerproducten opnieuw van kracht
China heeft het verbod op het medisch gebruik van tijgerbot en neushoornivoor opnieuw ingesteld. In oktober hief de overheid het verbod deels op: de traditionele geneeskunst mocht deze dierlijke producten blijven gebruiken. Maar er is geen wetenschappelijk bewijs dat tijgerbot of neushoornivoor de menselijke gezondheid verbetert en Beijing gaf geen toelichting op de beslissing.
Dierenbeschermingsorganisaties wezen erop dat China profiteerde van het groeiende aantal tijgerfokkerijen in het land (en de hoge kosten van het onderhoud van de dieren). Maar na internationaal protest van natuurbeschermingsorganisaties draaide de regering het besluit terug. Een hoge ambtenaar verklaarde dat China in afwachting van ‘verder onderzoek’ het verbod zou blijven handhaven op het gebruik van neushoornivoor en tijgerproducten voor traditionele geneeskunst en onderzoek.
Bron: National Geographic ©AnimalsToday.nl Anne Douqué
