De Unesco zal op de komende top in Rio de Janeiro voorstellen doen om de oceanen weer gezond te krijgen. Zij stelt hiertoe 10 doelstellingen voor en PiepVandaag.nl behandelt elke dag één doelstelling.
Vandaag de zesde doelstelling:
Vergroen de kunstmestindustrie en verminder het zuurstoftekort van de oceanen door politieke, instrumentele en economische maatregelen die de efficiëntie en het hergebruik van kunstmest bevorderen.
De mens heeft de stikstofkringloop nog erger verstoord dan die van koolstof. Een rapport dat in 2009 in Nature werd gepubliceerd, stelde vast dat de veel te grote hoeveelheid stikstof in het milieu tot drie van de negen “grenzen van de planeet” behoorden die al overschreden waren. Door de uitvinding van het Haber-Bosch proces aan het begin van de vorige eeuw kon men voor het eerst op grote schaal stikstofgas uit de atmosfeer omzetten in nitraat, waarmee men kunstmest kan maken. De huidige productie van kunstmest bedraagt ongeveer 100 miljoen ton per jaar. Natuurlijk is dit ten goede gekomen aan de wereldvoedselproductie en die is hierdoor enorm gestegen, maar tevens is de hoeveelheid nitraat, die, in water opgelost, vanuit het vasteland de kusten en oceanen bereikt ruwweg verdrievoudigd. Deze hoeveelheid is voor ongeveer 45 % afkomstig van kunstmest, eveneens voor ongeveer 45 % van dierlijke mest, en voor ongeveer 10 % van afvalwater.
Dat de in zee geloosde nitraat negatieve gevolgen heeft, komt door het volgende. Stikstof (en fosfor) zijn voor het plankton in de oceanen belangrijke voedingsstoffen, maar te veel er van kan dode gebieden veroorzaken, doordat grote hoeveelheden ontbindende plankton bijna alle beschikbare zuurstof verbruiken, met grote gevolgen voor het hele ecosysteem ter plekke. Dit veroorzaakt dus het zuurstofgebrek in grote gebieden van de zee, zoals in de Zwarte Zee, de Baltische Zee en de Golf van Mexico. Alleen in de EU bedraagt de schade al bijna 80 miljard euro per jaar.
Momenteel gaat men de oplossing van dit probleem zoeken in het vergroten van de efficiëncy van kunstmest. Dit kan worden bereikt door recycling en hergebruik. Ook het belangrijke fosfor zou uit de afvalstroom moeten worden teruggewonnen, aangezien daar in de komende eeuw een tekort van dreigt te ontstaan.
Hoofddoelstellingen van het voorstel
- Maatregelen op gebied van wetgeving, regelgeving en economie moeten worden genomen om de kunstmestindustrie om te vormen tot een cyclische industrie. Het verwijderen van voedingsstoffen uit afvalwater en recyclen daarvan moet aan striktere regelgeving worden gebonden. Belastingheffing op emissies van voedingsstoffen in afvalwater enerzijds en subsidies op het recyclen er van anderzijds kunnen instrumenten zijn om dit te realiseren;
- Maak de agrarische sector, de afvalwaterzuiveringen en de kunstmestindustriën bewust van de dringende noodzaak om om te schakelen naar een efficiënter gebruik van kunstmest;
- Kunstmest producerende firma’s die minder gebruik gaan maken van het energie verslindende Haber-Bosch proces zouden koolstofemissies kunnen gaan verkopen.
Bron ©PiepVandaag Jeanco Lapierre Armande
